Ο δίκλιτος ναός του Αγίου Δημητρίου και Ευγγελισμού στα Μάλια-Κτισμένος πάνω σε ναό της Ενετοκρατίας

Ο πλούτος των Μαλίων σε αλλοτινούς καιρούς δεν ήταν ο τουρισμός αλλά η εύφορη γη τους που όπως λένε οι ντόπιοι μπορεί να "γεννάει" τρεις φορές μέσα σ' ένα χρόνο. 

Κάπως έτσι μας εξήγησε ο ιερέας των Μαλίων, Εμμανουήλ Πετσαλάκης, το πώς σε αυτόν τον όμορφο τόπο συναντά κανείς ναούς ευμεγέθεις και με τόσο πλούσιο διάκοσμο.

Της Ελένης Βασιλάκη

Ο δίκλιτος ναός, που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Δημήτριο και τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, ξεχωρίζει στο κέντρο του παλιού οικισμού των Μαλίων κι έχει μακρά ιστορία πίσω του.

Στη θέση αυτή φέρεται να είχε ανεγερθεί τον 16^ο με 17^ο αιώνα, εποχή που ανθούσαν οι πειρατικές επιδρομές,  ένας μικρός ναός του Αγίου Δημητρίου. Κτήτορας του λέγεται πως ήταν ο Χατζή Ζαχαρίας Βλάχος. 

Ο ναός αυτός καταστράφηκε, σε ένα μεγάλο τμήμα του, κατά την επανάσταση του 1866 και επισκευάστηκε δύο χρόνια αργότερα οπότε και τοποθετήθηκε σ' αυτόν και το τέμπλο που βλέπουμε σήμερα. 

Δυστυχώς δύο δεκαετίες αργότερα αποφασίστηκε πως ο μικρός αυτός και ταλαιπωρημένος ναός δεν κάλυπτε επαρκώς τις ανάγκες της περιοχής κι έτσι γκρεμίστηκε και στη θέση του κτίστηκε ο ναός που βλέπουμε σήμερα. Τα εγκαίνια του έγιναν με μεγαλοπρέπεια το 1914 από τον τότε Αχιεπίσκοπο Κρήτης Ευμένιο.

Ακόμα και σήμερα όμως αν κάποιος κοιτάξει προσεκτικά εξωτερικά το ναό θα δει σε μια από τις γωνίες του ένα μικρό τμήμα από το ναό της Ενετοκρατίας να διατηρείται εκεί, για να μαρτυρά το παρελθόν του.

Στο εσωτερικό του ναού τα δύο επίχρυσα όμορφα τέμπλα, με το παλαιότερο να είναι εκείνο του Αγίου Δημητρίου (1868) μαγνητίζουν το βλέμμα με τις λεπτομέρειες τους.

Στους τοίχους του θα δείτε πλήθος παλιών εικόνων, κάποιες εκ των οποίων εκπληκτικής τέχνης, που έχουν μεταφερθεί από διάφορα ξωμονάστηρα για να προστατευθούν.

Στο παλιό τέμπλο του Αγίου Δημητρίου βλέπουμε, συντηρημένες και σε πολύ καλή κατάσταση, τις εικόνες της Γαλακτοτροφούσας (1880), του Παντοκράτορος (1880) και του Αγίου Δημητρίου (1884) ενώ στο κάτω μέρος τους Τρεις Ιεράρχες , τον Άγιο Κωνσταντίνο και Ελένη , τον Άγιο Ανδρέα και την Αγία Βαρβάρα.

Το τέμπλο του Αγίου Δημητρίου χρονολογείται από το 1868

Στο δε τέμπλο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, επάνω, έχουν τοποθετηθεί οι εικόνες του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (1914), του Παντοκράτορα (1914) και του Ευαγγελισμού ενώ στο κάτω μέρος εικόνες από την Παλαιά Διαθήκη και ειδικότερα ,η Θυσία του Νώε, οι Δέκα Εντολές, η Δημιουργία του Κόσμου και η Πλάση του Αδάμ.

Σε κάθε κλίτος εντοπίζονται δύο ενισχυτικά τόξα με διακοσμητικές απολήξεις ενώ μεταξύ τους επικοινωνούν με μεγάλα τοξωτά ανοίγματα. Στο ναό αυτό υπήρχε και γυναικωνίτης όμως αφαιρέθηκε για λόγους αισθητικής.

Το τέμπλο στο κλίτος του Ευαγγελισμού 

(ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)

Διακρίνεται σε αυτή τη γωνία μικρό τμήμα από τον παλιότερο ναό

Εδώ βρισκόταν ο γυναικωνίτης