Μαρμακέτω: Ο επιτάφιος με τις άγριες ορχιδέες που ανθίζουν δεύτερη φορά στις 8 Μαΐου

Στο Μαρμακέτω του Οροπεδίου Λασιθίου ο στολισμός του επιταφίου δεν μοιάζει με κανέναν άλλο. Ούτε όμως κι αυτό που ακολουθεί, στις 8 Μαΐου και συνδέεται με τον επιτάφιο, έχει ανάλογο καθώς ανάγεται, από τους κατοίκους κι όλους όσοι το έχουν βιώσει, σε θαύμα.

Ο επιτάφιος στο Μαρμακέτω δε στολίζεται με λουλούδια από το ανθοπωλείο ούτε καν με αυτά που κάθε σπίτι έχει στην αυλή του, αν και κάποιες φορές μπορούν να συμπληρώσουν κενά με τέτοια λουλούδια, αλλά με άγριες ορχιδέες. 

Είναι οι ορχιδέες που οι κάτοικοι του χωριού μαζεύουν από την ύπαιθρο και που κανείς δεν θέλει να εξηγήσει, τουλάχιστον με τη λογική, πως γίνεται, αφού μαραθούν το Πάσχα, στη γιορτή του Άη Γιάννη, στις 8 Μαΐου, να ανθίσουν πάλι.

Αυτό που συμβαίνει στο Μαρμακέτω έχει ξεπεράσει τα όρια του χωριού ακόμα και της Κρήτης αφού κάθε πιστός χριστιανός ακούγοντας το θαύμα που συντελείται εκεί με τα λουλούδια του επιταφίου θέλει είτε να επισκεφθεί το μικρό χωριό του Λασιθίου στη γιορτή του Άη Γιάννη το Μάιο, είτε να αποκτήσει μια απ' αυτές τις ορχιδέες ακόμα και ταχυδρομικώς.

Οι λιγοστοί κάτοικοι του χωριού κρατούν αυτή την παράδοση του στολισμού του επιταφίου τους με ορχιδέες ως κόρη οφθαλμού και τηρούν κάθε χρόνο το έθιμο τους με ευλάβεια.

Μέρες πριν τη Μεγάλη Παρασκευή φροντίζουν να μαζέψουν από τα χωράφια ορχιδέες, τις οποίες ονομάζουν βιόλες της λαμπρής ή καλά ματάκια ή γλυκά ματάκια. Μαζεύουν αμέτρητες καθώς για το στολισμό του επιταφίου χρειάζονται πάρα πολλές.

Κι ο ίδιος ο στολισμός δεν είναι απλή υπόθεση αφού όλα τα λουλούδια τα μπελωνιάζουν από τα στελέχη τους σε κλωστές και δημιουργούν γιρλάντες που τοποθετούν, σε πολλές στρώσεις, πάνω στην ξύλινη επιφάνεια του επιταφίου έτσι ώστε να τον καλύψουν ολόκληρο.

Η διαδικασία αυτή γίνεται μέσα στην εκκλησία του Αη Γιάννη του Θεολόγου και υπάρχει μεγάλη συμμετοχή του χωριού, αφού χρειάζεται ώρα πολύ για να ολοκληρωθεί.

Όταν πια ο επιτάφιος ετοιμαστεί εναποτίθεται σε αυτόν ο Χριστός και ακολουθείται το τυπικό τελετουργικό της Μεγάλης Παρασκευής.

Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου όμως δεν έχουμε το τυπικό ξεστόλισμα, όπως σε άλλες εκκλησίες. Μέσα στο ναό τοποθετούνται μακριά τεντωμένα συρματόσχοινα σαν να είναι απλώστρες και πάνω σε αυτά κρεμούν τις ορχιδέες του επιταφίου.

 Όλος ο ναός γεμίζει έτσι με πολλές σειρές από βιόλες της λαμπρής και κάθε λουλούδι που έχει χρησιμοποιηθεί πριν στον επιτάφιο. 

Στη γιορτή του Αγίου Ιωάννη όλοι οι πιστοί συγκεντρώνονται στο ναό και με κομμένη την ανάσα περιμένουν να διαβαστεί μέχρι και η τελευταία φράση του Ευαγγελίου, τότε λέει η παράδοση πως ανθίζουν τα λουλούδια του επιταφίου.

 Στο άκουσμα της τελευταίας λέξης  όλοι απλώνουν τα χέρια και πιάνουν τα ξεραμένα λουλούδια που κρέμονται πάνω από τα κεφάλια τους. Κάποιοι βλέπουν πως οι δικές του ορχιδέες πράγματι έχουν ζωντανά ανθάκια κι ευλογούν την τύχη τους για το θαύμα.

Όλες όμως ανεξαιρέτως οι βιόλες της λαμπρής, είτε είναι ανθισμένες είτε όχι, θεωρούνται θαυματουργές και φυλάσσονται στο εικονοστάσι όλη τη χρονιά ενώ στα δύσκολα, όταν κάποια ασθένεια χτυπά το σπίτι που έχει φυλάξει τέτοια βιόλα, γίνεται θυμίαμα και θυμιατίζεται ο ασθενής.

(ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος  σε οποιοδήποτε SITE, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)