Η πανέμορφη, κόκκινη, ενδημική τουλίπα στον Γιούς Κάμπο του Ρεθύμνου

 Υπάρχει ένας τόπος στην Κρήτη όπου η θεά της Αυγής έχει γεμίσει με τα πιο όμορφα ανοιξιάτικα λουλούδια που δεν μπορεί να βρει κανείς πουθενά αλλού.

Το Οροπέδιο Γιους Κάμπος, για το οποίο ο λόγος, βρίσκεται στη διαδρομή ανάμεσα σε Σπήλι και Γερακάρι και πήρε το όνομα του από τη θεά της Αυγής, την πανέμορφη Ηώ.

Της Ελένης Βασιλάκη

Η θεότητα αυτή, κατά την Ελληνική Μυθολογία, ήταν καθημερινή πρόδρομος του Ήλιου στον οποίον και άνοιγε κάθε αυγή, με τα ρόδινα χέρια της, τη «Θύρα της Ανατολής». Έπειτα, πλαισίωνε το κεφάλι της με στεφάνι από άνθη που την εφοδίαζαν πτηνά και με το πολύπτυχο πέπλο της  ανέβαινε στο τέθριππο άρμα της ρίχνοντας άνθη και με υδρίες ροδόσταμο στη Γη (πρωινή δροσοσταλιά).

Έχοντας αυτή την εικόνα στο μυαλό μπορεί κανείς εύκολα να κατανοήσει τη μαγεία που εκπέμπει ο Γιούς Κάμπος με τις πολυάριθμες κόκκινες ενδημικές τουλίπες του είδους Tulipa doerfleri.

Τους μήνες Απρίλιο και Μάιο ο κάμπος γεμίζει απ αυτές τις εκπληκτικές τουλίπες, παρότι ο αριθμός τους ήταν πολύ μεγαλύτερος στο παρελθόν, πριν οι άνθρωποι αρχίσουν να τις κόβουν και να τις ξεριζώνουν.

Όπως διαβάζουμε στο Κρητικό Πανόραμα (τεύχος Μάιος-Ιούλιος 2009) οι βοτανολόγοι John Fielding και Nicholas Turland έχουν ξεκαθαρίσει πως αυτό το είδος τουλίπας είναι ενδημικό και δεν σχετίζεται με την τουλίπα Orphanidea που απαντάται στην Ελλάδα και τη Δυτική Τουρκία. 

Τα πέταλα της έχουν στη βάση τους ένα μαύρο μπάλωμα με μια κίτρινη λωρίδα που διαχωρίζει το κόκκινο και το μαύρο τμήμα του λουλουδιού. Είναι ένα πολυετές ποώδες φυτό του οποίο ο βλαστός έχει ύψος 10-30 εκατοστά ενώ  τα φύλλα του είναι λεπτά και γραμμοειδή. Τα άνθη του έχουν 6 ελεύθερα πέταλα σκούρα κόκκινα.

Η Tulipa doerfleri αναπαράγεται με βολβούς και είναι περιορισμένη στο βιότοπο της με τη μεταφορά των βολβών της να γίνεται μέσα από τη φυσική καλλιέργεια του εδάφους.

Όταν έγινε ευρέως γνωστή η παρουσία της κόκκινης τουλίπας στο μικρό οροπέδιο στον Γιούς Κάμπο πολλοί έτρεχαν, την περίοδο που ήταν ανθισμένη, για να κόψουν τα άνθη της και να τα πουλήσουν χωρίς να υπολογίζεται η καταστροφή από τους επισκέπτες που από περιέργεια αφαιρούσαν βολβούς για να τους μεταφυτεύσουν στις αυλές τους.

Έτσι οι πληθυσμοί μειώθηκαν μέχρι που το 1981 ανακηρύχθηκε με Προεδρικό Διάταγμα προστατευόμενο είδος. Αν πάει κάποιος εκεί την περίοδο που η Tulipa doerfleri είναι στις δόξες της θα δει πολλούς τουρίστες αλλά και βοτανολόγους να θαυμάζουν και να παρατηρούν από κοντά το όμορφο ενδημικό αυτό είδος.

Και δεν είναι μόνο αυτό το είδος για το οποίο αξίζει μια βόλτα στην περιοχή μια και ο Γιούς Κάμπος είναι πλούσιος και σε άλλα λουλούδια, όπως σπάνιες και λιγότερο σπάνιες ορχιδέες που σε σημεία του διαθέτουν μεγάλους πληθυσμούς και δημιουργούν πανέμομορφες εικόνες.