Ο αγιογραφημένος παλιός ναός της Μεταμόρφωσης και της Αγίας Αικατερίνης στον Κισσό Ρεθύμνου

Στον όμορφο οικισμό του Κισσού του Δήμου Αγίου Βασιλείου, στο Ρέθυμνο, βρίσκεται ο ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος το ένα κλίτος του οποίου χρονολογείται τουλάχιστον από την Ενετοκρατία.

Πρόκειται για τον ενοριακό ναό του χωριού κτισμένο περίπου στο μέσο του, πάνω στο δρόμο.

Είναι αρχιτεκτονικά μια δίκλιτη βασιλική, χωρίς τρούλο, με ισοϋψείς, αμφικλινείς και κεραμοσκεπείς στέγες.

Το νότιο κλίτος, που είναι και το παλαιότερο, είναι  αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Χριστού και είναι κατάγραφο από όμορφες τοιχογραφίες παρότι ο χρόνος και η υγρασία έχουν καταστρέψει αρκετές. Το δεύτερο κλίτος που είναι αφιερωμένο στην Αγία Αικατερίνη είναι μεταγενέστερο της Ενετοκρατίας.

Κατά το πέρασμα του από την Κρήτη, στις αρχές του 20^ου αιώνα, ο  G. Gerola  κατέγραψε αυτό το ναό αναφέροντας πως πρόκειται για κτίσμα του 13-15^ου αιώνα. Ο ίδιος σημείωσε το όνομα του Δημητρίου Βεργίλη ως κτήτορα του και πράγματι αν κοιτάξουμε το νοτιοδυτικό άκρο του ναού θα δούμε τοιχογραφημένη τη μορφή του.

Στην κόγχη του ιερού, πάνω από το αγιοθύριδο, διακρίνεται κείμενο όχι ευανάγνωστο που εικάζεται πως είναι ύμνος.

Ο ναός ανακαινίσθηκε και συντηρήθηκε από την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων το 1975-76. Ανάμεσα στις εργασίες που έγιναν τότε ήταν και η τοποθέτηση κεραμιδιών στην οροφή αλλά και τα εξωτερικά επιχρίσματα στη λιθοδομή του. 

Στη συνέχεια η Ενορία, με την καθοδήγηση των αρχαιολόγων, αφαίρεσε μπάζα που έκλειναν τον περίβολο του ναού τοποθετώντας πλάκες ενώ προχώρησε σε πλακόστρωση και στο εσωτερικό του ναού.

Στη βορειοανατολική πλευρά του περιβόλου εντοπίστηκαν κατά τις εργασίες που έγιναν τότε τάφοι που μαρτυρούν τη χρήση του χώρου ως νεκροταφείου, πράγμα αρκετά συνηθισμένο σε παλαιότερες εποχές.

Εκείνο ωστόσο που προκαλεί αίσθηση ήταν ο εντοπισμός ανθρώπινων οστών και μάλιστα από άτομο αρκετά μεγαλόσωμο πάνω στην οροφή του ναού,εκεί που ενώνονται τα δυο κλίτη. Το 1930 αντικαταστάθηκε το αρχιλόχωμα που είχε τοποθετηθεί στη στέγη του ναού με άλλο υλικό, πιο στεγανό, και τότε βρέθηκε ο άνθρωπος αυτός θαμμένος στο πιο απρόσμενο σημείο.

Το παλιό ξύλινο τέμπλο του ναού, αλλά αρκερά απλό, έχει αφαιρεθεί και έχει αντικατασταθεί με αυτό που βλέπουμε σήμερα. Οι δεσποτικές εικόνες του έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία εντός του κτίσματος.Πρόκειται για: Τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος ιστορημένη το 1984, σε αντικατάσταση της παλιάς αλλά ξεθωριασμένης εικόνας του Παντοκράτορα, που φυλάσσεται τώρα στο ιερό της Παναγίας, τη νεώτερη εικόνα της Αγίας Αικατερίνης του 1935, την εικόνα του Παντοκράτορα του 1934 και την εικόνα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου του 1938.

(Αντλήθηκαν πληροφορίες από το kissoscrete)

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα