Ο 87χρονος λυράρης Γιώργος Βασιλάκης θυμάται τη γνωριμία του με το Ν. Ξυλούρη και τα παλιά ωραία γλέντια τους

Κι εκεί που θαύμαζα το μικρό και πολύ περιποιημένο ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου σε μια γειτονιά της Τυλίσου, ακούω τον ήχο μιας κρητικής λύρας να πλημμυρίζει το χώρο.

Της Ελένης Βασιλάκη

Βγαίνω έξω και αναζητώ την προέλευση της μουσικής και χωρίς δυσκολία φθάνω στο σπίτι που ουσιαστικά μοιράζεται την αυλή του με το εκκλησάκι.

Εκεί από την ανοικτή πόρτα του δωματίου βλέπω έναν ηλικιωμένο άντρα, με πολύ μεράκι, ομολογουμένως, να παίζει ένα μουσικό σκοπό στη λύρα του. Είναι τόσο αφοσιωμένος στη μουσική του που έφτασα μπροστά του και χρειάστηκε να του μιλήσω για να καταλάβει πως μια ξένη είχε «εισβάλει» στο χώρο του.

Ήταν ο Γιώργος Βασιλάκης, ένας από τους παλιούς λυράρηδες της Κρήτης, από εκείνους που έπαιζαν λύρα περισσότερο από ευχαρίστηση παρά γιατί το έβλεπαν ως επάγγελμα, παρότι και ο ίδιος δούλεψε αρκετά χρόνια ως λυράρης συμμετέχοντας σε κοινωνικές εκδηλώσεις και σε γλέντια από τη μια άκρη της Κρήτης ως την άλλη.

Γεννημένος πριν από 87 χρόνια στο Γαράζο Μυλοποτάμου ζει μόνιμα στην Τύλισσο μετά το γάμο του με την αξιολάτρευτη σύζυγο και στήριγμα της ζωής του.

Μιλήσαμε για τα γλέντια εκείνης της εποχής, μιας εποχής αθωότητας, που τα μηνύματα ενός άντρα προς τη γυναίκα που του άρεσε πήγαιναν μέσω μαντινάδων, για τα ολονύχτια ξενύχτια με παρέες και κάποια στιγμή η κουβέντα ήλθε στον αείμνηστο Νίκο Ξυλούρη.

Ο Γιώργος Βασιλάκης όχι μόνο τον γνώριζε αλλά, όπως μας είπε, είχαν μοιραστεί πολλά όταν ακόμα ο μεγάλος Κρητικός μουσικός ήταν σε νεαρή ηλικία.

Θυμάται ακόμα τη μέρα που γνωρίστηκαν σ’ ένα γάμο στην Κράνα. Ο Βασιλάκης έπαιζε λύρα και ο Νίκος Ξυλούρης, είχε πάει να τον ακούσει με την παρέα του. Κάποια στιγμή ένας κοινός γνωστός τους με το παρατσούκλι «Μάγκας» πλησιάζει το Γιώργο Βασιλάκη και του ζητά να δώσει τη λύρα του για να παίξει κανένα κομμάτι κι ένας νεαρός μουσικός που ήταν μαζί του, ο Νίκος Ξυλούρης. Με χαρά εκείνος δέχτηκε, γιατί ήθελε να ξεκουραστεί λιγάκι, κι έτσι ο Ξυλούρης πήρε τη λύρα και για πάνω από μια ώρα έπαιξε στη θέση του διάφορα κομμάτια.

Στη συνέχεια γνωρίστηκαν και ο Νίκος Ξυλούρης του ζήτησε να πηγαίνει καμιά φορά στο χωριό του το Γαράζο και να παίζουν παρέα λύρα. Πράγματι αυτό έγινε αρκετές φορές.

Μετά άρχισαν να πηγαίνουν και σε γλέντια μαζί και θα μείνει αξέχαστο στο Γιώργο Βασιλάκη ένα βράδυ στην Καλονή που το δοξάρι του έσπασε και του χάρισε ο Νίκος Ξυλούρης ένα δικό του, το οποίο κρατά μέχρι σήμερα ως κόρη οφθαλμού.

Η σχέση τους δεν άλλαξε, μας λέει ο Γιώργος Βασιλάκης, ούτε όταν ο Νίκος Ξυλούρης έφυγε από τα στενά όρια της Κρήτης κι έγινε μεγάλος και τρανός.

Από τον τρόπο που μιλούσε για εκείνον τον σπουδαίο Κρητικό καλλιτέχνη ο 87χρονος σήμερα λυράρης φάνηκε πόσο υπερήφανος είναι που τον γνώρισε, σ’ εκείνα τα πρώτα του βήματα, και πόσο όμορφες και αρμονικές ήταν τόσο οι σχέσεις ανθρώπων που έκαναν το ίδιο επάγγελμα χωρίς να τους χωρίζει ο ανταγωνισμός αφού τους ένωνε η μεγάλη τους αγάπη για τη λύρα και τη γνήσια παραδοσιακή μουσική του τόπου τους.