Ο ναός του Αγίου Γεωργίου στο Καβούσι Ιεράπετρας-Οι εντυπωσιακές τοιχογραφίες των κολασμένων

 

Στο μέσο του οικισμού του Καβουσίου συναντάμε τον Άγιο Γεώργιο, χαρακτηριστικό δείγμα ναού της Ενετοκρατίας. Είναι κτισμένος κοντά τα βυζαντινά τείχη του οικισμού, όπως και αρκετοί ακόμα ναοί της περιοχής.

Ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του μονόχωρου ναού με εγκάρσιο τριμερές νάρθηκα. Φέρει δυο στρώματα τοιχογραφικού διάκοσμου, που χρονολογούνται στον 14^ο και 15^ο αιώνα, εκ των οποίων το τελευταίο σώζεται σε καλύτερη κατάσταση στον κυρίως ναό και στον κεντρικό νάρθηκα.

Το πλούσιο εικονογραφικό πρόγραμμα που συναντάμε στο εσωτερικό του εκτός από το χριστολογικό κύκλο περιλαμβάνει κι έναν ανεπτυγμένο θεομητορικό καθώς και εκείνο του βίου του Αγίου Γεωργίου.

Το δυτικό τοίχο και μέρος των πλευρικών καταλαμβάνει η ευρύτατη παράσταση της Δευτέρας Παρουσίας, με μικρογραφίες και ιδιαίτερα παραστατικές μορφές κολασμένων στο κατώτερο τμήμα της.

Από τις υπόλοιπες τοιχογραφίες οι ειδικοί ξεχωρίζουν τον Αββά Ζωσιμά με την οσία Μαρία την Αιγυπτία, στο εσωρράχιο του βόρειου τόξου του νάρθηκα, καθώς και τη δυτικότροπη απεικόνιση της Παναγίας Γαλακτοτροφούσας στο βόρειο τοίχο κοντά στο τέμπλο.

Σε μερικές τοιχογραφίες του Αγίου Γεωργίου, τα μάτια των μορφών έχουν καταστραφεί και για τη φθορά αυτή υπάρχουν δυο εκδοχές. Η μια, η κλασική, αναφέρει πως τα κατέστρεψαν οι Οθωμανοί και η δεύτερη πως αφαιρέθηκαν από χριστιανούς που πίστευαν πως το συγκεκριμένο σημείο της αναπαράστασης των μορφών αγίων διαθέτει αφροδισιακές ή και θαυματουργές ιδιότητες.

Ο ναός φέρεται να έχει κτιστεί σε δυο διαφορετικές φάσεις. Στην πρώτη ανήκει ο κυρίως ναός  και στη δεύτερη τα πλαϊνά τμήματα του νάρθηκα που επικοινωνούν με τον κυρίως με τοξωτά ανοίγματα.

Το μονόλοβο καμπαναριό του ναού κατασκευάστηκε το 1912. Έως το 1935 ο αύλειος χώρος του Αγίου Γεωργίου λειτουργούσε ως κοιμητήριο, όπως  συνέβη και σε άλλες εκκλησίες του χωριού.

Να σημειώσουμε τέλος, πως την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής ο συγκεκριμένος ναός μετατράπηκε σε σχολείο.

(Πηγές: "Χριστιανικά Μνημεία της Κρήτης", Συνοδική Επιτροπή επί του θρησκευτικού τουρισμού της Εκκλησίας της Κρήτης-ΜΚΟ Φιλοξενία και Λεωνίδα Κουδουμογιαννάκη "Καβούσι: Περιήγηση στη φύση και στον πολιτισμό")