Ποιοί ήταν η καλόσειροι στην Κρήτη και τι σχέση είχαν με τα Σφακιά

 

Στα Σφακιά όσους κατάγονταν από καλές οικογένειες τους έλεγαν Καλόσειρους.

Οι μεγάλες και γνωστές οικογένειες των Σφακίων έλεγαν πως είναι απόγονοι των Σκορδυλών, της οικογένειας δηλαδή ενός εκ των δώδεκα αρχοντόπουλων που έφερε στην Κρήτη ο Αλέξιος Κομνηνός το 1183.

Ο Γενικός Προβλεπτής της Κρήτης Φοσκαρίνι έγραφε σε αναφορά του, τον 10^ο αιώνα, ότι από τα Σφακιά είναι γραμμένοι στις "ορδινάτσες" 750 άνδρες, μα κανείς τους δεν πάει στα κάτεργα ούτε σε αγγαρείες γιατί όλοι ισχυρίζονται ότι κατάγονται από βυζαντινές οικογένειες και θεωρούνται αρχοντορωμαίοι.

Η καλοσειράδα μάλιστα ήταν κληρονομική μόνο για τους αρσενικούς απογόνους. Οι θυγατέρες, βέβαια, θεωρούνταν καλόσειρες όμως τα παιδιά που γεννούσαν από μη καλόσειρο άνδρα δεν κληρονομούσαν την καλοσειράδα.

Στον Καλλκράτη Σφακίων όταν έκανε ανθρωπολογική έρευνα ο Άρης Πουλιανός παρακάλεσε τον τότε πρόεδρο του χωριού να του λέει  ένα Α όταν εξέταζε τους καλόσειρους κι ένα Β για τους μη καλόσειρους. Στο τέλος  βρήκε διαφορά στους πρώτους σε σχέση με τους δεύτερους στο ανάστημα και το χρώμα των μαλλιών.

Η σημασία που έδειναν στην καλοσειράδα φαίνεται και στις παρακάτω μαντινάδες: 

"Από μακριά σου φαίνεται  κι από κοντά σου δείχνει 

πως είσαι από καλή σειρά  κι από μεγάλο σπίτι"

«Μέσα στο σαρανταήμερο τρώνε το μπακαλιάρο 

και νειούς κακόσειρου παιδιού θα τροζαθώ να πάρω»,

που σημαίνει πως θα ήταν τροζάδα (κουζουλάδα) αν ο καλόσειρος έπαιρνε κακόσειρου παιδί.

(Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από το βιβλίο Κρητική Λαογραφία του Κανάκη Ι. Γερωνυμάκη)

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ  η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος σε οποιοδήποτε site, χωρίς προηγούμενη άδεια της κατόχου του Ελένης Βασιλάκη, Νόμος 4481/2017 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα