Στην Κρήτη βρίσκεται αυτές τις ημέρες ο
Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μποτσουάνας και Φρή Στέητ, Υπέρτιμος και Έξαρχος
Καλαχάρι κ. Γεννάδιος. Παρότι Μακεδόνας στην καταγωγή διατηρεί στενές φιλικές
σχέσεις με τον τόπο μας και τους ανθρώπους του.
Της Ελένης Βασιλάκη
Έτσι με άδεια του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη
Αρκαλοχωρίου Καστελίου και Βιάνου κ Ανδρέα, κατά τη γιορτή της Μεταμορφώσεως του
Σωτήρος, μετέβη στο Αλάγνι και λειτούργησε στο μικρό γραφικό ναό του Χριστού
στην πλατεία του χωριού, τυγχάνοντας θερμής υποδοχής από τους κατοίκους του που
είδαν στο πρόσωπο του έναν θρησκευτικό Ποιμένα προσιτό και αγαπητό.
Η παρουσία του στο Αλάγνι μας
έδωσε την ευκαιρία να μιλήσουμε μαζί του και να μάθουμε περισσότερα για τη χώρα
όπου ασκεί το ιεραποστολικό του έργο, μια χώρα που όπως φάνηκε από τα λεγόμενα
του έχει κάνει ήδη δεύτερη πατρίδα του και δείχνει μεγάλο ζήλο να υπηρετήσει
κατά τον καλύτερο τρόπο, σεβόμενος τις αρχές και την κουλτούρα της.
Αναμνηστική φωτογραφία με κατοίκους του Αλαγνίου και τους συλλειτουργούντες ιερείς |
H Μητρόπολη του, όπως μας είπε, καλύπτει
δύο χώρες, η έδρα της είναι στην Μποτσουάνα, στα σύνορα με τη Νότιο Αφρική, ένα
πολύ ωραίο και σύγχρονο κράτος, όπως ο ίδιος το χαρακτήρισε. Η δεύτερη περιοχή
που καλύπτει είναι το Free State
και τμήμα του North West,
οι οποίες είναι περιφέρειες της Νοτίου Αφρικής.
Στη Μπουτσουάνα, μας εξήγησε ο
Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης της, οργανώνεται αυτή την περίοδο καλύτερα η
Ορθόδοξη Εκκλησία, αφού ξεπεράστηκαν κάποιες διαδικαστικές δυσκολίες που
υπήρξαν στην αρχή και αφορούσαν στην αγορά οικοπέδου, στην απόκτηση τίτλων
κυριότητας, στην άδεια ανεγέρσεως και στην εξεύρεση χρημάτων για την ανέγερση
Ναού.
Με πολύ χαρά μας ανέφερε πως πρόσφατα
αγοράστηκε, με τη βοήθεια δωρητών, ένα
οικόπεδο 2,5 περίπου στρεμμάτων σε κεντρικό σημείο της Πρωτεύουσας, στο
όνομα του Πατριαρχείου και της Μητρόπολης, με τίτλους ιδιοκτησίας, πράγμα που
θεωρείται μεγάλη υπόθεση για τη χώρα, η οποία απαιτεί πλείστες όσες διαδικασίες
για να περάσουν ακίνητα από χέρι σε χέρι.
Τώρα είναι θέμα χρόνου να πάρουν στα χέρια τους
την άδεια ανέγερσης του ναού, μια και η Μποτσουάνα ως καλοοργανωμένο κράτος
ακολουθεί αυστηρά νόμους και κανόνες.
Ο πρώτος αυτός Ορθόδοξος Ναός στη χώρα θα
αποτελέσει τη βάση για την οργάνωση και τη λειτουργία της Ορθοδόξου Εκκλησίας
και των ιεραποστολικών βημάτων της. Ήδη ο Ναός κατασκευάζεται στη Θεσσαλονίκη
και θα σταλεί με κοντέηνερ στην Μποτσουάνα κι αν όλα εξελιχθούν
όπως προγραμματίζονται, το επόμενο έτος θα γίνουν και τα εγκαίνια του.
Έτσι η μακρινή αυτή χώρα της Αφρικής θα
αποκτήσει την πρώτη ελληνορθόδοξη εκκλησία της, με βοηθητικούς χώρους, που θα
αποτελέσουν και τη βάση για την περαιτέρω οργάνωση της Ορθοδόξου Ιεραποστολής που
δε φαίνεται να είναι και η πιο εύκολη υπόθεση.
