Οι επιστήμονες τη λένε Carlina gummifera ή Ατρακτυλίς η κομμιοφόρος όμως στο Χανδρά Σητείας τα φυτά της τα ξέρουν ως κολλάσταχα.
Αιτία είναι τα δάκρυα κόλλας που παράγουν λίγο πριν ξεραθούν τελείως. Και δεν εννοούμε κόλλα για συγκόλληση πραγμάτων αλλά τσίχλα, την οποία οι Κρητικοί παλιά αποκαλούσαν και κόλλα .
Σχεδόν όλοι όσοι μεγάλωσαν σε χωριά, παλιότερα, και έζησαν τα παιδικά τους χρόνια κοντά στη φύση, γνωρίζουν αυτό το φυτό και έχουν μασήσει την τσίχλα του, που μοιάζει αρκετά, σε σκληρότητα και γεύση, με τα δάκρυα της μαστίχας Χίου.
Με την καρλίνα έχει ασχοληθεί ξανά το e-storieskritis με σκοπό να τη μάθουν οι νεώτεροι που δεν είχαν ως σήμερα την τύχη να γευθούν την τσίχλα της (δείτε εδώ). Ωστόσο στο Χανδρά οι γνώσεις μας για το κολλάσταχο ενισχύθηκαν από τον συνταξιούχο γυμνασιάρχη Μανόλη Χρυσουλάκη που όχι μόνο βρήκε και μας έφερε φυτά καρλίνας με την τσίχλα ακόμα κολλημένη επάνω τους αλλά μας έμαθε ότι υπάρχουν και δύο είδη τους.
Στα μέρη του είχαν δώσει διαφορετικά ονόματα στην τσίχλα (κόλλα) που παρήγαγαν τα διαφορετικά φυτά της καρλίνας. Το ένα φυτό, μας εξήγησε, είχε σφαιρικό κεφάλι και η τσίχλα του ήταν μαλακή οπότε την έλεγαν ασβεστόκολλα ενώ το άλλο είχε μακρόστενο κεφάλι και έδινε τσίχλα πιο σκληρή που την έλεγαν πετσόκολλα.
Μάλιστα πριν από πολλές δεκαετίες, όταν εκείνος ήταν ακόμα μικρός, θυμάται πως άτομα που είχαν μια καλούτσικη οικονομική κατάσταση έδιναν χρήματα σε βοσκάκια, που ήταν καθημερινά στην ύπαιθρο και συναντούσαν ευκολότερα το συγκεκριμένο φυτό, για να τους μαζέψουν κόλλα από τα κολλάσταχα.
Η διαδικασία εξάλλου είναι απλή, όταν καταφέρεις να εντοπίσεις το φυτό. Απλά κόβεις το κεφαλάκι του κι αυτό βγάζει αρκετό πηχτό υγρό που λίγο μετά ξεραίνεται και γίνεται δάκρυα, όπως αυτά που βλέπετε στις φωτογραφίες. Η ποσότητα είναι μικρότερη όταν δεν το κόψεις.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα
Η Ελένη Βασιλάκη είναι δημοσιογράφος. Έχει εργαστεί από το 1995 μέχρι σήμερα σε εφημερίδες και ραδιοφωνικούς σταθμούς του Ηρακλείου συνεργαζόμενη παράλληλα με ΜΜΕ στην Αθήνα. Είναι πτυχιούχος Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης με master στη Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων ενώ μιλά Αγγλικά και Ιταλικά. Λατρεύει τα ταξίδια και τις εκδρομές, τις πεζοπορίες στη φύση και τη γνωριμία με τον τόπο της και τους ανθρώπους του.