Το θυμάρι με την πλειάδα των θεραπευτικών χρήσεων του- Χρήσιμες συνταγές

 

Η μυρωδιά του, όταν είναι ανθισμένο, είναι μαγευτική. Το θυμάρι (thymus vulgaris) ή θύμος, όπως αλλιώς θα ακούσετε να το αποκαλούν στην Κρήτη είναι αυτοφυές φυτό και το συναντάμε σε χώρες της Μεσογείου. 

Τον Ιούνιο βρίσκεται σε πλήρη άνθιση σκορπώντας στη φύση τα υπέροχα αρώματα του που είναι γλυκά και μεθυστικά την ώρα που οι μέλισσες στήνουν τρελό χορό πάνω από τα ροζ-μωβ ανθάκια του.

Αυτή είναι και η κατάλληλη εποχή για τη συλλογή του (όπως και το Σεπτέμβριο-Οκτώβρη) γιατί όπως θα δείτε παρακάτω, δεν πρέπει να λείπει από τη συλλογή βοτάνων σας μια και διαθέτει εκπληκτικές ιδιότητες.

Από το φυτό χρησιμοποιούμε τα ανθισμένα κλαριά, αν και οι βοτανολόγοι προτιμούν τα μικρά φύλλα. 

Η συλλογή των ανθισμένων κορυφών του πρέπει να γίνεται πρωί και η αποξήρανση του σε δροσερό μέρος μακριά από τον ήλιο, σε θερμοκρασία κάτω από 35 βαθμούς Κελσίου.

Ιστορία και παράδοση

Η λέξη Θύμος, που είναι η επιστημονική ονομασία του θυμαριού προέρχεται από το αρχαιοελληνικό θύω = θυσιάζω, ετυμολογία που δικαιολογεί την παρουσία του θυμαριού, στο κάψιμο θυμιαμάτων στους βωμούς.

Οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν για να τονώνουν την εγκεφαλική λειτουργία, μαζί με μέλι και ξίδι. Οι Ρωμαίοι το χρησιμοποιούσαν στο μπάνιο τους για να αποκτήσουν σφρίγος και ενεργητικότητα.

Ο Πλίνιος το 77μ.χ συνιστούσε κομπρέσες από θυμάρι και ξίδι, για την αντιμετώπιση των πονοκεφάλων. Επίσης, το χρησιμοποιούσε κατά των δαγκωμάτων των φιδιών και των τσιμπημάτων των εντόμων.

Ο Μέγας Αλέξανδρος το χρησιμοποιούσε στις εκστρατείες του κατά των φθειρών. 

Τον 16ο αιώνα, οι γυναίκες πρόσφεραν στους αγαπημένους τους, σούπα με τριμμένο θυμάρι και μπύρα ως αφροδισιακό. Την ίδια εποχή, χρησιμοποιούσαν το θυμάρι κατά της μελαγχολίας, γεμίζοντας τα μαξιλάρια του ασθενή, με θρυμματισμένο θυμάρι.

Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις

-To θυμάρι χρησιμοποιείται κατά της ουλίτιδας(τρίβουμε με αυτό τα ούλα), της τερηδόνας και της οδοντικής πλάκας

-γαργάρες με αφέψημα θυμαριού έχουν καλά αποτελέσματα κατά του πονόλαιμου και του έντονου βήχα. Προκαλεί απόχρεμψη και μειώνει τους περιττούς σπασμούς

-μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον κοκίτη και το άσθμα

-σκοτώνει τα μικρόβια. Η θυμόλη και βορνεόλη που περιέχει του προσδίδουν ιδιαίτερες αντισηπτικές και αντιβακτηριακές ιδιότητες

-το ρόφημα βοηθά την εντερική λειτουργία και καταπραύνει τα φουσκώματα

-καταπολεμά την ατονία και το άγχος, την ψυχική και σωματική εξάντληση, την κατάθλιψη και την απάθεια

-χρησιμοποιώντας το στο μπάνιο, ανακουφίζει τους ασθενείς με ρευματισμούς

-σαν κατάπλασμα καταπραύνει από τον κνησμό

-στα μικρά παιδιά χορηγείται για την καταπολέμηση των σκωλήκων

-γενικά χρησιμοποιείται σαν τονωτικό και δυναμωτικό του οργανισμού

-αντισπασμωδικό και μαλακτικό του στομάχου

-χρησιμοποιείται εξωτερικά σαν λοσιόν για μολυσμένα τραύματα

-βοηθά στις αναπνευστικές και πεπτικές λοιμώξεις

-βοηθά στην αντιμετώπιση της διάρροιας και στο σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, τη γνωστή κολίτιδα

-έχει καλά αποτελέσματα στη λαρυγγίτιδα, φαρυγγίτιδα και αμυγδαλίτιδα

-για τις βαθιά εγκατεστημένες λοιμώξεις των πνευμόνων

Διατροφή

Μαζί με ρίγανη και μαντζουράνα αρωματίζει σούπες και σάλτσες, επίσης ταιριάζει πολύ στις ψητές μελιτζάνες και τις πιπεριές φούρνου. Πολλοί το θεωρούν ιδανικό μπαχαρικό, ακόμη και για το ψάρι

Εσωτερική Χρήση

• Η θυμόλη που περιέχει βοηθάει στην πέψη των λιπαρών τροφών.

