Βαφές Αποκορώνου, ένα χωριό ιστορικό διατηρητέο μνημείο στο σύνολο του

Σε απόσταση 37 χιλιομέτρων από τα Χανιά, στον Αποκόρωνα, βρίσκεται ο Βαφές, ένα μικρό χωριό με μεγάλη ιστορία και ωραία, παλιά, αρχιτεκτονική, γεγονός που το ενέταξε από το 1997 ως οικισμό στην κατηγορία των ιστορικών διατηρητέων μνημείων.

Ακριβή εικόνα για το πώς πήρε το χωριό το όνομα του δεν έχουμε αφού έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες. Άλλοι λένε  πως το 900 μ.Χ. ο Βαφές εκτεινόταν μέχρι τον ποταμό Βαφέα (βαμμένος) και γι' αυτό ονομάστηκε έτσι. Όμως τέτοιο ποτάμι δεν έχει πουθενά καταγραφεί ώστε να δικαιολογείται η ονομασία. 

Μια δεύτερη εκδοχή αναφέρει πως επειδή το χωριό αυτό βαφόταν  στο αίμα σε κάθε επανάσταση που γινόταν, επί Ενετών και Τούρκων, πήρε τη σημερινή του ονομασία. Μια τρίτη εκδοχή συσχετίζει το όνομα του χωριού με παλιό κάτοικο του, που ονομαζόταν Βαφέος.

Κάνοντας βόλτα στο χωριό μπορεί να δει κανείς τα απομεινάρια του βενετσιάνικου παρελθόντος του, παλιά αρχοντικά που αναπαλαιώθηκαν, ερειπωμένα καμαρόσπιτα και στεγασμένα σοκάκια.

Λίγο έξω από το χωριό το ιστορικό σπήλαιο της Κρυονερίδας (διαβάστε εδώ) όπου βρήκαν τραγικό θάνατο οι κάτοικοι του χωριού επί Τουρκοκρατίας αλλά και το δαιδαλώδες και άκρως εντυπωσιακό  σπήλαιο Καλαμάτο (διαβάστε εδώ).

Ενοριακός ναός του χωριού είναι εκείνος των Αγίων Αποστόλων και της Μεταμορφώσεως, κτισμένος το 1883, με δύο εντυπωσιακούς " έναστρους" θόλους.

Το χωριό μαζί με τα ξωκλήσια μετρά δέκα ναούς, με σημαντικότερο εκείνο των Αγίων Ασωμάτων. Πρόκειται για ένα μικρό, μονόχωρο και  καμαροσκέπαστο ναό στα βορειανατολικά του οικισμού που χρονολογείται από τον 15^ο αιώνα .

Κατά την αποκατάσταση του αποκαλύφθηκε ωστόσο ότι είναι χτισμένος πάνω στα ερείπια παλαιότερου ναού που προϋπήρχε τουλάχιστον από τον 6ο αιώνα.

(Πληροφορίες αντλήθηκαν από το orthodoxcrete και το Δήμο Αποκορώνου)