Σε πλήρη εγκατάλειψη ο κατάγραφος ναός του Αγίου Στεφάνου στο Καστρί Μυλοποτάμου

Το Καστρί Μυλοποτάμου είναι ένας μικρός κτηνοτροφικός και αγροτικός οικισμός σχετιζόμενος με την οικογένεια των Καλλέργηδων.

Της Ελένης Βασιλάκη 

Στο Πανωκάστρι, που βρίσκεται πάνω από τον οικισμό Καστρί και χρονολογείται από την πρώτη περίοδο της Ενετοκρατίας, επέλεξε να εγκαταστήσει το ορμητήριο των αγώνων του ο Αλέξιος Καλλέργης, ο γνωστότερος όλων των Καλλέργηδων, κατά τον 13ο αιώνα.

Αναφορές στο Καστρί συναντάμε σε αρκετά έγγραφα του Δουκικού Αρχείου του Χάνδακα αλλά και μεταγενέστερα.

Μάλιστα σ ένα απ’ αυτά με χρονολογία 1374 αναφέρεται ότι οι serventarie, kavallerie de Castri ήταν του Alexius Callergi, από το έτος 1341 (ab anno domini MCCCXLI).

Κατά την αρχαιότητα λέγεται πως σε αυτή την περιοχή άκμασε  η πόλη Πολυθάλπη ή Θεράπνα.

Ο Εμμανουήλ  Λαμπρινάκης στο βιβλίο του, του 1890, με τίτλο «Γεωγραφία της Κρήτης» αναφέρει μάλιστα πως το Καστρί είχε τον Ε' Επισκοπικό θρόνο της Κρήτης.

Σε αυτόν τον οικισμό με το παρελθόν, που χάνεται στο βάθος των αιώνων, βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Στεφάνου.

Για να το εντοπίσει κανείς πρέπει να περπατήσει στην αγροτική τοποθεσία Κούκουμος, έναν τόπο ονειρεμένο, γεμάτο δέντρα, στέρνες με νερό και λαξευτά αυλάκια που οδηγούσαν το  νερό στις καλλιέργειες της περιοχής.

Ο Άγιος Στέφανος σήμερα είναι εγκαταλελειμμένος και παρότι κατάγραφος με εξαιρετικές τοιχογραφίες, είναι αφημένος στο έλεος της υγρασίας και της ανθρώπινης αδιαφορίας.

Πρόκειται για ένα μονόχωρο κτίσμα του 14^ου αιώνα με τα χαρακτηριστικά πινάκια πάνω από την είσοδο του.

Μέσα στο ναό εντυπωσιάζουν, με την αρτιότητα τους, οι τοιχογραφίες, όσες τουλάχιστον σώζονται σε κάπως καλύτερη κατάσταση από τη φθορά του χρόνου που σε τέτοια μνημεία στέκεται αμείλικτος.

Ξεχωρίζουν ανάμεσα στις παραστάσεις ο Μελισμός στην κόγχη του Ιερού κι ακριβώς πάνω απ αυτόν ένα μόνο τμήμα από τον Παντοκράτορα.

Ο λιθοβολισμός του Πρωτομάρτυρα Στεφάνου καλύπτει τμήμα του τοίχου δεξιά ενώ σε άλλα σημεία βλέπουμε την Αποκαθήλωση, την Ανάσταση, τον Επιτάφιο Θρήνο, τη Βάπτιση, το Χορό των Γυναικών, το Χορό των Προφητών, με πρώτο σε αυτόν να διακρίνεται ο Άγιος Στέφανος. 

Επίσης στην πόρτα έχουμε παράσταση της Κολάσεως, τη θάλασσα και τη γη που αποδίδει τους νεκρούς κατά τη Δευτέρα Παρουσία.

Με δυσκολία διακρίνεται επίσης η μορφή του Αγίου Σπυρίδωνα και δίπλα του ο Άγιος Ελευθέριος.

Πολύ ξεχωριστό στοιχείο σε αυτό το ναό η ύπαρξη σχεδίων ακόμα και στη βάση της Αγίας Τράπεζας αλλά και σε άλλα χαμηλά τμήματα του Ιερού

(ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)

Ο λιθοβολισμός του Αγίου Στεφάνου

Η βάση της Αγίας Τράπεζας

Λαξευμένο κανάλι νερού στο μονοπάτι που οδηγεί στο ναό