Το λαξευμένο κάτω από τη γη καταφύγιο του Β Παγκοσμίου Πολέμου στον Αφραθιά Τυμπακίου

Φτιαγμένο κάτω από τη γη, μετά από λάξευση του μαλακού ασβεστόλιθου, είναι δύσκολο να καταλάβεις την ύπαρξη του εφόσον δεν είσαι ντόπιος ή δεν σου υποδείξει κανείς τη θέση του.

Της Ελένης Βασιλάκη

Το καταφύγιο του Β Παγκοσμίου Πολέμου στην περιοχή του Αφραθιά στο Τυμπάκι βρίσκεται κάτω από το λόφο του Αγίου Νικολάου και λίγες δεκάδες μέτρα μακριά από το Καταφύγιο του Ψυχρού Πολέμου.

Διαθέτει περισσότερες από δύο εξόδους-εισόδους εκ των οποίων η μεγαλύτερη χρησιμοποιείται σήμερα ως στάνη για κοπάδι. Το μήκος του ενδέχεται να φτάνει και τα εκατό μέτρα σε μια ευθεία.

Δεν υπάρχουν βάσεις στήριξης ή άλλες προσθήκες που να διασφαλίζουν την μη κατάρρευση του και φαίνεται γενικότερα πως έγινε πολύ γρήγορα και βιαστικά. 

Πέρα από την κύρια σήραγγα του, όπου άλλοτε χρειάζεται να κινηθεί κανείς σκυφτός κι άλλοτε όρθιος, διαθέτει ανά διαστήματα και πρόσθετους λαξευτούς χώρους, σαν μικρές αποθήκες, καθώς η χρήση του δεν ήταν μόνο για την ασφάλεια των στρατιωτών αλλά και του πολεμικού υλικού τους.

Χώροι αποθήκευσης εντός του καταφυγίου

Οι σκοτεινοί χώροι του σήμερα έχουν γίνει καταφύγιο για νυκτερίδες ενώ ευτυχώς η ανθρώπινη παρουσία- σ' ένα μεγάλο βαθμό- δεν φανερώνει τα ίχνη της (σκουπίδια)  μέσα στο καταφύγιο. 

Σαν αυτό υπάρχουν δεκάδες άλλα καταφύγια στην ευρύτερη περιοχή του Τυμπακίου όπου οι Γερμανοί είχαν φροντίσει να στήσουν την ισχυρότερη γραμμή άμυνας που διέθεταν στη Μεσόγειο. 

Μάλιστα πάνω από το καταφύγιο, στο λόφο όπου δεσπόζει ο ναός του Αγίου Νικολάου, υπάρχει κι ένα από τα πολυβολεία τους, φτιαγμένο από πέτρα και τσιμέντο και πλέον γεμάτο σκουπίδια.

Κάτω από αυτό το λόφο βρίσκεται ένα μεγάλο τμήμα του καταφυγίου 

Η μεγάλη είσοδος του καταφυγίου

Ο χώρος μπροστά από την κύρια είσοδο έχει γίνει μάντρα για κοπάδι 

Κλειστή από τον κτηνοτρόφο η πρόσβαση προς προς τη σήραγγα, από την κεντρική είσοδο 

Δευτερεύουσα είσοδος 

Μόνιμοι ένοικοι του καταφυγίου σήμερα οι νυχτερίδες

Ο χαρτογράφος Μιχάλης Σπυριδάκης μας δείχνει το πολυβολείο πάνω στο λόφο