Γεμάτη όμορφες εικόνες, ιστορία και γνώσεις ήταν η
πρώτη μυθοκρουσία της νέας σχολικής χρονιάς της περιβαλλοντικής ομάδας του
Εσπερινού Γυμνασίου Ηρακλείου.
Οι «Μυθοκρουσμένοι», όπως αποκαλούνται τα μέλη της ομάδας, μαζί με πιστούς φίλους τους πραγματοποίησαν την Κυριακή την πρώτη εκδρομή της καινούργιας σχολικής χρονιάς στα νότια του νομού Ηρακλείου, κι είχαν πολλά να μάθουν και να
δουν σ’ αυτό τον τόπο, το γεμάτο φως και εναλλαγές του φυσικού περιβάλλοντος.
Όπως πάντα μαζί τους οι εκπαιδευτικοί Στέλιος
Μανωλιούδης, Μανόλης Αφραθιανάκης και Ελένη Μπεζιρτζόγλου, που φροντίζουν για
την οργάνωση των καθόλα εκπαιδευτικών αυτών εκδρομών, ενώ αυτή τη φορά την ομάδα συνόδευσε και ο ιστορικός-αρχαιολόγος Νίκος Γιγουρτάκης.
Πρώτη στάση τα Καστελιανά όπου όλοι μαζί είδαν από κοντά τη
μεγαλύτερη ίσως, ρωμαϊκή δεξαμενή που υπάρχει στην Κρήτη. Μια, άρτια
κατασκευαστικά, θολωτή δεξαμενή που σήμερα δυστυχώς έχει αφεθεί στην τύχη της και
μόνο κατά τύχη μπορεί κανείς να μάθει γι αυτήν και τα λίγα ιστορικά στοιχεία
που είναι γνωστά σε σχέση με τον τρόπο κατασκευής της.
Στον Τσούτσουρο, που ακολούθησε, τα σημεία
ενδιαφέροντος ήταν δύο. Το άκρο της αρχαίας πόλης Ίνατος, ανάμεσα σε σπίτια,
που δύσκολα όποιος δε γνωρίζει μπορεί να εντοπίσει. Λαξεύσεις πάνω στους βράχους
και λίγες πέτρες, απομεινάρια κτισμάτων, μαρτυρούν πως κάποτε ως εκεί απλώνονταν
η κραταιά πόλη με το περίφημο σπήλαιο της θεάς των τοκετών, Ειλείθυιας.
Μερικές εκατοντάδες
μέτρα μακρύτερα η ομάδα επισκέφθηκε, αφού διέσχισε κατά πλάτος ένα μικρό τμήμα
του ξερού σήμερα ποταμού Μίντρη στο ομώνυμο φαράγγι, το σημείο όπου έχει
ανασκαφεί ένα πολύ μικρό κομμάτι παλαιοχριστιανικής βασιλικής, σε χώρο
παλαιότερου ρωμαϊκού νεκροταφείου.
Στο σημείο εκείνο δεσπόζει, αν και δυστυχώς σπασμένη
στη μια πλευρά της, μια σαρκοφάγος με αραβική επιγραφή που έχει μια ξεχωριστή
ιστορία.
Επρόκειτο για μαρμάρινη σαρκοφάγο που χρησιμοποιήθηκε στην αρχαιότητα και
στη συνέχεια βρήκε δεύτερη χρήση ως άμβωνας ,όταν στο ίδιο σημείο φτιάχτηκε
μια μεγάλων διαστάσεων κοιμητηριακή παλαιοχριστιανική βασιλική. Πεσμένες γύρω από τη σαρκοφάγο κολώνες διαφόρων ρυθμών και υλικών, απομεινάρια της βασιλικής που μοιάζει να ήταν μεγαλοπρεπής. Όλος ο χώρος
δεν έχει ανασκαφεί για να αποκαλύψει τα μυστικά του ενώ κατά το παρελθόν οι
τάφοι γύρω του έχουν συληθεί.
Η παραλία του Ληστή και ο περίφημος Χάρακας, που
φαίνεται να ήταν το σημείο απόβασης των Αράβων στην Κρήτη, ήταν η επόμενη στάση της
ομάδας.
Ο Νίκος Γιγουρτάκης ήταν εκείνος που ερεύνησε και ανασύνθεσε την
ιστορία για να αποκαλύψει το ευάλωτο σημείο απ όπου οι Άραβες φαίνεται να
πάτησαν το πόδι τους στην Κρήτη καταλαμβάνοντας την.
Οι χάρτες περιηγητών των προηγούμενων αιώνων, οι
καταγραφές βυζαντινών ιστορικών, η γεωγραφία, τα τοπωνύμια που διασώθηκαν κι
άλλα στοιχεία συνηγόρησαν υπέρ της τεκμηριωμένης εκτίμησης του Νίκου Γιγουρτάκη πως το
ακρωτήριο Χάρακας, απ' όπου αποβιβάστηκαν οι Άραβες, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί, ήταν στην περιοχή ανάμεσα
στο Καστρί και τη Δέρματο της Βιάννου.
Μοναδική εμπειρία για τους πιο τολμηρούς των
Μυθοκρουσμένων το σκαρφάλωμα στις σπηλιές πάνω από την παραλία του Ληστή με την
πανοραμική θέα προς τη θάλασσα. Ένα απολαυστικό μπάνιο συμπλήρωσε την ωραία
ξενάγηση και εκδρομή που όμως δεν ολοκληρώθηκε εκεί.
Ο Βαχός της Βιάννου, το μικρό αυτό χωριό που
φαίνεται πως κρύβει κι εκείνο στα σπλάχνα του πολλά μυστικά, ήταν η κατάληξη της
περιήγησης.
Εκεί η ομάδα επισκέφθηκε την περιοχή που απλώνεται γύρω από το ναό
του Αγίου Μάρκου, με τη δροσερή πηγή και τα αιωνόβια ελαιόδεντρα. Από τη μια το σημερινό όνομα του χωριού, από την άλλη το τοπωνύμιο του σημείου «του Άι Γιώργη
τα Χαράκια» αλλά και τα αμέτρητα όστρακα και τα ίχνη κτισμάτων, που σίγουρα
δεν είναι σύγχρονα,υποδεικνύουν την ανάγκη έστω μιας σωστικής ανασκαφής που
θα καταδείξει ίσως το αρχαίο παρελθόν αυτού του τόπου.
Με την ολοκλήρωση της εκδρομής ένα νοστιμότατο κρητικό πιλάφι με κρέας κι άλλα καλούδια που ετοίμασαν τα μέλη του πολιτιστικού
συλλόγου του Βαχού και οι οργανωτές της περιήγησης περίμεναν τους συμμετέχοντες.
Το τραπέζι στρώθηκε στο παλιό δημοτικό σχολείο του χωριού και ήταν χορταστικό όπως
χορταστική αποδείχθηκε κι αυτή η πρώτη Μυθοκρουσία της χρονιάς και ταυτόχρονα πολλά υποσχόμενη για όσα ακολουθήσουν στις επόμενες εκδρομές που προγραμματίζονται.
Οδεύοντας προς την πηγή του Βαχού |
Κάτ από την επιφάνεια του το έδαφος του Βαχού κρύβει μυστικά |
Στο σημείο πάνω από την παραλία του Ληστή όπου διακρίνονται ίχνη οχυρού |
Η περίφημη σαρκοφάγος στον Τσούτσουρο |
Η παραλία του Ληστή |
Το ένα άκρο της αρχαίας Ινάτου ανάμεσα στα σπίτια του οικισμού Τσούτσουρος |