Βρίζα η μεγίστη: Τα κουδουνάκια ή σκουλαρικάκια της άνοιξης

 

Η Briza maxima ή Βρίζα η μεγίστη, αν θελήσουμε να τη μεταφράσουμε στην ελληνική γλώσσα, είναι ένα ανοιξιάτικο φυτό που δεν περνά απαρατήρητο.

Τα χαρακτηριστικά κουδουνάκια ή σκουλαρικάκια που το στολίζουν το κάνουν πολύ ξεχωριστό και μάλιστα του αποδίδουν τοπικά τη λαϊκή ονομασία του.

Φυτρώνει στις άκρες αγροτικών δρόμων, σε χέρσες και φρυγανώδεις εκτάσεις, σε λιβάδια ενώ το γένος του περιλαμβάνει 12 είδη.

Επειδή είναι όμορφο φυτό, ακόμα κι όταν αποξηρανθεί, καλλιεργείται κιόλας για να χρησιμοποιηθεί στην ανθοδετική σε διάφορες συνθέσεις. Παλιότερα, αλλά ακόμα και σήμερα, στην Κρήτη αρκετοί είναι εκείνοι που το συλλέγουν την άνοιξη και με αυτό στολίζουν γωνιές στα σπίτια τους.

Η Βρίζα αναφέρεται από τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, κατά τον 1ο μ.Χ αιώνα, ως καλλιεργούμενο και όχι αυτοφυές φυτό. Το όνομα του γένους πιθανόν προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ρήμα βρίζω, στον αόριστο έβριξα, που σημαίνει αποκοιμιέμαι, κοιμάμαι γαλήνια. Τα είδη αυτά όταν φυσάει ο άνεμος κινούνται πέρα δώθε με τόσο ωραίο ρυθμό που μοιάζει να νανουρίζονται από τον άνεμο.

Όσο για το επίθετο maxima αυτό προέρχεται από τη λατινική λέξη maximus-a-um που σημαίνει πολύ μεγάλος, μέγιστος, κι έχει να κάνει με το μίσχο του που φτάνει σε ύψος ακόμα και τα 60 εκατοστά.

Όσο κι αν ακούγεται παράξενο το εν λόγω φυτό είχε και φαρμακευτικές χρήσεις καθώς αναφέρεται ως φάρμακο διαφόρων ασθενειών σε ένα μεσαιωνικό χειρόγραφο βιβλίο, την αρχαία «Διδασκαλία των υποσημειώσεων».

Η όλη μελέτη σε αυτό στηρίζεται στα βιβλία των αρχαίων Ελλήνων, Διοσκουρίδη, Γαληνού και Θεόφραστου, τα οποία περιγράφουν τις θεραπευτικές ιδιότητες των βοτάνων και την εφαρμογή τους στην Ιατρική .

Το χειρόγραφο-βιβλίο αναφέρει ότι κάθε φρούτο και λαχανικό έχει μια συγκεκριμένη εξωτερική εμφάνιση (μοτίβο – σχήμα) που μοιάζει με ένα από τα όργανα του σώματος μας, και ότι αυτό το μοντέλο λειτουργεί ως ένα σήμα ή μήνυμα που λέει ότι το ανάλογο φρούτο ή λαχανικό θα ωφελήσει το ανάλογο όργανο μας.

Να σημειώσουμε τέλος πως τα φύλλα της Βρίζα τρώγονται όπως και οι σπόροι της, αν δεν έχουν μαύρο χρώμα.