Το χρηματιστήριο της τομάτας και τα παιγνίδια πίσω από την πλάτη του καταναλωτή

Λέγεται συχνά πως η αγορά του ελαιολάδου είναι χρηματιστήριο ωστόσο φαίνεται πως άλλοι έχουν το όνομα και άλλοι έχουν τη χάρη.

Το αληθινό χρηματιστήριο βρίσκεται πίσω από την τομάτα και μάλιστα λειτουργεί σε δύο επίπεδα, ένα νόμιμο κι ένα παράνομο.

Το τελευταίο διάστημα η αγορά της Κρήτης γέμισε με εισαγόμενες τομάτες. Κάποιοι εξαγωγείς έσπευσαν να κάνουν λόγο για τομάτες Ολλανδίας που εισήχθησαν στον τόπο μας και είχαν ως αποτέλεσμα να «γκρεμοτσακιστούν» οι τιμές παραγωγού στις ντόπιες τομάτες.

Η αλήθεια είναι πως εισαγωγές έγιναν, όμως αυτές που εμφανίστηκαν στην αγορά ως τομάτες Ολλανδίας ή ΕΕ, μόνο από την Ολλανδία και από την Ευρώπη δεν ήταν, κι αν είχαν στόμα να μιλήσουν σίγουρα η γλώσσα τους θα μας θύμιζε κάτι από Αίγυπτο.

Τα βαφτίσια λοιπόν καλά κρατούν…γι αυτό και είπαμε να το ψάξουμε λίγο περισσότερο και να δούμε τι συμβαίνει ειδικά αυτή την περίοδο με την αγορά του συγκεκριμένου προϊόντος.

Καταρχήν για να καταρρίψουμε τον ισχυρισμό πως οι τομάτες που πωλούνται στον τόπο μας είναι εισαγόμενες ευρωπαϊκές και μάλιστα προερχόμενες από την Ολλανδία, ψάξαμε να βρούμε τι τιμές έχουν στην Ολλανδική αγορά που να δικαιολογούν αθρόες εξαγωγές και σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Αυτό που είδαμε αποκλείει κάθε πιθανότητα διακίνησης τομάτας Ολλανδίας στην Ελλάδα, με τιμή τελικής διάθεσης κάτω από ένα ευρώ. Σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ της Ολλανδίας πωλούνται αυτές τις ημέρες το τσαμπί με 5 τομάτες προς 2,49 ευρώ ενώ το κιλό προς 5,53 ευρώ. Άλλη ποιότητα της ίδιας ποικιλίας, δηλαδή σε τσαμπί, πωλείται προς 2,99 ευρώ τα 280 γραμμάρια ή 10,68 το κιλό!

Τα τοματάκια τσέρι στην ολλανδική αγορά πωλούνται 1,49 ευρώ τα 250 γραμμάρια. Κι αν θέλουμε να προχωρήσουμε λίγο παραπέρα θα δούμε το ένα αγγούρι στην Ολλανδία να κοστίζει 1,19 ευρώ, η μία κόκκινη πιπεριά 1,25 ευρώ ενώ οι δύο πιπεριές Φλωρίνης 1,79 ευρώ.

Στα δικά μας τώρα σούπερ μάρκετ στο Ηράκλειο, σήμερα βρήκαμε τις τομάτες σε τσαμπί από 1,83-1,99 το κιλό, τις χύμα Α κατηγορίας 89 λεπτά το κιλό και τις τομάτες τσέρι 2,19 ευρώ το μισό κιλό ή 4,38 ευρώ το ένα κιλό.

Τα δε αγγούρια, τα αντίστοιχα της Ολλανδίας, πωλούνται στο Ηράκλειο περί τα 2,37 ευρώ το κιλό, οι δε κόκκινες πιπεριές 2,99 ευρώ το κιλό.

Και το ερώτημα που εύλογα τίθεται είναι: πως γίνεται να συμφέρει τους Ολλανδούς -όταν μπορούν να πουλήσουν τομάτες στη χώρα τους στις παραπάνω σχεδόν εξωφρενικές τιμές- εκείνοι να επιλέγουν να τις εξάγουν στην Ελλάδα για να τις αγοράζουμε από 89 λεπτά μέχρι 1,99 ευρώ το κιλό;

Προφανώς λοιπόν οι φθηνές τομάτες που βρίσκουμε ως εισαγόμενες ευρωπαϊκές δεν είναι Ολλανδικές, αλλά προέρχονται από τρίτες χώρες.

Σημερινή τιμή τομάτας τσαμπί σε ΣΜ του Ηρακλείου

Όσο για τις ντόπιες τομάτες, που προ ημερών έκανες αμάν να τις βρεις στην αγορά, μπορεί κανείς να σκεφθεί πως αυτή την εποχή δεν έχουμε αρκετές, λόγω καιρού, και γι αυτό το λόγο γίνονται και εισαγωγές.

Σίγουρα δεν έχουμε τόση παραγωγή, όση όταν οι κλιματικές συνθήκες είναι άριστες, ωστόσο τομάτα ντόπια υπάρχει για να μας καλύψει και να μην εισάγουμε και μάλιστα σε επίπεδο παραγωγού πωλείται αρκετά χαμηλά, όπως μπορεί κάποιος να διαπιστώσει βλέποντας τις τιμές στα δημοπρατήρια.

Σημερινή τιμή αγγουριού σε ΣΜ του Ηρακλείου

Σήμερα, για παράδειγμα, πωλήθηκε στο δημοπρατήριο της Ιεράπετρας η τομάτα Α κατηγορίας από 31-49 λεπτά το κιλό, με το κόστος παραγωγής της να αγγίζει τα 45 λεπτά το κιλό, οπότε με μηδενικό κέρδος για τον αγρότη που τις παράγει.

Πως όμως γίνεται να δίνουν οι κρητικοί παραγωγοί τις τομάτες τους σε αυτές τις τιμές και να καταλήγουν, όσες καταλήγουν στην ελληνική αγορά, ειδικά στην Αθήνα, σε τσουχτερές τιμές την τελευταία εβδομάδα;

Η μόνη πιθανή εκδοχή είναι κάποιοι διακινητές να τις αγοράζουν από τα δημοπρατήρια σε χαμηλές τιμές, να τις κρατούν σε ψυγεία για αρκετές ημέρες και να τροφοδοτούν τις αγορές και την κατανάλωση, σε υψηλές τιμές, τώρα που λόγω Απόκρεων και Καθαράς Δευτέρας αυξάνεται η ζήτηση στο προϊόν.

Γι αυτό το λόγο και δύο βδομάδες πριν αλλά ακόμα και τώρα έχουμε εισαγωγές, για να ακριβοπληρώσει όποιος θέλει στο τραπέζι του το ντόπιο προϊόν αλλιώς να επιλέξει το μαϊμού ευρωπαϊκό.

Ελένη Βασιλάκη