Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος στη Χανδρού και το ξερό στεφάνι λουλουδιών που ανθίζει - Ιστορίες, Ρεπορτάζ, Σχολιασμός Κρήτης Blog | e-storieskritis.gr

Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2019

Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος στη Χανδρού και το ξερό στεφάνι λουλουδιών που ανθίζει


Στον σχεδόν εγκαταλελειμμένο σήμερα οικισμό της Χανδρούς,έξω από το Αρκαλοχώρι, βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, του οποίου το δεύτερο κλίτος είναι αφιερωμένο στους Αγίους Δώδεκα Αποστόλους.

Της Ελένης Βασιλάκη

Πρόκειται για ένα ναό που φέρεται να κτίστηκε κατά την περίοδο από το 961 μέχρι το 1200 μ. Χ. Λέγεται μάλιστα πως το ναό έκτισε ένα από τα αρχοντόπουλα που έφερε ο Νικηφόρος Φωκάς στην Κρήτη, το οποίο αντιμετώπιζε πρόβλημα φυματίωσης. 

Η Χανδρού διέθετε καλό κλίμα που βοηθούσε στο να μειωθούν οι συνέπειες της ασθένειας του κι έτσι έμεινε εκεί, έφτιαξε το ναό, τη βρύση του χωριού και ένα αρχοντικό, όπου κατοικούσε.

Το κλίτος των Δώδεκα Αποστόλων δεν επικοινωνούσε με του Αγίου Ιωάννου καθώς είχε τη δική του είσοδο, κάτι που παραπέμπει ίσως και σε μεταγενέστερη κατασκευή του. Ωστόσο, άγνωστο πως, τούτο το κλίτος κατέρρευσε στο μεγαλύτερο μέρος του και ανοικοδομήθηκε από την αρχή. Βέβαια αν παρατηρήσει κανείς στο εσωτερικό του θα δει κάποια από τα λίγα σημεία του που διατηρήθηκαν από της αρχικής κτίσεως του.

Ο ναός στο κλίτος του Αγίου Ιωάννου φέρει τοιχογραφικό διάκοσμο της Β Βυζαντινής περιόδου. Το κτίσμα του διατηρήθηκε ως έχει καθ’όλη τη διάρκεια της  Ενετοκρατίας ενώ κατά την Τουρκοκρατία μετατράπηκε σε στάβλο.

Η παράδοση λέει πως κάθε φορά που έβαζαν μέσα στην εκκλησία οι Τούρκοι τα ζώα τους ακουγόταν ένας έντονος θόρυβος λες και γινόταν σεισμός. Κάτοικος της περιοχής τους είπε πως αυτό συμβαίνει επειδή ο Άγιος Ιωάννης δε θέλει ζώα μέσα στο σπίτι του.

Εκείνοι δεν τον πίστεψαν και μάλιστα ένας απ αυτούς με το όνομα Αλή πήρε τη βουκέντρα του και για να δείξει πως αγνοεί τον Άγιο και ότι υπάρχει μέσα στην εκκλησία χτύπησε μια από τις τοιχογραφίες, με τη μορφή της Παναγίας, στο μάτι. 

Τότε, λέγεται, πως από το χτύπημα αποκολλήθηκε ένα κομμάτι ασβέστης από την οροφή και έπεσε στο μάτι του και τον τύφλωσε κι έτσι από Αλή άρχισαν οι συγχωριανοί του να τον φωνάζουν Στραβαλή. Έκτοτε δεν έβαλε ξανά τα ζώα του στο ναό ενώ στη γιορτή του Αγίου Ιωάννου έκανε τάμα άρτους.

Όπως μας διηγήθηκαν ο εφημέριος του οικισμού π. Δημήτριος Σακαβέλης και ο εκπαιδευτικός Αλέξανδρος Μουρτζάκης, κάτοικος της Χανδρούς και απόγονος του Αλέξανδρου  Ν. Μουρτζάκη, ο οποίος μετακόμισε στην περιοχή από το Νιπηδητό, εκεί ζούσαν το 1919  συνολικά 18 οικογένειες Οθωμανών. Το 1920 ανέρχονταν σε 46 οι μουσουλμάνοι κάτοικοι της Χανδρούς και μόλις 8 οι Έλληνες. 

Σταδιακά αποχώρησαν και οι τελευταίοι Τούρκοι όμως άρχισε να φθίνει, μετά τη δεκαετία του 50, και το ντόπιο στοιχείο. Ως το 1964 διέμεναν εκεί 16 κρητικές οικογένειες ενώ σήμερα μόνο ο κ Μουρτζάκης με τη σύζυγο του κατοικεί στον οικισμό μεγάλα διαστήματα.

Ο ναός του Αγίου Ιωάννου τιμάται κάθε χρόνο στις 8 Μάιου και στις 26 Σεπτεμβρίου ενώ το κλίτος των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων στις 30 Ιουνίου. 

Το θαύμα του Μαΐου

Στη γιορτή του Μαΐου οι πιστοί που προσέρχονται για να εκκλησιαστούν βιώνουν ένα μοναδικό φαινόμενο που μπορεί κανείς να το χαρακτηρίσει και ως θαύμα. 

Βλέπουν το στεφάνι που έχει τοποθετηθεί στο ναό, από τη Μεγάλη Παρασκευή, να αποκτά και πάλι ζωή καθώς κάποια από τα λουλούδια του ζωντανεύουν και γίνονται όπως την πρώτη μέρα που φτιάχτηκε το στεφάνι (διαβάστε εδώ). 

Αυτό συμβαίνει την ώρα που ο ιερέας διαβάζει το Ιερό Ευαγγέλιο. 

(ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)




Οι τοιχογραφίες του ναού δεν διατηρούνται σε καλή κατάσταση παρότι συντηρήθηκαν το 1970








Το κλίτος των Δώδεκα Αποστόλων



Φωτογραφίες από τα εγκαίνια του ναού το 2003


Το στεφάνι που ανθίζει το Μάιο



Σελίδες