Την πρώτη εκπαιδευτική εκδρομή της νέας σχολικής χρονιάς πραγματοποίησαν χθες Κυριακή οι Μυθοκρουσμένοι, η περιβαλλοντική ομάδα δηλαδή του Εσπερινού Γυμνασίου Ηρακλείου.
Της Ελένης Βασιλάκη
Συνεχίζοντας την παράδοση των τελευταίων χρόνων οι
Μυθοκρουσμένοι συνδυάζουν τη θεωρητική με τη βιωματική εκπαίδευση, που ενώνει ένα ευρύ πεδίο γνώσεων από την ιστορία, τη μυθολογία, τη γεωλογία, το
δομημένο και φυσικό περιβάλλον.
Στο πλαίσιο αυτό επελέγη ως πρώτος προορισμός τους
για φέτος η νήσος Σπιναλόγκα με τη χερσόνησο της, η νησίδα Κολοκύθα και οι
δομές λατόμευσης που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή.
Συνοδεία της διευθύντριας του σχολείου Εύας Αποστολάκη και των εκπαιδευτικών μελών της ομάδας Στέλιου Μανωλιούδη, Μανόλη Αφραθιανάκη και Ελένης Μπεζιρτζόγλου οι Μυθοκρουσμένοι και οι φίλοι τους ξεκίνησαν το, κατά βάσην, θαλασσινό τους ταξίδι από το μικρό αγκυροβόλιο στην κεντρική παραλία της Ελούντας όπου και επιβιβάστηκαν σε σκάφος με το οποίο πραγματοποίησαν τον περίπλου της χερσονήσου της Σπιναλόγκας.
Από κοντινή απόσταση μπόρεσαν να δουν τις πέτρινες αναβαθμίδες, που αιώνες τώρα συγκρατούσαν το λιγοστό χώμα και προστάτευαν από τους ανέμους τις καλλιέργειες σιτηρών που διατηρούσαν στην, κατά τ’ άλλα άγονη, χερσόνησο της Σπιναλόγκας αρχικά οι κάτοικοι της αρχαίας Ολούντας και στη συνέχεια οι κάτοικοι της Ελούντας.
Η νήσος Κολοκύθα |
Τα ελάχιστα ίχνη καλλιεργειών χάνονται όσο το σκάφος κινείται με κατεύθυνση προς το νησάκι της Κολοκύθας, με το ανάγλυφο της χερσονήσου να αγριεύει και να αντικαθίσταται από βράχους και μεγάλες σπηλαιώσεις.
Το νησάκι της Κολοκύθας με το εντυπωσιακό βραχώδες ανάγλυφο του, ακατοίκητο αλλά όχι έρημο, αφού σε αυτό βρίσκουν καταφύγιο γλάροι κι άλλα αγριοπούλια, κρύβει καλά τον αμμώδη κολπίσκο, που φέρει το όνομα του, από τους ανέμους προσφέροντας στους επισκέπτες του ένα θαυμάσιο τόπο για μπάνιο.
Το σκάφος φτάνει ως την Κολοκύθα αλλά επιστρέφει καθώς ο κυματισμός αυξάνεται . Βάζοντας πλώρη προς το νησί της Σπιναλόγκας, οι Μυθοκρουσμένοι περνούν από το μεγάλο και άκρως ενδιαφέρον λατομείο Πελεκητή, με την ομώνυμη μικρή παραλία του.
Οι λαξεύσεις στους βράχους για την αφαίρεση πετρωμάτων, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν σε κτίσματα της Σπιναλόγκας και όχι μόνο, έχουν δημιουργήσει στο σημείο εκείνο ένα σκηνικό που προκαλεί θαυμασμό.
Όπως εξήγησε ο κ Μανωλιούδης, σε σχεδίες, τις οποίες προσάρμοζαν σε ειδικές υποδοχές πάνω στην ακτή ώστε να διατηρούνται σταθερές, φόρτωναν, πριν από αιώνες,τις τεράστιες πέτρες που αντλούσαν από το λατομείο και τις μετέφεραν είτε στη Σπιναλόγκα είτε στην σπουδαία πόλη της Ολούντας.
Το λατομείο Πελεκητή σήμερα αποτελεί ένα σημαντικό μνημείο για την περιοχή που, δυστυχώς, δεν έχει αναδειχθεί καθώς ιστορική αξία δεν έχουν μόνο τα οποία οικοδομήματα του παρελθόντος αλλά και οι ίδιες οι πηγές άντλησης των υλικών με τα οποία κατασκευάστηκαν που μαρτυρούν τον τεχνικό-τεχνολογικό πολιτισμό των παλαιότερων γενεών.
