Το φαράγγι της Σαμαριάς είναι το πιο γνωστό και
πολυπερπατημένο φαράγγι της Κρήτης, αλλά και ολόκληρης της χώρας, προσελκύοντας
κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες από κάθε γωνιά του πλανήτη. Είναι το πιο σημαντικό από τα φαράγγια
που τέμνουν τα Λευκά Όρη, με κατεύθυνση βορά νότου, στη νότια πλευρά των
Χανίων.
Η ονομασία του προέρχεται από τον ναό της Οσίας Μαρίας
της Αιγυπτίας, που βρίσκεται μέσα στο φαράγγι. Το όνομα της υπέστη παραφθορά στην πορεία του χρόνου κι από Οσία Μαρία έγινε Σία Μαρία και στο τέλος Σαμαριά. Βέβαια οι ντόπιοι από παλιά το έλεγαν Φάραγγα λόγω του μεγάλου
μεγέθους του.
Παρότι απομονωμένο από τον έξω κόσμο το φαράγγι ήταν τόπος
όπου ζούσαν άνθρωποι, τουλάχιστον ως το 1962 που αποχώρησαν οι τελευταίοι από
τον οικισμό με το όνομα Σαμαριά, με σκοπό να μετατραπεί όλη η περιοχή σε
Εθνικό Δρυμό .
Το περπάτημα μέσα στο φαράγγι είναι άνετο κι αν ξεκινήσει
νωρίς το πρωί γίνεται στο μεγαλύτερο μέρος του κάτω από τη σκιά των δέντρων κι
όχι στον ήλιο.
Τα κρι κρι έχουν μάθει πια την ανθρώπινη παρουσία και κινούνται άνετα ανάμεσα στους επισκέπτες |
Αξιοσημείωτα σημεία για να σταματήσει κανείς είναι ο ναός
του Αγίου Νικολάου, ο παλιός οικισμός της Σαμαριάς και φυσικά οι περίφημες και
πολυφωτογραφημένες Πόρτες του.
Ο ναός της Οσίας Μαρίας είναι κλειστός για το
κοινό όπως κι άλλοι ναοί που συναντά κανείς στο βασικό μονοπάτι του φαραγγιού.
Στον οικισμό της Σαμαριάς μπορείτε να δείτε και τα περίφημα κρι κρι. Εξοικειωμένα πλέον με τους ανθρώπους, τους πλησιάζουν και δείχνουν αδυναμία σε λιχουδιές που τυχόν θα τους προσφέρουν. Προσέξτε όμως γιατί υπάρχουν παντού πινακίδες που απαγορεύουν το τάισμα τους
Η πεζοπορία
Σύμφωνα με τον Κανονισμό Λειτουργίας του Εθνικού Δρυμού
Σαμαριάς, η πεζοπορία επιτρέπεται μόνο κατά μήκος του κεντρικού μονοπατιού στο
φαράγγι της Σαμαριάς.
Η είσοδος σε αυτό γίνεται είτε από τη βόρεια πλευρά, από το
«Ξυλόσκαλο», κοντά στο οροπέδιο του Ομαλού, είτε από τα νότια , από τον
παραθαλάσσιο οικισμό της Αγίας Ρουμέλης.
Το Ξυλόσκαλο είναι προσβάσιμο με αυτοκίνητο ωστόσο η νότια
είσοδος προσεγγίζεται μόνο ακτοπλοϊκώς.
Το κεντρικό μονοπάτι μέσα στο φαράγγι έχει συνολικό μήκος 13
χιλιομέτρων ενώ η απόσταση από την νότια είσοδο μέχρι την Αγία Ρουμέλη είναι 3
χιλιόμετρα επιπλέον, απόσταση που μπορεί κανείς να αποφύγει παίρνοντας μικρό ιδιωτικό λεωφορείο που έχει δρομολογηθεί μόλις βγει εκτός φαραγγιού.
Η φυσική κατεύθυνση της διαδρομής μέσα στο φαράγγι ακολουθεί την κλίση του
εδάφους, ξεκινώντας από το Ξυλόσκαλο σε υψόμετρο 1227 μέτρων μέχρι την
επιφάνεια της θάλασσας στην Αγία Ρουμέλη.
Το μονοπάτι είναι στο
μεγαλύτερο τμήμα του βραχώδες. Σε κάποια σημεία θα χρειαστεί διάσχιση του
ποταμιού πατώντας πάνω σε μικρές ξύλινες γέφυρες είτε σε πέτρες που έχουν
τοποθετεί με τέτοιο τρόπο ώστε να σχηματίζουν πέρασμα κατά πλάτος του ποταμού.
Περίπου 800 άτομα, κατά μέσο όρο, νούμερο που εκτοξεύεται σε μερικές χιλιάδες στην καρδιά του καλοκαιριού, εκτιμάται πως διασχίζουν το φαράγγι της
Σαμαριάς καθημερινά. Ένας μέσος χρόνος για τη διάσχιση του είναι 6-7 ώρες, καθώς
συνήθως γίνονται και στάσεις για ξεκούραση.
