Η εντυπωσιακή μεσαιωνική εγκατάσταση παραγωγής κρασιού σε Μεσαμπελίτη και Σκεπαστά στην Πυργού

 

Βορειοδυτικά του οικισμού της Πυργούς, πλησίον του ναού του Αγίου Γεωργίου του Μεσαμπελίτη, σώζεται μια εντυπωσιακή εγκατάσταση παραγωγής κρασιού που χρονολογείται από την Ενετοκρατία.

Πίσω από το ναό συναντάμε τρείς ληνούς, πατητήρια δηλαδή, που δεν αποκλείεται να ήταν σκεπαστά. Τα δύο εξ αυτών έχουν διαστάσεις 3,35Χ2,70 μέτρα και 4,45Χ4,50 μέτρα. Μια μεγάλη πέτρινη γαλεάγρα (πιεστήριο για τα στέμφυλα) βρίσκεται επίσης στο ίδιο σημείο.

Σε απόσταση 200 περίπου μέτρων από τα πατητήρια, στη θέση «Σκεπαστά», ανάμεσα σε αιωνόβια ελαιόδεντρα, βλέπουμε τα ερείπια δίχωρου κτίσματος, το οποίο συνδέονταν με τους ληνούς με αγωγό, σύμφωνα με μαρτυρίες των κατοίκων.

Ο ηλικιωμένος Γιώργος Λαμπράκης από την Πυργού, κατά την επίσκεψη μας στην περιοχή, μας είπε πως τα κουτούτα (αγωγοί) όδευσης του κρασιού έφταναν μέχρι τον Άγιο Αντώνιο, που είναι κτισμένος κάμποσα μέτρα πιο κάτω. Ο τόπος, ήταν γεμάτος αμπέλια και παρήγαγε τον περίφημο μαλβαζία οίνο τον οποίο εξήγαγαν στη Βενετία, πρόσθεσε.

Εκτιμάται πως, ενδεχομένως, το δίχωρο ερειπωμένο κτίσμα στα "Σκεπαστά" χρησιμοποιούνταν ως δεξαμενή ζύμωσης και στη συνέχεια αποθήκευσης του κρασιού. Ήταν επιμελώς κτισμένο με πέτρα και αστρακάσβεστο.

Ανάλογη πρακτική φαίνεται να είχαν υιοθετήσει κατά το Μεσαίωνα και οι κάτοικοι στον Κρουσώνα.

Είναι εντυπωσιακή η όλη δομή και μαρτυρά την μεγάλη ποσότητα σταφυλιών που παρήγαγαν σε αυτό τον τόπο και οδηγούσαν σε οινοποίηση.

Εξάλλου μην ξεχνάμε πως η Πυργού ήταν κομμάτι της παλιάς επαρχίας Μαλεβιζίου, μιας περιοχής από τις πιο ακμαίες σε αμπελοκαλλιέργεια στην Κρήτη.

Με πληροφορίες από το βιβλίο του Στέλιου Μανωλιούδη, «Οινοδιαδρομές στα πολιτιστικά τοπία και το μαλβαζία της Κρήτης»

Τα πατητήρια στο Μεσαμπελίτη

Οι θολωτές δεξαμένες