Όσα δεν γνωρίζουμε για τα σαλιγκάρια και τον χωρίς ήχους κόσμο τους

 

Πόσα σαλιγκάρια μπορεί να σηκώσει ένα φύλλο σέσκουλου;

Όπως βλέπετε στη φωτογραφία πολλά, πάρα πολλά και από τις δύο πλευρές του, μέχρι το φύλλο να φαγωθεί και η αποικία των σαλιγκαριών να «μετακομίσει» αναζητώντας τροφή κάπου αλλού.

Τα σαλιγκάρια, οι χοχλιοί όπως τους αποκαλούμε στην Κρήτη, θεωρούνται ένας πολύ νόστιμος μεζές και γι’ αυτό τα τελευταία χρόνια ορισμένοι το παρακάνουν με το μάζεμα και την πώληση τους. 

Ειδικά σε περιόδους νηστείας, όπως αυτή που διανύουμε, η ζήτηση τους αυξάνεται μια και σε αντίθεση με το κρέας οι χοχλιοί έχουν «βαπτιστεί» νηστήσιμοι.

Πόσα όμως πράγματα γνωρίζουμε γι’ αυτό το είδος, πέρα από τις συνταγές μαγειρέματος τους;

Ο άνθρωπος από αρχαιοτάτων χρόνων, ίσως από τη λίθινη εποχή, αξιοποίησε τα σαλιγκάρια ως τροφή.Οι αρχαίοι Έλληνες μάλιστα κατανάλωναν πολλά σαλιγκάρια.

Έχει διαπιστωθεί ότι από την Παλαιολιθική Εποχή μέχρι την ύστερη Εποχή του Χαλκού, τα μαλάκια, στα οποία ανήκουν οι χοχλιοί, αποτέλεσαν σημαντικό διατροφικό παράγοντα.

Οι χοχλιοί ήταν εκλεκτό έδεσμα της Μινωικής Κρήτης ενώ παραμένουν και στη σύγχρονη Κρήτη λόγω των πρωτεϊνών που περιέχουν.

  

Οι Ρωμαίοι λάτρευαν να τρώνε σαλιγκάρια και μάλιστα έκαναν εκτροφές για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Στην Ρώμη άλλωστε τα σαλιγκάρια θεωρούνταν τροφή των ευγενών.

Ακόμη και τότε τα σαλιγκάρια θεωρούνταν τροφή πολυτελείας, επειδή, αν και εκτρέφονταν ή εισάγονταν από την Ισπανία και την Αφρική, καταναλώνονταν αποκλειστικά από τις υψηλές τάξεις, ενώ οι φτωχοί αρκούνταν σε αυτά που μπορούσαν να βρουν ελεύθερα στη φύση.

Στο πέρασμα των αιώνων, η κατανάλωση των σαλιγκαριών παρέμεινε χαμηλή ,λόγω της περιορισμένης προσφοράς. Η εντατική τους κατανάλωση ξεκίνησε από τα τέλη του 19^ου αιώνα, εξαιτίας κυρίως της μεγάλης προβολής των γαστρονομικών τους προσόντων.

Στην Κρήτη πάντως ανέκαθεν αποτελούσαν βασική τροφή καθώς στις δύσκολες οικονομικά εποχές που πέρασε ο τόπος, αλλά και στη διάρκεια πολέμων, τους χοχλιούς μπορούσε κανείς να τους βρει εύκολα στη φύση και χωρίς οικονομικό αντίτιμο.

Τα σαλιγκάρια ζουν 6-7 χρόνια ενώ αυτά που τρώγονται είναι συνήθως ηλικίας 2-4 χρόνων. Τα μικρά και τα γέρικα σαλιγκάρια έχουν σάρκα κατώτερης ποιότητας και δεν προτιμούνται. Βέβαια σε αιχμαλωσία και κάτω από ορισμένες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, τα σαλιγκάρια μπορούν να ζήσουν μέχρι και 12 χρόνια.

Το χειμώνα πέφτουν σε κατάσταση νάρκης, με τις λειτουργίες τους στο μηδέν και τους χτύπους της καρδιάς τους να έχουν μειωθεί περίπου στους 3 -5 το λεπτό. Έτσι μειώνουν την ανάγκη τους για οξυγόνο στο 2%.

Στο κεφάλι βρίσκονται τα περισσότερα αισθητήρια όργανα του σαλιγκαριού.Όταν κινείται προσανατολίζεται με την βοήθεια των κεραιών του. Διαθέτει τέσσερις κεραίες, εκ των οποίων οι δύο, που βρίσκονται ψηλά στο κεφάλι, φιλοξενούν τα μάτια του ενώ το άλλο ζευγάρι,που βρίσκεται χαμηλά, χρησιμεύει ως εργαλείο αφής.

Τα σαλιγκάρια δεν έχουν αυτιά, στην πραγματικότητα είναι τελείως κουφά.

Οι κεραίες να πούμε τέλος πως δεν αποτελούν μόνον αισθητήρια όργανα για όραση αλλά και όσφρησης και γεύσης. Με τη βοήθεια τους μπορούν να βρουν τα σαλιγκάρια τροφή και ταίρι.

(Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από την εργασία του Θωμά Στραβοκέφαλου με τίτλο "Εκτροφή Σαλιγκαριών Δυνατότητες και Προοπτικές" )