Χαράκι: Η γηραιότερη γυναίκα του χωριού θυμάται και μας διηγείται εκπληκτικές ιστορίες

Η Όλγα Σταυρακάκη είναι μια υπέργηρη γυναίκα γεννημένη στα Ανώγεια αλλά μόνιμη κάτοικος εδώ και πολλές δεκαετίες στον οικισμό Χαράκι της πάλαι ποτέ επαρχίας Μονοφατσίου.

Της Ελένης Βασιλάκη

Η ίδια δε θυμάται καν πόσων ετών είναι όμως οι συγχωριανοί της μας είπαν πως μπορεί να φτάνει και τα εκατό.

Κι αν η ηλικία της είναι κάτι που δεν την απασχολεί για να το θυμάται, αφού είναι ακμαιότατη και μπορεί μόνη της να αυτοεξυπηρετείται και να κρατά το σπιτικό της, σε όλα τα υπόλοιπα έχει μνήμη που δεν τη φτάνει ούτε 20χρονη.

Τη συναντήσαμε ένα χειμωνιάτικο μεσημέρι να λιάζεται στην αυλή του σπιτιού της και μας διηγήθηκε ιστορίες για την εκκλησία του Χαρακίου, τον Αη Γιώργη, για το κοντινό μοναστήρι του Επανωσήφη, αλλά και για τις δύσκολες συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούσαν μετά τον πόλεμο.

Η εικόνα που επέστρεφε πίσω

Όπως λοιπόν μας είπε, η εικόνα του Αη Γιωργιού, στον παλιό ναό του χωριού με την ελιά φυτρωμένη στη στέγη του, ήταν θαυματουργή. Ένας καλόγερος που ερχόταν από τον Επανωσήφη για να τη λειτουργεί παλιότερα, φρόντιζε επιστρέφοντας στο Μοναστήρι να παίρνει μαζί του και την εικόνα για να μην κλαπεί ή χαθεί . 

Όμως κατά τρόπο θαυμαστό η εικόνα επέστρεφε μόνη της πίσω. Τουλάχιστον τρεις φορές δοκίμασε να την πάρει από τη θέση της αλλά το αποτέλεσμα ήταν να τη βρίσκει όταν ερχόταν στο Χαράκι μέσα στην εκκλησία.

Κάποια στιγμή χάθηκε, κατά τρόπο μυστηριώδη, και από το ναό του Αγίου Γεωργίου και τότε ένας συγχωριανός τους ο Μαθιός ονειρεύτηκε πως ήταν θαμμένη κάτω από το καμπαναριό της εκκλησίας. Ξεκίνησαν οι συγχωριανοί της κ Όλγας να σκάβουν αλλά...σαν να μην ήθελε η εικόνα να βρεθεί ποτέ, δεν ολοκλήρωσαν αυτό το έργο ώστε να διαπιστώσουν αν πράγματι εκεί βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα.

Η τιμωρία του Αγίου Γεωργίου

Η κ Όλγα θυμήθηκε και την ιστορία της Χρυσής, μιας άλλης συγχωριανής της, που επειδή αγαπούσε πολύ τα πανηγύρια της είχαν αποδώσει το παρανόμι πανηγυριώτισσα. 

Κάποια στιγμή εκείνη θύμωσε με αυτό το χαρακτηρισμό αλλά και τη γκρίνια του άντρα της να τρέχει σε όλα τα πανηγύρια και υποσχέθηκε πως στο επόμενο πανηγύρι του Επανωσήφη δεν θα πάει, για να κλείσει τα στόματα.

Τότε ήταν που είδε, παραμονή της γιορτής, τον Άγιο Γεώργιο καβαλάρη έξω από το σπίτι της, ολοζώντανο, λες και της έλεγε ότι θέλει να πάει και να ανάψει κερί στη χάρη του και να μην ακούει όσα λένε οι άλλοι.

Ξέχασε, λοιπόν, την υπόσχεση της και πήγε  κανονικά το επόμενο πρωί στη χάρη του στη Μονή του Επανωσήφη. Ο άντρας της, δεν είδε με καλό μάτι το ότι η Χρυσή συνέχιζε το χαβά της με τα πανηγύρια, και με το μουλαράκι του, πριν καν τελειώσει η λειτουργία, κίνησε από το Χαράκι για τον Επανωσήφη να την πάρει και να τη φέρει πίσω, με το έτσι θέλω.

Στην επιστροφή λοιπόν καβάλα εκείνος στο μουλάρι πεζή αυτή κάτι συνέβη και ο άντρας της έπεσε από το ζωντανό και χτύπησε στον καφά του.

 Αλαφιασμένη η Χρυσή έτρεξε στο χωριό να ζητήσει βοήθεια κι αφού τον μετέφεραν στο Χαράκι, τον γιατροπόρεψε όσο μπορούσε και άρχισε να φροντίσει εκείνη για όλες τις δουλειές που θα έμεναν πίσω λόγω του τραυματισμού του συζύγου της. 

Όταν πήγε να ταΐσει όμως τα πρόβατα τους βρήκε τα πέντε καλύτερα τους νεκρά και τότε συνειδητοποίησε πως όλα αυτά είχαν συμβεί γιατί δεν τίμησε, εξαιτίας του άντρα της, τον Άγιο όπως του έπρεπε.

Οι δύσκολοι καιροί

Η κ Όλγα ήλθε στο Χαράκι όταν οι Γερμανοί πήγαν στα Ανώγεια και άρχισαν να βιαιοπραγούν, ωστόσο πάρα πολλοί άλλοι Ανωγειανοί είχαν μετακομίσει στο Χαράκι πολύ πιο πριν, όταν έφυγαν από κει οι  Τούρκοι.

 Μάλιστα στο χωριό υπήρχαν και υπάρχουν ακόμα κάποια τούρκικα πηγάδια απ' όπου έπαιρναν το νερό με τους κουβάδες και το μετέφεραν στα σπίτια τους, σε μεγάλες αποστάσεις, για να κάνουν την καθημερινή λάτρα τους οι γυναίκες.

Οι συνθήκες ζωής, ειδικά των γυναικών, μας λέει η κ Όλγα, ήταν πολύ δύσκολες, γιατί ήταν εκείνες που έκαναν όλες τις δουλειές στο σπίτι και έπρεπε να βοηθούν και στα χωράφια.  

Μάλιστα επειδή εκεί γύρω υπήρχαν πολλά σπαρτά, γυναίκες από χωριά της επαρχίας Πεδιάδας κατέφθαναν κάθε καλοκαίρι για να κάνουν μεροκάματα στο θέρος. Σαν να ήταν χθες θυμάται μια απ αυτές να γεννά μέσα στο χωράφι όπου θέριζε και μια συγχωριανή τους να τη βοηθά με το βρέφος αυτές τις πρώτες δύσκολες ώρες.

Μετά το θέρος, άλλες γυναίκες από την περιοχή των Πατελών, στο Ηράκλειο, έρχονταν στο χωριό και μάζευαν τις κεφαλές από το στάρι , τις οποίες κοπάνιζαν κι έπαιρναν τον καρπό για να μπορέσουν να κάνουν αλεύρι και μ' αυτό ψωμί να ξεπεινάσουν .

Σήμερα οι συνθήκες είναι καλύτερες όμως διέκρινα στο βλέμμα της κ Όλγας μια επιθυμία να μπορούσε όλα αυτά να τα ζούσε ξανά. Βλέπετε οι άνθρωποι που έχουν μάθει να αγωνίζονται για τον επιούσιο όλη τους τη ζωή δύσκολα μπορούν σε μεγάλη ηλικία να αποδεχτούν πως πλέον δεν έχουν ζωή εκτός σπιτιού. Εξάλλου μπορεί το σώμα τους να δείχνει την ηλικία τους αλλά κατά περίεργο τρόπο η ψυχή τους παραμένει νεανική.