Το χωριό Δάφνη Σητείας, αφετηρία και κατάληξη όμορφων πεζοπορικών διαδρομών

Η Δάφνη είναι σήμερα ένα μικρό χωριό κρυμμένο ανάμεσα στα βουνά νοτιοδυτικά της Σητείας και σε απόσταση περίπου 28 χιλιομέτρων απ αυτήν.

Της Ελένης Βασιλάκη

Ονομάστηκε έτσι γιατί τα ρέματα της είναι γεμάτα πικροδάφνες, όπως μας είπε ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μιχάλης Τζωρτζάκης.

Το χωριό αυτό διαθέτει αρκετό νερό κι όπως σε όλες τις περιοχές της Κρήτης, όπου είχαμε άφθονο το υγρό στοιχείο, έτσι κι εκεί ήταν έντονη η παρουσία των Τούρκων.

Ωστόσο το χωριό υφίσταται από την Ενετοκρατία και αναφέρεται ως Dafni στην απογραφή του 1583 με 187 κατοίκους.

Όπως περιγράφει στο βιβλίο του για τη Σητεία ο αρχαιολόγος Ν. Παπαδάκης, οι Τούρκοι της Δάφνης, που έφθαναν τις 60 οικογένειες, ανήκαν στους φανατικότερους της επαρχίας Σητείας καθώς είχαν ασπαστεί στο δόγμα του Αλή, θετού γιου και γαμπρού του Μωάμεθ, κι έκαναν τόσο τους ντόπιους όσο και τους περαστικούς από το χωριό να υποφέρουν τα πάνδεινα.

Είχαν κτίσει έναν όμορφο χατζινέ (κρήνη) , κιμέρι όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι, στην πλατεία του χωριού κι απέναντι του ακριβώς είχαν ανεγείρει το τζαμί τους, στη θέση που βλέπουμε σήμερα το παλιό και εγκαταλελειμμένο δημοτικό σχολείο.

Στην επανάσταση του 1897 όταν οι χριστιανοί σήκωσαν ξανά κεφάλι για να διώξουν τους Τούρκους κατάφεραν να στριμώξουν και να σκοτώσουν ένα μεγάλο μέρος τους μέσα στο τζαμί ενώ οι υπόλοιποι που πήγαν να κρυφτούν σε σπηλιάρι της περιοχής βρήκαν μαρτυρικό θάνατο. Οι εξεγερθέντες, λέει η παράδοση, μάζεψαν κλαδιά και τα έβαλαν μπροστά στη είσοδο και με θειάφι έβαλαν φωτιά και τους έπνιξαν με τον καπνό.

Αργότερα επειδή οι μνήμες της αγριότητας των Τούρκων δεν έλεγαν να σβήσουν οι κάτοικοι γκρέμισαν το τζαμί ενώ με βαριοπούλες έκαναν κομμάτια και το χατζινέ τους, που με βάση τις περιγραφές έφερε γούρνες και πλάκες με κείμενο γραμμένο στην αραβική γλώσσα.

Τουρκική αναφορά έχει όμως και ο γιγαντιαίος πλάτανος που δεσπόζει στο κέντρο του χωριού. Η παράδοση μας λέει γι αυτόν πως φυτεύτηκε από Τούρκο που έπεσε στα χέρια χριστιανών και επειδή παρακάλεσε πολύ για τη ζωή του του έθεσαν μια δοκιμασία που αν την κέρδιζε δεν θα τον σκότωναν. Του ανέθεσαν να φυτέψει μέσα σε χρόνο ρεκόρ 11 πλατάνους από τη Ζάκρο ως το Καβούσι, εκείνος τα κατάφερε κι έτσι γλύτωσε ενώ τα πλατάνια του ζουν μέχρι σήμερα κι ένα απ’ αυτά βλέπουμε στη Δάφνη.

Το χωριό διαθέτει 4 εκκλησίες: τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, την Παναγία, την Αγία Ειρήνη Χρυσοβαλάντου και ένα ακόμα ξωκλήσι της Παναγίας.

Παρότι πολλοί δεν το γνωρίζουν η Δάφνη παράγει ίσως το καλύτερο ελαιόλαδο στον κόσμο. Με δείγματα από την περιοχή της Δάφνης η Ένωση Σητείας κατάφερε κατά το παρελθόν να κερδίσει παγκόσμια χρυσά βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς.

Το 1986 ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού μερίμνησε ώστε να κτιστεί εκ νέου μια βρύση, στη θέση όπου βρισκόταν η τουρκική. Το κτίριο του σχολείου, που πια δε λειτουργεί, έχει μετατραπεί σε αίθουσα εκδηλώσεων για τους κατοίκους που επιμένουν να ζουν εκεί κόντρα στην απομόνωση που τους έχει επιβάλει η Ελληνική Πολιτεία.

Πεζοπορικά μονοπάτια

Αξίζει ν αναφέρουμε πως το χωριό Δάφνη είναι είτε αφετηρία είτε κατάληξη όμορφων διαδρομών στα περίφημα μονοπάτια Ε4, οπότε μπορεί κάποιος που του αρέσει η πεζοπορία να βρεθεί εκεί επιλέγοντας είτε τη διαδρομή από Θρυπτή προς το χωριό Ορεινό και τη Χρυσοπηγή με κατάληξη τη Δάφνη, (μπορεί αυτή η διαδρομή να περιοριστεί και αφετηρία της να είναι το Ορεινό) είτε να ξεκινήσει από τη Δάφνη και να επισκεφθεί διαδοχικά τους οικισμούς Βορί, Χανδράς, Ζήρο , είτε με αφετηρία τη Δάφνη να κινηθεί προς το σπήλαιο Βρέικο κι από εκεί προς Σταυρωμένο και το χωριό Πεύκοι, όπου βρίσκεται το ομώνυμο φαράγγι, με κατάληξη το Μακρύ Γιαλό.

Τα μονοπάτια αυτά είναι σηματοδοτημένα για να μπορεί να τα διασχίσει ακόμα και κάποιος που δεν έχει επαφή με την περιοχή ωστόσο θα πρέπει να προσέξει τις κτηνοτροφικές περιφράξεις που δυστυχώς δεν λείπουν ούτε από δω

(ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε ιστότοπο, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)