Ο Μινωικός πολιτισμός εμπνέει κάθε μορφή τέχνης κι αυτό αποτυπώνεται έντονα στη ζωγραφική, τη γλυπτική, την αρχυροχρυσοχοία και τα τελευταία χρόνια στη μόδα.
Κι όταν λέμε μόδα εννοούμε τις μεγάλες πασαρέλες όπου περπατούν τα γνωστότερα μοντέλα στον κόσμο.
Η Ελληνίδα σχεδιάστρια μόδας Μαίρη Κατράντζου, η βασίλισσα των prints όπως την αποκαλούν, ξάφνιασε ευχάριστα στην κολεξιόν της, για την άνοιξη του 2017, όταν παρουσίασε δημιουργίες της που μετέτρεπαν τα μοντέλα σε ιέρειες και θεές με μοτίβα βγαλμένα από τις μινωικές τοιχογραφίες και τα μινωικά αγγεία.
Η Κατράντζου όμως δεν είναι η μόνη που αποφάσισε να φέρει στο προσκήνιο την εκλεπτυσμένη τέχνη των Μινωιτών "κόβοντας" την και "ράβοντας" την πάνω σε ρούχα.
Κατά καιρούς και άλλοι σχεδιαστές μόδες έχουν εντάξει στα σχέδια τους μινωικά μοτίβα με τα εκπληκτικά χρώματα και σχέδια τους.
Τι έκανε όμως τη μόδα των Μινωιτών να ξαναγίνεται μόδα στις μέρες μας;
Καταρχήν, αξίζει να σημειώσουμε οι Μινωίτες είναι εκείνοι που εφηύραν την κοπτοραπτική. Θεωρούνται οι πρώτοι που ύφαναν ρούχα,τα έκοψαν και τα έραψαν στα μέτρα του χρήστη και μάλιστα διαφορετικά για άνδρες, γυναίκες και ιερείς. Αν δούμε τι φορούσαν οι υπόλοιποι στην αρχαία Ελλάδα εύκολα θα καταλάβουμε πως ήταν απλά χιτώνες και μανδύες, κοινοί σε άνδρες και γυναίκες.
Το χρώμα, τα μοτίβα, το σχέδιο και το ραμμένο στα μέτρα του ατόμου που το φοράει ρούχο, είναι τα στοιχεία εκείνα που σήμερα φαίνεται να αποτελούν πηγή έμπνευσης για τους σχεδιαστές μόδας, κι όχι άδικα, αν κρίνουμε από το τελικό αποτέλεσμα.
Ο Αδαμάντιος Κρασανάκης, σε μελέτη του για την ιστορία της ενδυμασίας και δη για τη μινωική ενδυμασία, αναφέρει πως, όπως προκύπτει από τις περιγραφές του Ομήρου καθώς και τις τοιχογραφίες και τα ειδώλια ,που έχουν βρεθεί στην Κνωσό τη Θήρα και αλλού, η μινωική ενδυμασία αποτελούνταν τουλάχιστον από τα παρακάτω μάλλινα ή λινά, ενδύματα:
Φούστες: Ήταν όπως ακριβώς οι σημερινές, δηλαδή είτε ποδήρεις είτε έως το μέσο της κνήμης είτε έως το γόνατο. Οι φούστες τους διέθεταν πιέτες, σιρίτια, γαρνιτούρες και φραμπαλάδες. Υπήρχαν επίσης πολυεπίπεδες φούστες, φούστες σε σχήμα καμπάνας και φούστες κρινολίνο, δηλαδή με μια σειρά οριζόντιων βολάν, που διευρύνονταν βαθμιαία μέχρι να φθάσουν στο έδαφος.
Περικόρμια: Ήταν ρούχα, όπως τα κατοπινά κοντόχια ή κοντογούνια και οι ζακέτες. Τα μινωικά περικόρμια ήταν συνήθως κοντομάνικα, εφαρμοστά και ανοικτά από μπροστά. Συνάμα περιείχαν μηχανισμό ανόρθωσης του στήθους, αφήνοντας ωστόσο ακάλυπτες τις θηλές.
Προστήθιο: Ήταν ύφασμα είτε αδιαφανές είτε αραχνοΰφαντο που κάλυπτε τα στήθη, το μέρος που άφηνε η τραχηλιά ή το μπροστινό μέρος του πανωκόρμιου, αν απαιτείτο και το οποίο στηρίζονταν με κορδόνια στο λαιμό ( βλέπε «Παριζιάνα»).
Ζώνη: Σαν αυτή της σημερινής κρητικής παραδοσιακής φορεσιάς, δηλαδή μακριά, φαρδιά και πλούσια διακοσμημένη. Δενόταν φουσκωτά ή επίπεδα γύρω από τη μέση και σφικτά, για να την τονίζει.
Ποδιά:Ήταν είτε μονή είτε διπλή (μπρος πίσω) και έμπαινε πάνω από τη φούστα ενώ δενόταν στη μέση με βαστάγια. Η μονή ήταν όμοια με αυτή της κρητικής παραδοσιακής φορεσιάς. Η διπλή ήταν δυο ποδιές ενωμένες στη μέση, η μία έμπαινε μπροστά και η άλλη πίσω ως ουρά και προστάτευε τη φούστα στα καθίσματα. Η ποδιά ήταν πλούσια διακοσμημένη με κεντήματα.
Ανασυρίδα ή αναξυρίδα: Ο λόγος για τη χαμηλοκάβαλη βράκα ( τουρκικά σαλβάρι και αρχαία ελληνικά ανασυρίδα ή αναξυρίδα), η οποία ήταν σαν σακί, που απλώς στο κάτω μέρος του υπήρχαν δυο τρύπες, για να περνούν τα πόδια.
Γυναικείο κοντοβράκι: Ήταν περισκελίδα όπως τα σήμερα αθλητικά σορτς που σχηματιζόταν από τη διπλή μινωική ποδιά ενώνοντας το κέντρο της πισινής ποδιάς με το κέντρο της μπροστινής με καβάλο
Η Ελένη Βασιλάκη είναι δημοσιογράφος. Έχει εργαστεί από το 1995 μέχρι σήμερα σε εφημερίδες και ραδιοφωνικούς σταθμούς του Ηρακλείου συνεργαζόμενη παράλληλα με ΜΜΕ στην Αθήνα. Είναι πτυχιούχος Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης με master στη Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων ενώ μιλά Αγγλικά και Ιταλικά. Λατρεύει τα ταξίδια και τις εκδρομές, τις πεζοπορίες στη φύση και τη γνωριμία με τον τόπο της και τους ανθρώπους του.