Οι αρχές του κράτους είναι φιλικές,
σέβονται και διευκολύνουν τους εκπροσώπους όλων των θρησκειών αλλά απαιτούν και
εκείνοι να σέβονται τις παραδόσεις και τα κρατούντα για την ελευθερία και την
ανεξιθρησκεία και να είναι διακριτικοί και συνεργάσιμοι με όλες τις τοπικές
υπηρεσίες.
Είναι ευτύχημα πάντως που ο Πατριάρχης
Αλεξανδρείας, Θεόδωρος Β’, καθώς ο ίδιος υπήρξε επί πολλά χρόνια Ιεραπόστολος
Επίσκοπος και Μητροπολίτης στην Αφρική, με
τεράστιο ανθρωπιστικό και κοινωνικό έργο, γνωρίζει τα θέματα και καθοδηγεί τους
Επισκόπους του για την καλύτερη διευθέτηση όλων των ζητημάτων που προκύπτουν.
Ο πολυεθνικός χαρακτήρας της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη χώρα αυτή αλλά και οι μεικτοί γάμοι μεταξύ αλλοδόξων και αλλοθρήσκων ακόμη,
με Ορθοδόξους Χριστιανούς, είναι μία πρόκληση, και η Εκκλησία μας καλείται να
κινηθεί με αγάπη, σύνεση, διάκριση και διάθεση στηρίξεως όλων των πλευρών.
Ο Μητροπολίτης Γεννάδιος με
έμφαση τονίζει πως «Η Μποτσουάνα είναι μια πολύ όμορφη και ευλογημένη χώρα, με
υψηλό κόστος ζωής, οργανωμένες υποδομές, κοινωνικές και κρατικές, χωρίς
εγκληματικότητα, με υψηλούς δείκτες οικονομικής ανάπτυξης και αυτό μας κάνει να
προσπαθούμε να έχουμε ως Έλληνες και ως Ορθόδοξοι, μία καθ’όλα αξιοπρεπή
παρουσία σε όλους τους τομείς».
Να σημειώσουμε πως στη Μποτσουάνα
υπάρχει προς το παρόν ένας Ορθόδοξος Ναός της Σερβικής Παροικίας μέσα σε ιδιόκτητο
κτήμα Σέρβου επιχειρηματία, που εγκαινιάστηκε πέρυσι, ο οποίος όμως, ανήκει στην
εκκλησιαστική δικαιοδοσία της Ελληνορθοδόξου Μητροπόλεως.
Οι Σέρβοι Ορθόδοξοι,
πάντοτε σε συνεννόηση με τον Μητροπολίτη, οργανώνουν και προγραμματίζουν, εκ
περιτροπής και σύμφωνα με τις ανάγκες που προκύπτουν, τον ερχομό Ιερέα για την
τέλεση Ακολουθιών.
Ως κράτος η Μποτσουάνα έχει υψηλό
κόστος ζωής, και έτσι η παρουσία μόνιμου Ιερέα απαιτεί την κάλυψη της αξιοπρεπούς
παραμονής του, σύμφωνα με τα ισχύοντα και σε άλλες Ελληνικές Ορθόδοξες
Κοινότητες της Διασποράς. Έτσι ο Μητροπολίτης Γεννάδιος συχνά πυκνά βρίσκεται στο
μοναδικό ορθόδοξο σέρβικο ναό και ιερουργεί εξυπηρετώντας τις λατρευτικές και ποιμαντικές
ανάγκες των Ορθοδόξων. Εναλλακτικά Ιερείς από την άλλη πλευρά της Νοτίου
Αφρικής μεταβαίνουν, όταν χρειασθεί, εκτάκτως και προγραμματισμένα, και
ιερουργούν.
Στην πρωτεύουσα Καμπορόνε (Gaborone) υπάρχει Ελληνική
Κοινότητα με διοικητικό συμβούλιο και μία αξιομνημόνευτη παρουσία στη χώρα. Επίσης, με ενέργειες του Πατριάρχη,
ταυτόχρονα με την ίδρυση της νέας Μητροπόλεως στη Μποτσουάνα, δρομολογήθηκαν οι
διαδικασίες μέσω των αρμοδίων Διπλωματικών Αρχών και ιδρύθηκαν εκεί επίτιμα Προξενεία της Ελλάδος και της Κύπρου.
