Στην ανατολική πλευρά της νήσου Σπιναλόγκα βρίσκεται
ο ναός του Αγίου Γεωργίου. Πρόκειται για
ένα ναό της Ενετοκρατίας με μεγάλο νάρθηκα, που όμως φαίνεται να ήταν δεύτερο
κλίτος κατά το παρελθόν, το οποίο δε διασώθηκε.
Της Ελένης Βασιλάκη
Κόγχη βλέπουμε σήμερα μόνο στο ένα κλίτος, το βόρειο,
ενώ το νότιο που λειτουργεί ως νάρθηκας είναι εμφανώς μεταγενέστερο κτίσμα, που
επικοινωνεί με το κλίτος του Αγίου Γεωργίου με τοξωτά ανοίγματα .
Το 1653, όταν ο ναός αποτυπώθηκε σε σχέδιο του
Filippo Verneda, είχε δύο κλίτη και δύο κόγχες ιερού.
Αυτό μαρτυρά πως ίσως το δεύτερο κλίτος καταστράφηκε
στην πορεία των ετών και όταν έγινε ανακατασκευή του απέκτησε χαρακτήρα κεραμοσκεπούς
νάρθηκα.
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου κατά την τουρκοκρατία λέγεται πως μετατράπηκε
σε κατοικία ενώ ανακαινίσθηκε την περίοδο που στο νησί λειτούργησε το
λεπροκομείο. Μεταγενέστερα, έγινε αποκατάσταση του από την 13η
Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Η είσοδος του ναού βρίσκεται στη νότια όψη του, όπου
βλέπουμε την κτητορική επιγραφή. Η επιγραφή αυτή αρχικά ήταν εντοιχισμένη στην πρόθεση του Ιερού.
Ο Gerola είχε εντοπίσει, κατά την επίσκεψη του στο νησί, μία εκκλησία ανώνυμη με κτήτορα τον
Ιωάννη Ψαλίδη, αρχιμάστορα από την Σητεία. Ο ίδιος είχε γράψει πως η
εκκλησία αυτή (που τελικά είναι του Αγίου Γεωργίου) ήταν προς την ανατολική πλευρά του φρουρίου
και έφερε μία επιγραφή πάνω στην «αγία πρόθεση». Η κτητορική επιγραφή της
εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου αναγράφει τη χρονολογία 2 Φεβρουαρίου 1661, και το περιεχόμενο της έχει
ως εξής:
«Ης ΑΧΞΑ΄μηνί φ(εβρουαρί)ου Β΄μνήστητη Κύριε, του
δούλου Ιωάννης Ψαλήδυ και προτωμάστορα Σειτίας και της [συ]μβύας αυτού Ελένης
και πατρός και μητρός αυτού μηχαή(λ), Ελένη κε τέκνον αυτόν».
Δεν αποκλείεται πάντως ο ναός του Αγίου Γεωργίου να ταυτίζεται
με το ναό των ορθόδοξων κατοίκων του φρουρίου της Σπιναλόγκας που ήταν
αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο.
Να σημειώσουμε πως στον περίβολο του ναού διακρίνονται λαξευτοί τάφοι της
Ενετοκρατίας.
(ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)
Οι τάφοι στη νότια όψη του ναού |
(Πληροφορίες αντλήθηκαν από το Δήμο Νεάπολης και την έκδοση της Ιεράς Μητρόπολης Πέτρας και Χερονήσου "ΣΠΙΝΑΛΟΓΚΑ το νησί του πόνου, της πίστης και της ελπίδας" )