Υπάρχουν κάποια σημεία αναψυχής
μέσα στο φαράγγι όπου μπορεί κάποιος να σταματήσει να απολαύσει τη θέα, να πιει
νερό από βρύσες που υπάρχουν εκεί και να ξεκουραστεί στα παγκάκια που έχουν κατασκευαστεί από τα ξύλα των δέντρων .
Η είσοδος στον Εθνικό
Δρυμό της Σαμαριάς γίνεται με εισιτήριο που κοστίζει πέντε ευρώ ενώ για τα παιδιά κάτω των 15 ετών είναι δωρεάν. Θα πρέπει να κρατήσετε το απόκομμα του
εισιτηρίου σας γιατί θα σας ζητηθεί στην έξοδο για λόγους ασφάλειας των
επισκεπτών, καθώς με αυτόν τον τρόπο οι φύλακες του Δρυμού ελέγχουν τον αριθμό
των ατόμων που εισήλθαν και εξήλθαν.
Υπάρχουν κάποιοι που επιλέγουν να διασχίσουν το φαράγγι της
Σαμαριάς ξεκινώντας από την Αγία Ρουμέλη και καταλήγοντας στο Ξυλόσκαλο. Σε
αυτήν την περίπτωση, καλό θα ήταν να γνωρίζει κανείς πως τα τελευταία
χιλιόμετρα της διαδρομής προς το Ξυλόσκαλο είναι πιο κουραστικά, καθώς η ανηφόρα εκεί έχει μεγάλη
κλίση.
Ο οικισμός της Σαμαριάς
Δεν ξέρουμε πότε δημιουργήθηκε ωστόσο υπάρχουν ίχνη
κατοίκησης στην περιοχή από τα προχριστιανικά χρόνια. Η ζωή σε αυτό το
απομονωμένο χωριό ήταν πολύ δύσκολη. Το έβλεπε ελάχιστα ο ήλιος ενώ οι βροχές
και το χιόνι το απέκλειαν για μεγάλα διαστήματα.
Μοναδική διασκέδαση των
κατοίκων του οικισμού ήταν οι σπάνιοι γάμοι και βαπτίσεις που γινόταν εκεί. Μέχρι τις αρχές
του 1900 στο κέντρο του χωριού υπήρχε το περίφημο Μαγαζάκι που λειτουργούσε ως
καφενείο.
Η οικογένεια των Βίγληδων ήταν η τελευταία που αποχώρησε από το χωριό
το 1962 όταν μετατράπηκε η περιοχή σε Εθνικό Δρυμό. Σε όλο το χωριό υπήρχαν περίπου 20 σπίτια,
άλλα με δύο ορόφους κι άλλα ισόγεια ενώ διέθετε και ελαιοτριβείο.
Από τον
οικισμό της Σαμαριάς δεν έλειπε και η βεντέτα, αρκετοί άνθρωποι είχαν χάσει τη
ζωή τους εξαιτίας της
Απαγορεύσεις
Στο φαράγγι της Σαμαριάς απαγορεύεται:
Η καταστροφή ή απομάκρυνση τεχνικών έργων και υλικών του
Δρυμού.
Η κοπή δένδρων και θάμνων, το ξερίζωμα και η συλλογή φυτών
και σπόρων.
Η συλλογή και μεταφορά φυτοχώματος και καυσόξυλων.
Το άναμμα φωτιάς γενικά και το κάπνισμα σε χώρους άλλους από
τις θέσεις ανάπαυσης.
Η κατασκήνωση με οποιαδήποτε μορφή και η διανυκτέρευση.
Η ελεύθερη κυκλοφορία οποιωνδήποτε ζώων που συνοδεύουν
επισκέπτες.
Η επίδειξη και η τοποθέτηση οποιωνδήποτε πινακίδων και
σημάτων.
Η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών.
Το κυνήγι κάθε ζώου.
Η αφαίρεση ή καταστροφή φωλιών, αυγών ή νεοσσών και γενικά η
ενόχληση και καταστροφή των ειδών της πανίδας.
Η κολύμβηση στα ρέματα του δρυμού.
Η τοποθέτηση σκουπιδιών σε χώρους άλλους από τα δοχεία
απορριμμάτων.
Η πρόκληση ζημιών σε γεωλογικούς σχηματισμούς και
πολιτιστικά μνημεία.
Τηλέφωνα επικοινωνίας
Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς, γραφεία: 28210 45570, e-mail: info@samaria.gr
Δασικό Φυλάκιο στο Ξυλόσκαλο: 28237 70046
Δασικό Φυλάκιο στην Αγία Ρουμέλη:28250 91254
Ο ναός του Αγίου Νικολάου |