Αξίζει μάλιστα να πούμε πως λατόμευση πέρα από την Πελεκητή έχουμε επίσης στις θέσεις Σκουργέτο και Βαγί αλλά και πάνω στην ίδια τη νήσο Σπιναλόγκα, όπου διακρίνονται τα σημεία αφαίρεσης πέτρας. Σύμφωνα με τον κ Μανωλιούδη λατόμευση στην ευρύτερη περιοχή έχουμε πολύ πριν την έλευση των Ενετών, από αρχαιοτάτων χρόνων.
Επόμενος σταθμός ήταν το νησί της Σπιναλόγκας του οποίου μάλιστα ευτυχήσαμε να δούμε, την Πέμπτη που μας πέρασε, να κατατίθεται ο προκαταρκτικός φάκελος υποψηφιότητας στο Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Γνωστό κυρίως ως νησί των λεπρών, η Σπιναλόγκα αποτελεί ένα εξαιρετικό αρχιτεκτονικό δημιούργημα με το φρούριο του και την πολιτεία που έχει δομηθεί στο εσωτερικό του, την οποία επισκέπτονται εκατοντάδες τουρίστες σε καθημερινή βάση.
Βαπτισμένη από τους Ενετούς η Σπιναλόγκα (κατά μια εκδοχή από τις λέξεις σπίνα που σημαίνει αγκάθι και λόνγκα που σημαίνει μακρύ) κουβαλά μια μεγάλη και βαριά ιστορία.
Βρίσκεται σε θέση κλειδί για τον έλεγχο του φυσικού λιμανιού της Ελούντας και οχυρώθηκε κατά την αρχαιότητα, το πιθανότερο κατά την ελληνιστική περίοδο. Πάνω στα ερείπια αρχαίου κάστρου οι Βενετοί οικοδόμησαν ένα ισχυρό φρούριο, το οποίο σήμερα διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση.
Η Κρητική Πολιτεία το 1903 θέσπισε την απομόνωση των λεπρών και αποφάσισε τη δημιουργία Λεπροκομείου εκεί προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα παροχής βοήθειας στους πάσχοντες από τη νόσο του Χάνσεν. Η δύσκολη ζωή των λεπρών που διέμειναν στο νησί έως το 1957, σημάδεψε τον χώρο και τον φόρτισε συναισθηματικά καθιστώντας τον τόπο μαρτυρίου και ιστορικής μνήμης.
Οι Μυθοκρουσμένοι περιηγήθηκαν στο νησί, θαύμασαν τα κτίρια του και τις εργασίες συντήρησης τους, που διαρκώς αποκαθιστούν τους ερειπωμένους χώρους του, και στη συνέχεια και πάλι με το σκάφος μετακινήθηκαν στον όρμο Βαθύ.
Εκεί απόλαυσαν το μπάνιο τους, στο μικρό κολπίσκο που σχηματίζεται, αλλά και το μεσημεριανό τους έχοντας την ευκαιρία να ανταλλάξουν εντυπώσεις από την εκδρομή μη κρύβοντας την χαρά τους που μια καινούργια χρονιά ξεκίνησε στο περιπετειώδες "ταξίδι" της γνώσης με τόσο όμορφες εικόνες αλλά και καλοκαιρία, καθώς οι προγνώσεις του καιρού μιλούσαν για βροχές που ποτέ δεν έπεσαν.
Στο σημείο αυτό θα ήταν παράλειψη να μην επισημάνουμε πως το "ταξίδι" αυτό της περιβαλλοντικής ομάδας του Εσπερινού Γυμνασίου στηρίζει έμπρακτα, και με κάθε ευκαιρία, η Περιφέρεια Κρήτης.
Στο σημείο αυτό θα ήταν παράλειψη να μην επισημάνουμε πως το "ταξίδι" αυτό της περιβαλλοντικής ομάδας του Εσπερινού Γυμνασίου στηρίζει έμπρακτα, και με κάθε ευκαιρία, η Περιφέρεια Κρήτης.
Άποψη από το λατομείο Πελεκητή |
Πελεκητή |
Πελεκητή |
Πλήθος κόσμου στο αγκυροβόλιο της Σπιναλόγκας |
Σπιναλόγκα |
Στο ναό του Αγίου Παντελεήμονα στη Σπιναλόγκα |
Φανερά τα ίχνη λατόμευσης και πάνω στη Σπιναλόγκα, εκτός των τειχών της |
Όρμος Βαθύ |
Όρμος Βαθύ |