• Το θυμάρι είναι γενικό διεγερτικό και είναι πολύτιμο για την σωματική και πνευματική κατάπτωση και ατονία, το άγχος, τη νευρασθένεια, την κατάθλιψη και την ημικρανία.

• Αυξάνει την πνευματική διαύγεια.

• Τονώνει τα νεύρα.

• Κάνει για την ραχίτιδα.

• Ανοίγει την όρεξη.

• Είναι εμμηναγωγικό αν η καθυστέρηση εμμήνων είναι συμπτωματική.

• Αντισηπτικό των εντέρων, του ουροποιογεννητικού συστήματος και των πνευμόνων

• Ρυθμίζει τη λευκοκυττάρωση στις μολυσματικές ασθένειες.

• Είναι εφιδρωματικό και ρυθμίζει τις εκκρίσεις σε συνάχι, γρίπη και κρυολογήματα και είναι προληπτικό αντιβιοτικό σε επιδημίες γρίπης.

• Είναι ανθελμινθικό (οξύουρους, ασκαρίδες, ταινία κ.ά) σε ανθρώπους και ζώα.

• Είναι ελαφρώς υπνωτικό.

• Εμποδίζει τις ζυμώσεις και τη συγκέντρωση αερίων, στο στομάχι, στην κοιλιά και τα έντερα και τους κολικούς.

• Κατά της διάρροιας, της δυσεντερίας.

• Σπασμολυτικό για το βήχα, τον κοκκύτη και το άσθμα.

• Κατά της παραλύσεως της γλώσσας.

• Είναι διουρητικό και κάνει για την υδρωπικία.

• Σε γαργάρες είναι ευεργετικό για τον λάρυγγα.

• Βοηθάει την κυκλοφορία του αίματος και δυναμώνει την καρδιά.

• Είναι παυσίπονο σε ρευματοπάθειες.

• Είναι αντιπυρετικό σε τυφοειδή πυρετό.

Εξωτερική χρήση θύμου

• Σταματάει την τριχόπτωση.

• Αντισηπτικό και βακτηριοκτόνο σε δερματοπάθειες και λευκόρροια, επουλώνει τις πληγές, τα σπυριά και τα εγκαύματα.

• Σε γαργάρες χρησιμοποιείται για τις παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος.

• Θεραπεύει την ψώρα και τους λειχήνες.

• Καταπολεμάει τα αρθριτικά και τους ρευματισμούς στις αρθρώσεις και τους μυς.

• Μια αλοιφή με θυμάρι είναι καλή για τον έρπητα ζωστήρα.

• Φτιάχνει τις πιο καλές οδοντόκρεμες. Η θυμόλη χρησιμοποιείται σε οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύματα.

• Το μπάνιο με θυμάρι διώχνει την κούραση.

Χρήσιμες θεραπευτικές συνταγές με θυμάρι

• Αφέψημα: Ένα κλαδάκι για κάθε φλιτζάνι νερό. Μόλις αρχίσει ο βρασμός το βγάζετε και το αφήνετε για 10 λεπτά, το σουρώνετε και πίνετε τρία φλιτζάνια μετά τα γεύματα. Είναι πικρό. Καλύτερα να χρησιμοποιείτε σε συνδυασμό με άλλα βότανα. Με αυτό το αφέψημα κάνετε γαργάρες για τις στοματίτιδες και τις ερεθισμένες αμυγδαλές, για την ψώρα και τα άτονα έλκη.

• Τσάι για την ραχίτιδα: 20 γραμμάρια άνθη σε ένα λίτρο νερό. Κάνει και για τον πονοκέφαλο από κρυολόγημα.

• Κοκκύτης: Συνδυασμός από αιθέριο λάδι ευκαλύπτου και θυμαριού σε ίσες αναλογίες.

• Για το συνάχι και τον πονόλαιμο: Να μασάτε θυμάρι.

• Έγχυμα θυμαριού: Ρίχνετε 2 κουταλάκια σε ένα φλιτζάνι νερό ή 15 γραμμάρια σε 1 λίτρο νερό από φύλλα, άνθη και σπόρους για 10 λεπτά και πίνετε τρεις φορές την ημέρα.

