Ποιός ήταν και τι έκανε ο στιμαδόρος στην Κρήτη του παρελθόντος

Nelly' s 1927, Λάκκοι Χανίων

Ξεφυλλίζοντας ένα βιβλίο με παλιά επαγγέλματα στην Κρήτη έπεσα πάνω σ αυτό του στιμαδόρου.

Μη έχοντας ακούσει ποτέ αυτό το επάγγελμα ενδιαφέρθηκα να μάθω περισσότερα και για μια ακόμα φορά θαύμασα τον ωραίο τρόπο που είχαν οι Κρητικοί του παρελθόντος να τακτοποιούν τα προβλήματα που ανέκυπταν στην καθημερινότητα τους, μεταξύ αυτών και εκείνο των αγροζημιών.

  

Βλέπετε τότε η γεωργία και η κτηνοτροφία αποτελούσαν τις κύριες ασχολίες των ανθρώπων της υπαίθρου και οι διαφορές που ανέκυπταν, όταν οι μεν μπλέκονταν με τις δε,ήταν ουσιώδεις  και χρήζουσες άμεσης τακτοποίησης.

 Εδώ λοιπόν αναλάμβανε δουλειά ο στιμαδόρος .Επρόκειτο για ένα  άτομο κοινής εμπιστοσύνης, ένα άτομο σοβαρό και υπεύθυνο, το οποίο αφού ορκιζόταν ενώπιον του Αγρονόμου ή του Ειρηνοδίκη κάθε περιοχής, αναλάμβανε τα καθήκοντα του εκτιμητή των ζημιών από κοπάδια ή μεμονωμένα ζώα.

 Η εκτίμηση του θεωρούνταν αποδεκτή και από την πλευρά του βοσκού ή του ιδιοκτήτη του ζώου και από την πλευρά του θιγόμενου και το ποσό που όριζε πως πρέπει να δοθεί ως αποζημίωση πληρωνόταν δίχως δεύτερη κουβέντα.

  

Δεν αποκλείεται η προέλευση της λέξης στιμαδόρος να προέρχεται απο την περίοδο της Ενετοκρατίας αφού τη βρίσκουμε και στα Επτάνησα, με το ίδιο νόημα, να χρησιμοποιείται από την πρώτη Ενετική περίοδο μέχρι και την ένωση τους με την Ελλάδα,  προερχόμενη από την ιταλική λέξη Stimatore, που σημαίνει εκτιμητής.

  

 Στο ριζίτικο τραγούδι  του 1975 με τίτλο «Στου Ψηλορείτη την κορφή» σε μουσική Γιάννη Μαρκόπουλου, το οποίο τραγούδησε σε πρώτη εκτέλεση ο Χαράλαμπος Γαργανουράκης συναντάμε τη λέξη στιμαδόρος:

    

" Στου Ψηλορείτη την κορφή αητός ήν καθισμένος

κι’εβάστα και στα νύχια ντου παλικαριού κεφάλι.

Τσιμπά τον και χτυπά τονε τζιμπά το και ρωτά το:

-Μην ήσουν κεφαλή φονιάς μην ήσουνα και κλέφτης;

-Δεν είμ' αητέ μου εγώ φονιάς δεν ήμουν μουδε κλέφτης

μόνό ΄μουν αγροφύλακας ήμουν και στιμαδόρος

κι’ αδίκησά τσι τσι φτωχούς και πλέρωνα τσι πλούσους

 κι’ αν δε βαριέσαι τζίμπα με κι’ αν δεν βαριέσαι χτύπα!"

(Πηγή: Λαικά Επαγγέλμματα και Παραδοσιακή Ζωή της Κρήτης, Δρα. Θεοχάρη Μιχ. Προβατάκη)

 (ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε ιστότοπο, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)