Απεντομωτήριο Ηρακλείου: Το άδοξο τέλος μιας παραγωγικής δομής

Περνώντας από την παραλιακή λεωφόρο του Ηρακλείου, στο ύψος του ΚΤΕΛ κι απέναντι ακριβώς από τις παλιές εγκαταστάσεις του, βλέπει κανείς ένα μεγάλο κτίριο, εγκαταλελειμμένο, με σπασμένα τζάμια και άστεγους που βρήκαν καταφύγιο, με όλη την οικοσκευή τους, στα πιο απόμερα εξωτερικά σημεία του.

Της Ελένης Βασιλάκη

Όσοι γνώριζαν πως εκεί φιλοξενούνταν, από τη δεκαετία του 1960 μέχρι το 2006-7, το περίφημο απεντομωτήριο του Ηρακλείου νιώθουν θλίψη με την απαξίωση και τελική εγκατάλειψη μιας τόσο παραγωγικής δομής.

"Φτερά" έκαναν από το κτίριο και τα μηχανήματα του 

Το απεντομωτήριο ανήκε στη Διεύθυνση Γεωργίας κι έπαιξε σημαντικό ρόλο την περίοδο που ενέσκηψε η φυλλοξήρα στα αμπέλια του Ηρακλείου και για όσο διάστημα η σταφίδα ήταν στα φόρτε της.

Εκεί, σε ειδικό θάλαμο, που πληροφορίες, τις οποίες δεν μπορέσαμε να διασταυρώσουμε, λένε πως κατασκευάστηκε από την ίδια εταιρία που έφτιαξε τους θαλάμους αερίων των Ναζί, γινόταν η απεντόμωση  προϊόντων και άλλων υλικών.

Αρχικά με χρήση βρωμιούχου μεθυλίου, το οποίο ωστόσο στην πορεία απαγορεύτηκε, τα προς απεντόμωση αντικείμενα και προϊόντα τοποθετούνταν σε τεράστια μηχανήματα και απαλλάσσονταν από ενοχλητικά έντομα και την πιθανότητα να προσβληθούν από έντομα και άλλα ζωύφια.

Όταν πια η παραγωγή σταφίδας έπεσε δραματικά και κινδύνευε να χαθεί το βασικό αντικείμενο δουλειάς του απεντομωτηρίου αναζητήθηκαν, από τους τότε αρμόδιους της Διεύθυνσης Γεωργίας, τρόποι να ενταχθεί η δομή σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα ώστε παράλληλα με την απεντόμωση να λειτουργεί στους κόλπους της και φυτουγειονομικό εργαστήριο, κάτι που θα παρέτεινε το χρόνο ζωής της.

Ο χώρος έξω από το κτίριο στο λιμάνι χρησιμοποιείται από άστεγους

 Δυστυχώς η ιδέα δεν στηρίχθηκε, τα συμφέροντα των ιδιωτών που ασχολούνταν με το ίδιο αντικείμενο ήταν πολλά, και έτσι το απεντομωτήριο έπεσε σε απραξία.

Ενισχυτικά προς αυτή την κατεύθυνση λειτούργησε και το γεγονός πως στεγαζόταν σε χώρο που δεν ήταν ιδιοκτησίας της υπηρεσίας αλλά του ΟΛΗ.

Έτσι μετά από κάποια χρόνια, που παρέμενε κτίριο φάντασμα, και έληξε και η περίοδος παραχώρησης του από τον ΟΛΗ η δομή αυτή έβαλε λουκέτο. 

Τα μηχανήματα της, των οποίων διασφαλίσαμε φωτογραφίες και σας παρουσιάζουμε, απομακρύνθηκαν από το κτίριο της παραλιακής, κι αν αληθεύουν οι πληροφορίες μας κατέληξαν στα σκράπ της Βιομηχανικής.

Στην ανακύκλωση κατέληξε κι ένα σημαντικό μέρος του αρχείου που μεταφέρθηκε εκεί από τη Διεύθυνση Γεωργίας , το οποίο αφορούσε σε έγγραφα των δεκαετιών του 70 και 80 σχετιζόμενα με επιδοτήσεις, εξισωτική και λοιπές εργασίες που διεκπεραίωνε η υπηρεσία. 

Η υγρασία  κατέτρωγε το αρχείο οπότε όταν έκλεισε το απεντομωτήριο και έπρεπε να εγκαταλειφθεί ο χώρος οδηγήθηκε κι εκείνο στην ανακύκλωση.

Είναι θλιβερό πάντως το να βλέπεις δομές που κάποτε εξυπηρετούσαν το παραγωγικό Ηράκλειο να εγκαταλείπονται και να βάζουν λουκέτο γιατί πλέον αυτός ο τόπος δεν παράγει. 

Γενιές ολόκληρες έζησαν από τη σταφίδα που τώρα είναι είδος προς εξαφάνιση.

 Ο αγροτικός πληθυσμός διαρκώς συρρικνώνεται και γερνάει αφού οι νέοι προτιμούν να δουλέψουν με λιγοστά χρήματα στις πόλεις από το να μείνουν στα χωριά και να καλλιεργήσουν τη γη τους.

 Οι ευθύνες πολλές και δεν αναλογούν μόνο στον άλλοτε παραγωγικό πληθυσμό αυτού του τόπου αλλά και στους πολιτικούς και τις πολιτικές  που απαξίωσαν την παραγωγή και τείνουν να δημιουργήσουν μια Ελλάδα επιδομάτων και ελεημοσύνης.