Το αυτοφυές φοινικόδασος του Αγίου Νικήτα στα Αστερούσια

Μια γυμνή ακτογραμμή,στο μέσο της το αυτοφυές δάσος φοινίκων του Θεόφραστου και παραδίπλα κατάλευκο, σαν περιστέρι, το εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου. Αυτή η εικόνα πραγματικά μαγνητίζει το βλέμμα. Πράσινο από τη μια, ανάμεσα στο καφέ της άγονης γης, και στο βάθος το απέραντο γαλάζιο.

Αν δεν ήταν δημιούργημα της φύσης θα μπορούσε κάλλιστα να είναι έργο ζωγραφικής με πολύ έμπνευση.

Το φοινικόδασος του Αγίου Νικήτα (το μοναστήρι του είναι λίγο μακρύτερα αριστερά του δάσους) είναι μια όαση, ευτυχώς περιφραγμένη, διαφορετικά ίσως και να μην επιβίωνε των ζώων και των ανθρώπων.

Οι φοίνικες του μικρού αυτού δάσους ανήκουν στο είδους theophrastis (κρητικός φοίνικας) που δυστυχώς πλέον συναντάμε σε λίγα μέρη της Κρήτης και γι’ αυτό και προστατεύεται από τη Δασική Υπηρεσία .

O φοίνικας του Θεόφραστου (Phoenix theophrastii) είναι ενδημικός στην ανατολική Μεσόγειο και η εξάπλωση του στο νησί μας είναι αρκετά περιορισμένη. Ικανοποιητικό πληθυσμό του βλέπουμε στο Βάι,στην παραλία Πρέβελη και στα Αστερούσια.

Σε ότι αφορά το συγκεκριμένο είδος να πούμε πως μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 15 μέτρα με τον κορμό του να είναι σχετικά λεπτός. Ο καρπός του είναι ωοειδής και περιέχει ένα μόνο μεγάλο σπόρο.

Ως φοίνικας θυμίζει τον Phoenix dactylifera, δηλαδή τη γνωστή χουρμαδιά που φύεται στις ερήμους Σαχάρα και της Αραβίας, αλλά και τον Phoenix canariensis με πιο ασημοπράσινο χρώμα φυλλώματος. Για αυτό λέγεται  πως ο φοίνικας του Θεοφράστου είναι ο αρχαίος πρόγονος και των δυο αυτών ειδών.

Στο Φοινικόδασος στον Άγιο Νικήτα, στο τέρμα της πρώτης μεγάλης συστάδας με φοίνικες βλέπουμε την Κεφαλοβρύση, μια πηγή με σταθερή παροχή νερού που δίνει ζωή στο άνυδρο και ξερό τοπίο και φυσικά στους φοίνικες του.