Ένα σημαντικό τεκμήριο που συνδέεται άμεσα με την
ιστορία της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου, έφεραν στο φως οι πρόσφατες εργασίες
αναστήλωσης του μνημείου.
Πρόκειται για μια τουρκική επιγραφή, σε
μαρμαρόγλυφη πλάκα, η οποία βρισκόταν «κρυμμένη» πίσω από μια αποθήκη.
Η επιγραφή περιλαμβάνει ευχαριστίες προς τον Ντεφτερντάρ Πασά, που επιμελήθηκε την αναστήλωση του τότε τζαμιού, μετά την
καταστροφή του από σεισμό και φέρει την χρονολογία 1811-12 (1226 - έτος Εγίρας).
Ο Δήμος Ηρακλείου την μετέφρασε και σε συνεργασία με
την αρμόδια Αρχαιολογική Υπηρεσία θα προχωρήσει άμεσα στην ανάδειξή της.
Για την ιστορία ν αναφέρουμε πως η Βασιλική του
Αγίου Μάρκου χτίστηκε από τους Ενετούς από τα πρώτα κιόλας χρόνια παρουσίας τους
στον τόπο μας, 13ος αιώνας.
Ήθελαν με την ανέγερση της να αποτίσουν φόρο τιμής
στον προστάτη τους τον Άγιο Μάρκο αλλά και να εδραιώσουν την κυριαρχία τους στην
Candia.
Τη Βασιλική την χρησιμοποιούσαν σε επίσημες τελετές
ενώ ήταν και τόπος ταφής ενετών αρχόντων.
Νοτιοδυτικά του κτιρίου της υπήρχε ένας πύργος με
ρολόι, που λειτουργούσε ως κωδωνοστάσιο το οποίο είχαν αντιγράψει πιστά από
εκείνο που υπάρχει στον Άγιο Μάρκο στη Βενετία.
Κατά καιρούς έκτοτε, υπέστη αρκετές ζημιές από σεισμούς
χωρίς όμως το κτίριο της Βασιλικής να καταρρεύσει.
Επί τουρκοκρατίας μετατράπηκε σε τζαμί, το λεγόμενο Ντεφτερντάρ τζαμί, από τον Ντεφτερντάρ Αχμέτ
πασά, δηλαδή τον υπεύθυνο των οικονομικών των τούρκων.
Οι Οθωμανοί γκρέμισαν το κωδωνοστάσιο και στη θέση
του έφτιαξαν μιναρέ, ο οποίος με την αποχώρηση των Τούρκων γκρεμίστηκε γιατί
δεν ήθελαν οι κάτοικοι της πόλης τίποτα να τους θυμίζει το πέρασμα τους από την Κρήτη.
Ακόμα αξίζει να θυμίσουμε πως η Βασιλική του Αγίου
Μάρκου τη δεκαετία του 1930 λειτούργησε και ως κινηματογράφος. Η μετατροπή του
χώρου σε σινεμά έγινε από τον ιδιοκτήτη του κινηματογράφου Απόλλωνα,
ονομάζοντας το νέο σινεμά Μινώα. Λειτούργησε για πρώτη φορά ως κινηματογραφική
αίθουσα το 1936