Ο Γομφόκαρπος, μας ήλθε από την Αφρική και εντυπωσιάζει με τα μπαλάκια του

Ονομάζεται Gomphocarpus physocarpus, γομφόκαρπος στα ελληνικά, και εντυπωσιάζει τόσο με τα άνθη όσο και με τους καρπούς του που μοιάζουν με τριχωτά μπαλάκια. Το συνάντησα στην περιοχή του Λέντα, ως καλλωπιστικό σε αυλή, όπου είχε απλωθεί και γέμιζε το χώρο, μια και οι καιρικές συνθήκες εκεί ευνοούν την ανάπτυξη του.

Ωστόσο παρά την ομορφιά του πρόκειται για ένα τοξικό φυτό που καλό είναι να το κρατά κανείς μακριά από παιδιά και ζώα. 

Το Gomphocarpus physocarpus είναι ένας μαλακός θάμνος που το ύψος του κυμαίνεται από 0,5 έως 2 μέτρα 

Όταν ανθίζει είναι πανέμορφο ενώ στη συνέχεια όταν εμφανίζονται οι μαλακοί φουσκωμένοι, σαν μπαλάκια του γκολφ, τριχωτοί καρποί του γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακό.  

Αν σπάσουμε ένα κλαδί του θα δούμε να βγαίνει ένα γαλακτώδες υγρό που είναι δηλητηριώδες, εάν καταποθεί.

Πρόκειται για ένα φυτό διαδεδομένο στη Νότια Αφρική φθάνοντας μέχρι την Κένυα. Από εκεί μας ήλθε στην Ελλάδα ως ζιζάνιο. 

Το όνομα του προέρχεται από την ελληνική λέξη γόμφος ενώ περιλαμβάνει 25-32 είδη στην Αφρική και την Αραβική Χερσόνησο.

 Στην Ελλάδα βέβαια του έχουμε προσδώσει κι άλλα ονόματα, κάποια εκ των οποίων παραπέμπουν στην ανατομία ανδρικών γεννητικών οργάνων. 

Οι σπόροι του διασκορπίζονται από τον άνεμο, με τη βοήθεια των μεταξένιων τριχών, που συνδέονται με τον κάθε σπόρο.

Ιατρική χρήση του

Αν και τοξικό αυτό το φυτό χρησιμοποιείται ευρέως στην παραδοσιακή ιατρική στη Νότιο Αφρική. Οι ρίζες του χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του πόνου στο στομάχι. Τα φύλλα του ξηραίνονται και γίνονται σκόνη που λαμβάνεται για τους πονοκεφάλους. Το δε γαλακτώδες υγρό του χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των κονδυλωμάτων. 

Το Gomphocarpus physocarpus προσελκύει τις πεταλούδες, ιδιαίτερα τον αφρικανικό μονάρχη, που λαμβάνουν το νέκταρ από τα λουλούδια του ή βάζουν τα αυγά τους πάνω στο φυτό.

Τα φουσκωμένα μπαλάκια του γομφόκαρπου συντηρούνται στο βάζο ως λουλούδια ενώ αποξηραμένα δημιουργούν όμορφες συνθέσεις. Ωστόσο πρέπει να πλένει κανείς καλά τα χέρια του όταν τα κόβει.