Το αγίασμα του Αγίου Σύλλα στο Μεραμπέλο-Γιατί το αναζητούν οι πιστοί κάθε χρόνο τη Μ. Παρασκευή

Μια ξεχωριστή παράδοση, που διατηρείται μέχρι σήμερα στο ναό του Αγίου Σύλλα στο Μεραμπέλο και αφορά στη Μεγάλη Παρασκευή, μας θυμίζει ο λαογράφος και δημοσιογράφος Μιχάλης Χουρδάκης.

Πρόκειται για καταγραφή που βρίσκουμε στο βιβλίο του «Πάσχα: Ήθη-έθιμα στο Μεραμπέλο» (2003), σχετιζόμενη με τη συνήθεια των πιστών, πριν και μετά τον επιτάφιο, να περνούν από την εκκλησία του Αγίου Σύλλα, που βρίσκεται κοντά στα τελευταία σπίτια της Νεάπολης πηγαίνοντας προς Βουλισμένη, και να λαμβάνουν λίγο από το νερό που υπάρχει στο πηγάδι του. Το θεωρούσαν αγίασμα κι έτσι έβρεχαν το πρόσωπο και το κεφάλι τους για να τους μεταφέρει τις θαυμαστές ιδιότητες του.

Εκείνη την ημέρα το νερό αυτό, θέλει η παράδοση, να λειτουργεί ως θαυματουργό, έχοντας μάλιστα διαδοθεί, από στόμα σε στόμα, ιστορίες ανθρώπων που θεραπεύτηκαν κάνοντας χρήση του.

Όπως λοιπόν περιγράφει ο Μιχάλης Χουρδάκης Νίσπιτας:

«Στην έξοδο της Νεάπολης Μεραμπέλου προς το Ηράκλειο, υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Σύλλα. Μέσα στο ναΐσκο, και δεξιά της Αγίας Θύρας, υπάρχει αβαθές πηγάδι με συνεχή ρέουσα πηγή.

Το νερό του πηγαδιού αυτού, διατηρείται πάντα στην ίδια στάθμη είτε αφαιρείς νερό είτε όχι.

Από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια το νερό που ανάβλυζε μέσα ή γύρω από τις εκκλησίες θεωρούνταν αγίασμα είτε επρόκειτο για μεγάλη ποσότητα υπό τύπο πηγής, είτε για μικρή ποσότητα υπό μορφή στάλας.

Έτσι λοιπόν και το νερό που βρίσκεται μέσα στο ναΐσκο του Αγίου Σύλλα, θεωρείται αγίασμα.

Από τα παλιά χρόνια ως άκουγα από τους γερόντους των δικών μου παιδικών χρόνων, αλλά και ως ο ίδιος γνωρίζω από προσωπικό βίωμα, υπήρχε το έθιμο πριν ή μετά το προσκύνημα του Επιταφίου των ενοριών, να επισκέφτεται τον Άγιο Σύλλα πλήθος πιστών της Νεάπολης και των γύρω χωριών, και να «λούζεται» με το αγίασμα αυτό τη Μ. Παρασκευή.

Ορισμένοι χριστιανοί, που είχαν κάποιο άρρωστο ή ανήμπορο να κινηθεί έξω από το σπίτι και να φτάσει μέχρι την εκκλησία αυτή, κρατούσαν διάφορα δοχεία, (κύπελα ή μπουκαλάκια) που τα γέμιζαν αγίασμα και τα έφερναν στο σπίτι, για να «λουστούν» και οι ανήμποροι της φαμίλιας.

Και βέβαια δεν λούζονταν, στην κυριολεξία, οι άνθρωποι, αλλά έβαζαν λίγο αγίασμα στις φούχτες τους και μ’ αυτό έβρεχαν το πρόσωπο και το κρανίο τους. 

Θεωρούνταν θαυματουργό το αγίασμα, άκουγες δε πολλές φορές, ιδίως στα μετακατοχικά χρόνια, ότι ο τάδε «λούστηκε» στον Άγιο Σύλλα και περπάτησε. Άκουγες διάφορα τέθοια θάματα από τα αγίασμα.Το έθιμο αυτό διατηρείται και σήμερο.

Από το παράθυρο του δεξιού ψάλτη στην ίδια εκκλησία γίνονταν και το «μπαινόβγαρμα» ή λεγόμενο και "τρυποπέραμα " των νηπίων την ίδια μέρα για να μην τα πιάνει η βασκανία, ή να θεραπευτούν απ’ αυτήν ή άλλη ασθένεια».

Να σημειώσουμε πως ο Άγιος Σύλλας και ο ναός του στην έξοδο της Νεάπολης γιορτάζει στις 30 Ιουλίου