• Για εξωτερική χρήση αλοιφή ή κομπρέσα για τους ρευματισμούς και τους πόνους των μυών και για τον κοκίτη στο στήθος.

• Σαν κομπρέσα κάνει καλό σε μώλωπες και στον πονόδοντο.

• Μια σταγόνα χυμού σε κάθε μάτι βοηθά στην όραση και καταπολεμά τις μολύνσεις.

• Για προβληματική ακοή και εμβοές στο αυτί: Ίσα μέρη θυμαριού και ροδοστάγματος 4 σταγόνες από το μείγμα σε κάθε αυτί 3 φορές την ημέρα.

• Λίγες σταγόνες αιθέριο έλαιο θυμαριού σε παρθένο ελαιόλαδο για κομπρέσες σε πληγές και τσιμπήματα εντόμων.

• Για τους πόνους ρευματισμών: Ψιλοκόψτε θυμάρι, ζεστάνετε με ελάχιστο νερό, βάλτε το στην κομπρέσα και ακουμπήστε το στο πονεμένο μέρος. Μπορείτε να κάνετε με θυμάρι μπάνια με 2 γραμμάρια αιθέριο έλαιο σε μπάνιο χλιαρό.

• Συνταγή για αρθριτικά, ρευματισμούς, κρυολογήματα, γρίπη και συνάχι: Βράστε μισό κιλό θυμάρι σε 4 λίτρα νερό και ρίξτε το στο νερό μπάνιου.

• Για την τριχόπτωση: Βράστε μια χούφτα θυμάρι σε ένα λίτρο νερό, μέχρι να μείνει το μισό και αλείψτε το κεφάλι. Ξεπλύνετε και κάντε εντριβή με το πυκνό υγρό και αφήστε το για 5 λεπτά και ξαναλούστε τα μαλλιά σας. Κάνει και για τις ψείρες.

• Βάζοντας 3 κλωνάρια θυμάρι κάτω από το μαξιλάρι βοηθάει στον ύπνο.

• Το θυμάρι βοηθάει στη διακοπή ποτού γιατί προκαλεί εμετό, ναυτία, διάρροια, ιδρώτα, δίψα και αηδία για το ποτό. Βάλτε μια χούφτα θυμάρι σε 3 φλιτζάνια νερό και αφήστε το για μισή ώρα και πίνετε μια κουταλιά κάθε 15 λεπτά.

• Συνταγή για αντρική κολόνια: Βάλτε 10 γραμμάρια λουλούδια θυμαριού σε 250 γραμμάρια λευκό οινόπνευμα, κλείστε το μπουκάλι με φελλό και το αφήνετε για τρεις εβδομάδες στον ήλιο, το καλοκαίρι και μετά σουρώνετε.

• Μαρινάδα θυμαριού για την κουζίνα: Μουσκεύετε σε μισό λίτρο άσπρο κρασί ένα ματσάκι θυμάρι, 1 ματσάκι θρούμπι, 4 κεφάλια σκόρδο, 2 φύλλα δάφνης, μερικά μοσχοκάρφια, ένα κλωναράκι δενδρολίβανο, λάδι και λεμόνι για πολλές ώρες.

• Το θυμαρίσιο μέλι είναι το καλύτερο και είναι θεραπευτικό. Γι΄αυτό τα μελίσσια μεταφέρονται εκεί που υπάρχει θυμάρι. Μια κουταλιά μέλι που την καταπίνετε σιγά σιγά βοηθάει στις φλογώσεις αναπνευστικού.

• Σε ξηρά φρούτα, όπως σύκα, σταφίδες, κεράσι και άλλα αν αφήσετε ανθισμένες κορυφές δίνει άρωμα και προφυλάσσει από τα έντομα.

• Το κάπνισμα θυμαριού βοηθάει στο λουμπάγκο.

• Φρέσκο θυμάρι ζεσταμένο, στεγνό είναι θεραπευτικό στο στραβολέμιασμα, τοποθετημένο με μια γάζα πολύ ζεστό στο λαιμό.

• 100 γραμμάρια έγχυμα ή αφέψημα σε ένα κιλό κρασί ή νερό κάνει για εξωτερική χρήση.

Προφυλάξεις

-Οι γυναίκες κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης πρέπει να αποφεύγουν το αιθέριο έλαιο του θυμαριού.

-Αντενδείκνυται η μακροχρόνια χρήση του.

-Σε πολύ μεγάλες δόσεις προκαλεί υπερλειτουργία θυρεοειδούς αδένα με έμετο, διάρροιες και ζαλάδα.

(Με πληροφορίες από το enallaktikidrasi)