Η επιβλητική υδατογέφυρα της Αγίας Ειρήνης στα Σπήλια

Το Ηράκλειο είναι μια πόλη διαχρονικά διψασμένη. Γι αυτό ακόμα και οι κατακτητές του τόπου, ως πρώτο μέλημα τους είχαν το να κάνουν έργα που θα υδροδοτούσαν την περιοχή.

Της Ελένης Βασιλάκη

Πριν την έλευση των Ενετών το πρόβλημα αντιμετωπίζονταν, όπως όπως, με τη συγκέντρωση του νερού της βροχής από τις στέγες και την αποθήκευση του αλλά και με πηγάδια που υπήρχαν σε αρκετά σημεία της πόλης.

Η κατάκτηση από τους Ενετούς, μπορεί να επέφερε πολλά δεινά στο ντόπιο πληθυσμό ωστόσο, έθεσε τα θεμέλια για θαυμάσια έργα υδροδότησης.

Ψυχή της όλης προσπάθειας ο  Φραγκίσκο Μοροζίνι, που έφτιαξε το υδραγωγείο, το οποίο μετέφερε νερό από τις Αρχάνες μέχρι την καρδιά του Ηρακλείου, τα περίφημα Λιοντάρια ή κρήνη Μοροζίνι, όπως λέγονται λόγω του εμπνευστή και δημιουργού του έργου.

Για να καταλήξει το νερό στην πόλη δημιουργήθηκαν σε όλη τη διαδρομή υδαταγωγοί γέφυρες, ανάμεσα τους κι εκείνη που έδωσε το όνομα της στην σημερινή πλατεία Ελευθερίας, οι λεγόμενες Τρείς Καμάρες .

Επί Αιγυπτιακής κατοχής του Ηρακλείου ο Μουσταφά Πασάς ανακαίνισε το παλιό υδραγωγείο της Κνωσού ενώ καθάρισε την σήραγγα του Σκαλανίου. 

Σε αυτόν αποδίδεται και η κατασκευή της επιβλητικής υδαταγωγού γέφυρας στην Αγία Ειρήνη, στα Σπήλια.

 Η προσφορά του Μουσταφά Πασά στην επίλυση του μεγάλου προβλήματος της υδροδότησης του Ηρακλείου ήταν τέτοια που του δόθηκε ο χαρακτηρισμός «Κρητικός».

Η γέφυρα στα Σπήλια δεσπόζει σήμερα στο σημείο εντυπωσιάζοντας όχι μόνο με το μέγεθος της αλλά και με την τέχνη, που διακρίνει την κατασκευή της, μαρτυρώντας πως σε άλλες εποχές διοχέτευε σημαντικές ποσότητες νερού στο διψασμένο Χάνδακα.

Τα χρόνια που ακολούθησαν, μετά το 1900, ήταν δύσκολα για το Ηράκλειο σε ότι αφορά στην υδροδότηση του καθώς ο πληθυσμός του πολλαπλασιάστηκε και το νερό δεν επαρκούσε για να καλύψει τις ανάγκες τόσων κατοίκων.

 Ήταν δε συχνά τα περιστατικά καυγάδων στις δημόσιες κρήνες ανάμεσα σε πολίτες που ήθελαν να πάρουν νερό για τις ανάγκες των σπιτιών τους.

Παρότι στην πορεία έγιναν κι άλλα έργα που έφερναν νερό από τους Αστρακούς, τα Μάλια και σήμερα από το φράγμα Αποσελέμη, το Ηράκλειο παραμένει μια πόλη με αρκετά προβλήματα υδροδότησης.  

(ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε ιστότοπο, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)