Σύναξη των εικόνων-κειμηλίων των προσφύγων από την Αλικαρνασσό στη γιορτή του νεομάρτυρα Αγ. Θεοδώρου

Φορτισμένη συγκινησιακά ήταν χθες το βράδυ  η δεύτερη ετήσια Σύναξη των Ιερών Εικόνων-οικογενειακών κειμηλίων των απανταχού Αλικαρνασσέων, στο πλαίσιο εορτασμού του νεομάρτυρα Αγίου Θεοδώρου του Αλικαρνασσέως.

Της Ελένης Βασιλάκη

Η προσφυγική συνοικία της Νέας Αλικαρνασσού στο Ηράκλειο τίμησε και φέτος τον Άγιο Θεόδωρο συγκεντρώνοντας τις εικόνες που με κίνδυνο, και χωρίς να λογαριάσουν πως άφηναν πίσω τους ολάκερη την περιουσία τους, μετέφεραν στην Κρήτη οι πρόσφυγες το 1922 από τα μικρασιατικά παράλια.

Πλήθος εικόνων, τεράστιας συναισθηματικής αξίας για τους κατόχους τους, εικόνες που φυλάνε ως κόρη οφθαλμού στα σπίτια τους εδώ και δεκαετίες, κατέβηκαν από τα εικονοστάσια και αφού πέρασαν από τον Άγιο Νικόλαο λειτουργήθηκαν στο ναό του Αγίου Ελευθερίου, έξω από τις φυλακές, όπου το ένα κλίτος είναι αφιερωμένο στο νεομάρτυρα Άγιο Θεόδωρο από την Αλικαρνασσό της Μικράς Ασίας.

Όλες οι εικόνες τοποθετήθηκαν στο νότιο τοίχο του ναού κι ήταν σαν να έκλαιγαν βουβά για όλη τη φρίκη και το θάνατο που έζησαν και δεν μπορούν να περιγράψουν. Κάποιοι από τους απογόνους των προσφύγων αδυνατούσαν να απομακρυνθούν καν από το σημείο όπου είχαν εναποθέσει τις εικόνες τους. Τους έριχναν κλεφτές ματιές σαν να ήταν τα παιδιά τους, γιατί είναι τόσο σημαντικές γι αυτούς όσο τα παιδιά τους και, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι πολυτιμότερο έφεραν οι γονείς και οι παππούδες τους από τη χαμένη πατρίδα που ποτέ δεν ξεχνούν.

Ποιος ήταν ο νεομάρτυρας Άγιος Θεόδωρος

 Ο Άγιος Θεόδωρος μαρτύρησε στην Αλικαρνασσό, το «Πετρούμι» της Μικράς Ασίας, γύρω στα 1800 μ.Χ. και σε ηλικία 30 ετών περίπου.

Συνελήφθη από τους Οθωμανούς και φυλακίστηκε στο «Μπουντρούμι» της πόλης. Κατά το διάστημα της παραμονής του στη φυλακή τον ενίσχυε πνευματικά ο Ιεροδιάκονος Ιωακείμ Ασκάνδαλος της Ιεράς Σταυροπηγιακής Μονής Αγίου Ιωάννου Θεολόγου της Πάτμου. Φέρεται να μαρτύρησε με φρικτό τρόπο όπως προκύπτει από τα χτυπήματα στην Τιμία Κάρα και τα Ιερά Λείψανά του.

Ο Πάτμιος πλοίαρχος Νικόλαος Πασβάντης ήταν εκείνος που μετέφερε τα Ιερά Λείψανα του Νεομάρτυρος Θεοδώρου στην Ιερά Μονή της Πάτμου. Περνώντας συχνά με το πλοίο του κοντά από τις ακτές της Αλικαρνασσού έβλεπε σε ένα συγκεκριμένο σημείο έντονο φως, κι αυτό δεν ήταν άλλο από το σημείο που είχε ταφεί ο Άγιος Θεόδωρος.

Με τη βοήθεια του Πάτμιου Μητροπολίτου Λαοδικείας, Γρηγορίου Ξένου, όπως αναφέρει ο ιστορικός Γεράσιμος Σμυρνάκης σε ανέκδοτο έργο του, ο Νικόλαος Πασβάντης μετέφερε τα Ιερά Λείψανα στην Μονή Αγίου Ιωάννου Θεολόγου της Πάτμου, όπου φυλάσσονται μέχρι σήμερα.

Μετά από δύο αιώνες η ύπαρξη του Αγίου Θεοδώρου έγινε γνωστή στην  Ενορία της Νέας Αλικαρνασσού μαζί και το γεγονός ότι βρίσκονται τα Ιερά Λείψανά του στην Πάτμο.

Το 2008, μετά από συλλογική προσπάθεια της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, των εφημερίων και του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου της Αλικαρνασσού, μεταφέρθηκε μόνιμα ως ευλογία, ικανό απότμημα από τα Ιερά Λείψανα του Αγίου στον Ιερό του Ναό Αγίου Νικολάου.

Προ της μεταφοράς του Ιερού Λειψάνου είχε ήδη συνταχθεί, μετά από αίτημα της Ενορίας, η ασματική Ακολουθία προς τιμήν του Αγίου Θεοδώρου. Κατά το ίδιο διάστημα ολοκληρώθηκε το δεξιό κλίτος στον Άγιο Ελευθέριο, προς τιμήν του Αγίου Μάρτυρα Θεοδώρου και έτσι καθιερώθηκε ο εορτασμός και η βραδινή Πανηγυρική Θεία Λειτουργία στις 3 Σεπτεμβρίου, ημέρα μνήμης του Αγίου.

Λιτανεία, Σύναξη των Ιερών Εικόνων και κουρμπάνι

Χθες το απόγευμα τελέσθηκε στον Ιερό Ενοριακό Ναό του Αγίου Νικολάου, η Ακολουθία της Εννάτης Ώρας και στη συνέχεια έγινε λιτάνευση του Ιερού Λείψανου και της εικόνας  του Αγίου μέχρι το παρεκκλήσι του, έξω από τις φυλακές της Αλικαρνασσού. Εκεί ακολούθησε, παρουσία πλήθους κόσμου, ο πανηγυρικός Εσπερινός, ο Όρθρος και η βραδινή Θεία Λειτουργία, μετά το πέρας της οποίας διανεμήθηκε, κατά την Μικρασιατική παράδοση, φαγητό στους πιστούς, το λεγόμενο «Κουρμπάνι» (κρέας με σιτάρι).

Η διανομή του κρέατος μαζί με άρτο, προσδίδει στο Κουρμπάνι χαρακτήρα θρησκευτικού γεύματος αναλόγου με τις «αγάπες» των πρώτων χριστιανικών χρόνων.

Η γιορτή συνδυάστηκε με την 2^η ετήσια Σύναξη των Ιερών Εικόνων - Οικογενειακών Κειμηλίων των απανταχού Αλικαρνασσέων σε μια προσπάθεια συνέχισης της παράδοσης των ξεριζωμένων από την Αλικαρνασσό της Μικράς Ασίας κατοίκων του τόπου μας

(ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)