Αυτό κι αν είναι σύμπτωση...Χθες ο μεγάλος σεισμός στην Κρήτη και σήμερα η "γιορτή" του

Nα είσαι ακόμα ταραγμένη από το χθεσινοβραδινό σεισμό των 5,4 Ρίχτερ, που ταρακούνησε την Κρήτη, και να ανοίγεις το εορτολόγιο της ημέρας και να διαβάζεις πως σήμερα η Εκκλησία μας μαζί με  Αγίους τιμά και μνημονεύει και το Μέγα Σεισμό...

Μα υπάρχει Άγιος που φέρει αυτό το όνομα; και γιατί η Εκκλησία να γιορτάζει ένα σεισμό;

Αυτά τα ερωτήματα οδηγούν στο Συναξαριστή όπου πράγματι διαπιστώνει κανείς πως η Εκκλησία μας μνημονεύει όχι μόνο το Μέγα Σεισμό στις 26 Νοεμβρίου  αλλά και σε άλλες ημερομηνίες.


 Μάλιστα ο μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασσίου  Ιερόθεος σε άρθρο του με τίτλο «οι σεισμοί στα Συναξάρια της Εκκλησίας», παρουσιάζει τους σεισμούς που καταγράφονται στο Εκκλησιαστικό Μηνολόγιο.

Σαν σήμερα λοιπόν έγινε μέγας σεισμός στην Κωνσταντινούπολη, κατά τα τέλη της βασιλείας του αυτοκράτορα Θεοδοσίου του Β’ του Μικρού (408 - 450 μ.Χ.), υιού του αυτοκράτορα Αρκαδίου (395 - 408 μ.Χ.) και της Ευδοξίας. Ο σεισμός συνέβη ημέρα Κυριακή, τη δεύτερη ώρα της ημέρας. Εξαιτίας δε του σεισμού αυτού, κατέπεσαν τα τείχη της πόλεως και ένα μεγάλο μέρος των οικημάτων και κατ’ εξαίρεση από την περιοχή των Τρωαδησίων Εμβόλων μέχρι του Χαλκού Τετραπύλου.

Οι μετασεισμικές δονήσεις συνεχίσθηκαν επί τρεις ολόκληρους μήνες, μέχρι και τις 25 Απριλίου, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Όσιος Νεόφυτος ο Έγκλειστος. Κατά την περίοδο εκείνη ο βασιλέας έκανε πάνδημες λιτανείες και με δάκρυα στα μάτια προσευχόταν στον Θεό λέγοντας: "Κύριε, μετανοούμε, λύτρωσέ μας από τη δίκαιη οργή Σου και από τα παραπτώματά μας. Έσεισες πράγματι τη γη και την συντάραξες εξαιτίας των αμαρτιών μας, με σκοπό να μας κάνεις να συναισθανθούμε"

Στις 7η Οκτωβρίου 524 επί του Αυτοκράτορα Ιουστινιανού Α’ στα Συναξάρια καταγράφεται η «μνήμη της μετὰ φιλανθρωπίας επενεχθείσης ημὶν φοβεράς απειλής του μεγάλου σεισμού».

Για το σεισμό που σημειώθηκε στις 16 Αυγούστου 542 οι χρονογράφοι Γεδεών και Θεοφάνης στις περιγραφές τους αναφέρουν ότι γκρεμιστήκαν εκκλησίες, σπίτια, το τείχος της Κωνσταντινουπόλεως «και απέθανον πολλοί και εγένετο φόβος μέγας».

Στο Συναξάρι της Εκκλησιάς υπάρχει αναφορά για το σεισμό που σημειώθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 557 μ.Χ. Ο χρονογράφος Θεοφάνης αναφέρει ότι προκλήθηκαν μεγάλες ζημιές στα τείχη της Κωνσταντινούπολης, έπεσαν πολλές Εκκλησίες και ισοπεδώθηκαν ολόκληρες περιοχές. Μάλιστα ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός ο Α’ δεν φόρεσε για σαράντα μέρες το στέμμα του, ούτε κατά τον εορτασμό των Θεοφανείων.

Στις 26 Οκτωβρίου 740 μ.Χ ο σεισμός διήρκεσε έντεκα ή δώδεκα μήνες (προφανώς γίνεται αναφορά στις μετασεισμικές δονήσεις). Ο χρονογράφος Θεοφάνης γράφει: «επτωήθησαν εκκλησίαι και μοναστήρια, λαός τε πολύς τέθνηκεν». Έπεσαν πολλοί ανδριάντες «τα τε χερσαία της πόλεως τείχη και πόλεις και χωριά εν τη Θράκη και η Νικομήδεια εν Βιθυνία και η Πραίνετος και η Νίκαια, εν η μια εσώθη Εκκλησία». Σε ανάμνηση αυτού του μεγάλου και φοβερού σεισμού, ο υμνογράφος της Εκκλησίας άγιος Ιωσήφ έγραψε ειδικό κανόνα, ο οποίος ψάλλεται στις 26η Οκτωβρίου, κατά την ακολουθία του Αγίου Δημητρίου.

Επίσης γίνεται αναφορά σε έναν ακόμη σεισμό που σημειώθηκε στις 17 Μαρτίου 790.

Ο σεισμός της 9ης Ιανουαρίου του 870 στην αρχή της βασιλείας του Βασιλείου του Α’ συνοδεύθηκε από μετασεισμικές δονήσεις που διήρκεσαν 40 μέρες. Ο χρονογράφος Νικήτας Παφλάγων, τον χαρακτηρίζει «φρικωδέστατον» και προσθέτει ότι κατεδαφίστηκαν πολλές Εκκλησιές, στοές και οικίες «κτήνων τε και ανθρώπων αμύθητος γέγονε πανωλεθρία». Μάλιστα όπως αναφέρει θα μπορούσε να κινδυνεύσει ακόμη και ο ναός της Αγιάς Σοφιάς.

Η Εκκλησία υπενθυμίζει κάθε χρόνο στους πιστούς της τις ημέρες των φοβερών σεισμών, ώστε αφ’ ενός μεν να ευχαριστήσουν οι πιστοί τον Θεό για την σωτηρία όσων επέζησαν  αφ’ ετέρου δε για να παρακαλέσουν τον Θεό και για τις ψυχές όσων έχασαν τη ζωή τους στη διάρκεια τους