Τα απομεινάρια των ιταλικών οχυρωματικών έργων του Β Παγκοσμίου Πολέμου στη Βαϊνιά Ιεράπετρας

Η Βαϊνιά είναι ένα μικρό χωριό κτισμένο σε απόσταση περίπου τριών χιλιομέτρων από την πόλη της Ιεράπετρας και με εξαιρετική θέα στον κόλπο της.

Της Ελένης Βασιλάκη

Αυτή η θέση, με ανεμπόδιστη θέα προς το πέλαγος, έγινε αιτία ώστε τα Ιταλικά στρατεύματα να επιλέξουν την περιοχή για να κατασκευάσουν κάποια από τα οχυρωματικά έργα τους στη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου.

Πολυβολεία, φυλάκια, υπόγεια τούνελ για αποθήκευση πολεμικού υλικού αλλά και χώροι διαμονής των στρατιωτών φτιάχτηκαν σε ένα μικρό ύψωμα έξω από τη Βαϊνιά και σήμερα μπορούμε να δούμε στο σημείο τα ερείπια τους.

Οι δομές αυτές δεν συγκεντρώθηκαν σε ένα ενιαίο στρατόπεδο όπως θα περίμενε κανείς αλλά είναι απλωμένες σε μια έκταση σε διάφορα επίπεδα, άλλοτε ορατές κι άλλοτε κρυμμένες.

Όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες του e-storieskritis διατηρείται σε καλύτερη κατάσταση, απ' όλες τις δομές των Ιταλών, το οχυρό που έσκαψαν κατά μήκος λόφου, κτίζοντας στην κορυφή του πολυβολείο.

Το υπόγειο αυτό τούνελ διαθέτει τρείς εισόδους-εξόδους και είναι σκαμμένο σε αρκετά μαλακό υπέδαφος, πράγμα που τους υποχρέωσε στους χώρους του, όπου προφανώς αποθήκευαν πολεμικό υλικό και λειτουργούσαν και ως καταφύγια για τους στρατιώτες, να ενισχύουν την κατασκευή με μεγάλη ποσότητα τσιμέντου.

Έτσι μπαίνοντας στο εσωτερικό του ενώ βλέπουμε τις βασικές γαλαρίες να είναι απλά λαξευμένες στο χώμα οι υπόλοιποι χώροι, που ανοίχθηκαν κάθετα σε αυτές, είναι όλοι ενισχυμένοι με τσιμέντο και αρκετά ανθεκτικοί.

Σύμφωνα με τον γεωγράφο και μελετητή των οχυρώσεων του Β Παγκοσμίου Πολέμου Μιχάλη Σπυριδάκη, οι Ιταλοί είχαν συμφωνήσει στην αρχική μοιρασιά με τους Γερμανούς, πριν διαφανεί η έκβαση του Β Παγκοσμίου Πολέμου, ότι θα είχαν υπό την κατοχή του το νομό Λασιθίου. Έτσι πηγαίνοντας εκεί μερίμνησαν για τη δημιουργία της πολεμικής μηχανής τους.

Οι Ιταλικές δυνάμεις στην Κρήτη ανέρχονταν, στο ξεκίνημα του πολέμου, σε περίπου 30.000-35.000. Στην ευρύτερη περιοχή της Ιεράπετρας ουσιαστικά Γερμανοί και Ιταλοί έφτιαξαν μια ναυτική βάση, από φόβο απόβασης των συμμαχικών δυνάμεων αλλά και για να ελέγχουν την κίνηση πλοίων και υποβρυχίων νότια του νησιού.

Ωστόσο ο συγκεντρωτικός χαρακτήρας των Γερμανών στη διάρκεια του πολέμου, αλλά και η απουσία εμπιστοσύνης στις στρατιωτικές ικανότητες των Ιταλών δεν άφησε στους τελευταίους πολλά περιθώρια να λειτουργήσουν όπως ήθελαν.

Σχεδόν τους υπαγορεύθηκε οι εγκαταστάσεις που έφτιαχναν για το στρατό τους να είναι επιφανειακές ενώ άλλο ένα χαρακτηριστικό τους είναι ο σχετικά πρόχειρος, σε σχέση με το Γερμανικό, τρόπος κατασκευής τους.

Σε αντίθεση με τις δομές που κατασκεύασαν οι Ιταλοί στην πλευρά του Ιονίου, στην Κρήτη τα οχυρά τους είναι λιγότερα,μικρότερα και περισσότερο πρόχειρα.

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε SITE, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα)