Τα Πιρουνιανά είναι ένα όμορφο και μικρό χωριό, σχεδόν
ένα χιλιόμετρο απόσταση από την Αγία Βαρβάρα.
Παρότι σήμερα σε αυτό δεν θα βρει
κανείς να κατοικούνται μόνιμα πάνω από 2-3 σπίτια οι άνθρωποι που γεννήθηκαν
εκεί ή διατηρούν τις ρίζες τους σε αυτόν τον οικισμό, δεν τον εγκαταλείπουν.
Έχουν συγκροτήσει ένα δραστήριο Πολιτιστικό Σύλλογο και
μεριμνούν με κάθε ευκαιρία να δίνουν ζωή στο χωριό τους οργανώνοντας εκδηλώσεις
αλλά και φροντίζοντας για τη διατήρηση χώρων που έχουν γι αυτούς ξεχωριστή σημασία,
όπως το δάσος Παπούρια.
Εκεί σ ένα ξέφωτο, ανάμεσα σε πρινάρια και άλλα ψηλά και μεγάλης
ηλικίας δέντρα έχουν φτιάξει ξυλόφουρνο για να μπορούν να υποστηρίζουν τις εκδηλώσεις τους.
Σε αυτό το χώρο θυμούνται πως οι πρόγονοι τους έκαναν τη συγκομιδή των σιτηρών
και με τους πολύτιμους καρπούς τους έφτιαχναν αλεύρι, ζύμωναν και φούρνιζαν κάνοντας
τον τόπο να μοσχοβολά.
Λίγο πιο κάτω
εξάλλου βρίσκεται ένα λαξευμένο στις πέτρες, μεγάλου μεγέθους, πατητήρι όπου
αναβιώνει το καλοκαίρι το πάτημα των σταφυλιών με τον ίδιο τρόπο που ξέρουμε
από τους μινωικούς χρόνους.
Η
Πρωτομαγιά, η γιορτή του Αγίου Γεωργίου, ο τρύγος είναι για τους Πιρουνιανούς
μεγάλες γιορτές που τους φέρνουν όλους μαζί στο χωριό, για να τηρήσουν τα έθιμα τους
και να νιώσουν πως η ζωή δεν το εγκατέλειψε.
Άποψη από το Αξέντι |
Χωριό συνδεδεμένο με τον κοντινό εγκαταλελειμμένο
οικισμό Αξέντι, όπου θέλει η παράδοση να είχε τουρκέψει μέχρι και ο παπάς, τον παρακείμενο ναό του Αγίου Πνεύματος, με το οικόσημο της οικογένειας Venier, αλλά
και με τον πολύ παλιό ναό του Αγίου Γεωργίου Χωστού, τα Πιρουνιανά, αγωνίζονται να
διατηρήσουν το στίγμα τους στο χάρτη της Κρήτης.
Ο ναός του Αγίου Πνεύματος |
Όπως μας διηγήθηκε μια από τις ελάχιστες μόνιμους
κατοίκους του, η Χρυσούλα Λαγουδάκη, το χωριό τους ήταν φτωχός τόπος κι αυτό
οδήγησε πολλούς στο να το εγκαταλείψουν και να πάνε να ζήσουν είτε στο Ηράκλειο,
είτε στην κοντινή Αγία Βαρβάρα ή μετανάστες στο εξωτερικό, κυρίως στη Γερμανία.
Ο Αγιος Γεώργιος ο Χωστός |
Αυτό συνέβη κυρίως τις τελευταίες δεκαετίες, γιατί
παλιότερα τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Όσοι ζούσαν εκεί έσπερναν,
καλλιεργούσαν τη γη τους, είχαν φτιάξει νερόμυλο και οδηγούσαν το νερό από την
Αγία Βαρβάρα στα Πιρουνιανά, ώστε να τον λειτουργούν, ενώ τα περβόλια τους έδιναν
όσα αγαθά είχαν ανάγκη, ίσα για να επιβιώσουν.
Η παλιά βρύση του χωριού |
Οι καιροί όμως άλλαξαν και για να ζήσει κανείς, κι οχι απλά να επιβιώσει, χρειάζεται κάτι περισσότερο από φαγητό, οπότε τα σπίτια του
χωριού εγκαταλείφθηκαν σε αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης. Τα Πιρνουνιανά όμως ως κοινωνία και οντότητα δεν εγκαταλείφθηκαν κι όσο υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που αισθάνονται να έχουν ισχυρούς δεσμούς με αυτό τον τόπο, δεν θα εγκαταλειφθούν.
Ελένη Βασιλάκη
Ελένη Βασιλάκη
Έκαναν στίχους την αγάπη για το χωριό τους και την προσπάθεια τους να το διατηρήσουν ζωντανό |