Οι σταυροί στις πόρτες των Χριστιανών στη συνοικία του Αράπ Τζαμί στα Χανιά-Μάρτυρες άλλης εποχής

 

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι φωτογραφίες που κοινοποίησε ο Χανιώτης νομικός Ευθύμιος Λεκάκης με τους μικρούς χαραγμένους σταυρούς στην εισόδους σπιτιών στην παλιά πόλη των Χανίων και συγκεκριμένα στην περιοχή όπου, επί Τουρκοκρατίας, λειτουργούσε το περίφημο Σινάν Τζαμί ή όπως κυρίως είναι γνωστό Αράπ Τζαμί.

Σε αυτή τη γειτονιά της όμορφης πόλης των Χανίων σώζεται σήμερα, όπως μας εξήγησε ο κ. Λεκάκης, μόνο ο τσεσμές και η μια πλευρά (η δυτική) του Αράπ Τζαμί, το ακίνητο του οποίου πουλήθηκε στον Σμυρνιό Βουτζόγλου και χρησιμοποιείται ως βιοτεχνία ζαχαροπλαστικής. 

Επίσης, εκεί βρίσκουμε ακόμα κάποια από τα σπίτια της εποχής που είχαν χαραγμένους μικρούς σταυρούς στα πλαϊνά των εισόδων τους.

Γιατί όμως έγιναν αυτοί οι σταυροί; Ο ίδιος μας λέει πως η συνοικία Αράπ Τζαμί, πριν  την ανταλλαγή των πληθυσμών, ήταν μεικτή. Την κατοικούσαν 240 οικογένειες χριστιανών και 230 οικογένειες μουσουλμάνων. Για να ξεχωρίζουν λοιπόν τα σπίτια, οι χριστιανοί σκάλιζαν ένα σταυρό στ' αριστερά της πόρτας, σταυρός που είναι ευδιάκριτος ακόμα και σήμερα.

Πρόκειται για την περιοχή που περικλείεται τις οδούς Χρυσάνθου Επισκόπου (μέχρι την Κατοχή λεγόταν οδός Αράπ Τζαμί), Δωροθέου Επισκόπου (τότε οδός 3), Εισοδίων (τότε Μητροπόλεως), Χάληδων (τότε Ποττιέ), Καραολή Δημητρίου (τότε Μιτ παζάρ και αργότερα Νοέλ).

Στην αρχή της οδού Μητροπόλεως υπήρχε τότε το σχολείο της χριστιανικής κοινότητας και στη γωνία της Ποττιέ το χαμάμ, που πλέον είναι αναπαλαιωμένο από την αρχαιολογία και επί Ενετοκρατίας λειτουργούσε ως μοναστήρι της Σάντα Κλάρα.

Το Αραπ Τζαμί, σύμφωνα με τον κ. Λεκάκη, ήταν μεγάλο καθώς έπιανε μια έκταση από την οδό Χρυσάνθου Επισκόπου μέχρι την οδό Δωροθέου Επισκόπου. Δυστυχώς το μεγαλύτερο τμήμα του κατεδαφίστηκε το 1952, για να διαπλατυνθεί ο δρόμος ενώ ο μιναρές του είχε πέσει σε βομβαρδισμό νωρίτερα.

Το κανονικό όνομα του τζαμιού ήταν Τζαμί του Σινάν Αγά. Όμως, εκεί προσκυνούσαν οι "αράπηδες" των Χανίων και γι' αυτό το  έλεγαν Αράπ Τζαμί. Απέναντι από το δρόμο του λειτουργούσε η αγορά των μαύρων δούλων.

(Ευχαριστίες στον κ. Λεκάκη για το φωτογραφικό υλικό και τις πληροφορίες που μας διέθεσε) 

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα

Ξεχωρίζει ανάμεσα στα υπόλοιπα κτίσματα ο μιναρές του τζαμιού 

Η κρήνη και η είσοδος του τζαμιού

Η μοναδική φωτογραφία που διασώζει την εικόνα που παρουσίαζε το τζαμί , την τράβηξε Αθηναίος περιηγητής, από την πλευρά της σημερινής οδού Χρύσανθου Επισκόπου