Να σημειώσουμε πως οι ορθόδοξοι χριστιανοί της Μποτσουάνα αριθμούν
μερικές εκατοντάδες, μεταξύ των Ελλήνων και Κυπρίων, Ρώσοι, Σέρβοι, Βούλγαροι,
Ρουμάνοι, Ουκρανοί, Αφρικάνοι, (Νοτίου Αφρικής), ντόπιοι και Ευρωπαίοι.
Σιγά σιγά άρχισε να εκδηλώνεται το ενδιαφέρον
και από ντόπιους πολίτες της χώρας, για την Ορθοδοξία, ενώ κυρίαρχη θρησκεία δεν
υφίσταται, με την έννοια που ξέρουμε από την Ελληνική παράδοση. Αντίθετα μπορεί
κανείς να βρει στη χώρα Καθολικούς, Αγγλικανούς, Προτεστάντες, πιστούς Αφρικανικών
Θρησκειών, Μουσουλμάνους, Ινδουϊστες και Μπαχάϊ, πολλούς άλλους οι οποίοι
δηλώνουν άθρησκοι (non-religious), όλοι τους όμως, ίσοι
πολίτες απέναντι στο κράτος και το σύνταγμα. Στη Μποτσουάνα περίπου το 20% των
πολιτών δεν ασπάζεται κάποια θρησκεία ενώ το 70% δηλώνουν Χριστιανοί.
Μια εξελιγμένη, πλούσια και οργανωμένη χώρα
Ο πληθυσμός της Μποτσουάνα, που υπήρξε αποικία των Βρετανών,
αποτελεί σήμερα τους Τσουάνα Citizen,
που είναι η βασική εθνοτική ομάδα. Η κύρια γλώσσα τους είναι η αγγλική αλλά και
η τοπική γλώσσα Σετσουάνα .
Η Μποτσουάνα έχει εξελιχθεί σε μια μεγάλη και σημαντική αγορά
εργασίας, με μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις, ενισχυμένο τραπεζικό τομέα, ένα
μεγάλο business center με λίγα λόγια, που έλκει επιχειρηματίες απ ολόκληρο τον κόσμο.
Έτσι συνεχώς ιδρύονται Πρεσβείες και Προξενεία νέων χωρών, οι οποίες ξεκινούν
και αναπτύσσουν σχέσεις με την Μποτσουάνα ενώ το Διεθνές Αεροδρόμιο της ενισχύεται νέες διεθνείς αεροπορικές συνδέσεις.
Η οικονομία της είναι στενά συνδεδεμένη με την
οικονομία της Νότιας Αφρικής και σε αυτήν κυριαρχούν τα ορυκτά (κυρίως διαμάντια
), ο τουρισμό και η κτηνοτροφία.
Η χώρα είναι σε μεγάλο βαθμό επίπεδη και μέχρι το 70%
καλύπτεται από την έρημο Καλαχάρι .Μεγάλο μέρος της καλύπτεται από άγρια
φύση και αποτελεί τουριστικό πόλο έλξης. Σε αυτήν υπάρχουν έξι μεγάλα εθνικά πάρκα και
40 ελεγχόμενες οργανωμένες περιοχές για φωτογραφήσεις και έξι περιοχές για σαφάρι και
κυνήγι.
Οι σχέσεις του Μητροπολίτη Γεννάδιου με την Κρήτη
Με την Κρήτη ο Μητροπολίτης
Μποτσουάνας διατηρεί πνευματικές και φιλικές σχέσεις, πριν από το 2004 που άρχισε
την υπηρεσία του στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Ωστόσο οι σχέσεις αυτές
ενισχύθηκαν από τη στιγμή που στην κεφαλή του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου
Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής βρέθηκε Κρητικός Πατριάρχης , η Αυτού Θειοτάτη
Παναγιότητα κ.κ. Θεόδωρος ο Β’.
Επίσης ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης
Αρκαλοχωρίου Καστελίου και Βιάννου κ. Ανδρέας υπήρξε καθηγητής του. Όπως φάνηκε
μάλιστα από τα λεγόμενα του πρόκειται για ένα πρόσωπο που εκτιμά και αγαπά
ιδιαιτέρως καθώς ήταν εκείνος που τον παρότρυνε για μεταπτυχιακές σπουδές στην
Κύπρο κι αργότερα για την έναρξη του διδακτορικού του με θέμα τις σχέσεις
κράτους και εκκλησίας σε χώρες της Αφρικής.
Όσο για το Αλάγνι που τον
φιλοξένησε τις λίγες ώρες της
λειτουργίας, επ’ αφορμή της εορτής της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, ο
Μητροπολίτης Γεννάδιος μόνο καλά λόγια είχε να πει χαρακτηρίζοντας το ως ένα
όμορφο και γραφικό χωριό με ωραίους και ευλογημένους ανθρώπους, παραδοσιακούς
Κρητικούς και Έλληνες.
Μητροπολίτης με πλούσιο βιογραφικό
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μποτσουάνας και Free State Υπέρτιμος
και Έξαρχος Καλαχάρις κ. Γεννάδιος (κατά κόσμον Στυλιανός Στάντζιος), γεννήθηκε
το 1969 στό Eslingen της Γερμανίας. Σπούδασε στην Θεολογική Σχολή του
Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Εκάρη Μοναχός το 1986 και εγκαταβίωσε
επί 4ετία στην Ιερά Μονή Βρύσεων Αγ.Τριάδος Λαγκαδά.
Το 1990 χειροτονήθηκε
Διάκονος και το 1996 Πρεσβύτερος. Υπηρέτησε επί 12ετία στην Ιερά Μητρόπολη Φιλίππων
ως Αρχιδιάκονος, Γραμματέας και Ιεροκήρυκας, Εφημέριος του Καθεδρικού Ναού
Αποστόλου Παύλου, Υπεύθυνος Νεότητος καθώς και σε άλλες επιτελικές θέσεις της
τοπικής Εκκλησίας Φιλίππων.
Από την Ενορία Νικησιάνης και από την Ιερά Μητρόπολη Ελευθερουπόλεως αποσπάσθηκε
στην Ιερά Μητρόπολη Μπουένος Αϊρες της Αργεντινής, όπου διακόνησε στην Γραμματεία
της Μητροπόλεως και σε δύο Ελληνικές Κοινότητες. Το 2004 μετέβη στο Πορτ
Ελίζαμπεθ της Ιεράς Μητροπόλεως Καλής Ελπίδος (Κέηπ Τάουν).
Επιστρέφοντας στην Αλεξάνδρεια
υπηρέτησε στο Πατριαρχικό Ληξιαρχείο. Μετά το τραγικό δυστύχημα της 11ης Σεπτεμβρίου
2004, του ανατέθηκαν χρέη Γραμματεύοντος από την Ιερά Σύνοδο, κατά την περίοδο
της Τοποτηρητείας. Μετά την εκλογή της Α.Θ.Μ. του Πατριάρχου Θεοδώρου Β’ διορίσθηκε Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου και Ιερατικός
Προϊστάμενος του ιστορικού Καθεδρικού Ναού Ευαγγελισμού Αλεξανδρείας.
Την 1η Νοεμβρίου 2006 εξελέγη
Επίσκοπος Νειλουπόλεως και υπηρέτησε ως Επίσκοπος-Αρχιγραμματέας μέχρι το 2010,
που εξελέγη ο πρώτος Ορθόδοξος Επίσκοπος Μποτσουάνας στην νεοσύστατη αυτή
Επισκοπή. Το 2013, εξελέγη Μητροπολίτης Νειλουπόλεως και στις 17 Νοεμβρίου του
2016 (ανήμερα της ονομαστικής του εορτής), εξελέγη Μητροπολίτης Μποτσουάνας και
Φρή Στέητ από την Ιερά Σύνοδο, αφού με Πατριαρχικό και Συνοδικό Τόμο ανυψώθηκε
η μέχρι τότε Ιερά Επισκοπή Μποτσουάνας σε Μητρόπολη και προστέθηκε σ’ αυτήν
μεγάλο Τμήμα/Περιφέρεια του Free State
και της Περιφέρειας του North West της Νοτίου Αφρικής με δεύτερη Έδρα της Πόλη του Bloemfontein, δικαστική πρωτεύουσα
της Νοτιοαφρικανικής Δημοκρατίας.
Ο Μητροπολίτης Γεννάδιος,
πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές, εκτός της Κύπρου (Neapolis University Pafos) και στην Αγία
Έδρα/Βατικανό με υποτροφία από την Καθολική Εκκλησία και είναι μόνιμο μέλος της
Διεθνούς Μεικτής Επιτροπής για το Θεολογικό Διάλογο μεταξύ Ορθοδόξου και
Καθολικής Εκκλησίας.
Ομιλεί την αγγλική και την
ιταλική γλώσσα.
(Το φωτογραφικό υλικό είναι από τη λειτουργία που τέλεσε ο Μητροπολίτης Γεννάδιος στο Αλάγνι)