Η φρυκτωρία της Ανεμοσυκιάς πάνω από το Μοχό

 

Ψηλά, πάνω από τον οικισμό του Μοχού, στη θέση Ανεμοσυκιά ή Ανεμοσκιά συναντάμε μια ιδιαίτερη αρχαία κατασκευή που σύμφωνα με τους αρχαιολόγους λειτούργησε ως φρυκτωρία.

Οι Μινωίτες είχαν αναπτύξει ένα ολόκληρο επικοινωνιακό σύστημα μέσω των φρυκτωριών ή σωρών, όπως αλλιώς λέγονται, σε ψηλά σημεία ή σε μονοπάτια της εποχής απ' όπου με φωτιές και καπνό επικοινωνούσαν με άλλα απομακρυσμένα σημεία και ενημέρωναν για κινδύνους από θαλάσσης ή ξηράς.

Η φρυκτωρία της Ανεμοσυκιάς φαίνεται να είχε επαφή με το Καρφί στα ανατολικά αλλά και με τη Λύτο.

Οι μινωικές φρυκτωρίες είχαν σχήμα κόλουρου κώνου με διάμετρο από 15 έως 47 μέτρα και ύψος 3-8 μέτρα. Ήταν κατασκευασμένες από χώμα και μικρά τοιχία κτισμένα ημικυκλικά.

  

Σήμερα στην Ανεμοσυκιά σώζεται η εξωτερική πετρόκτιστη περίφραξη που σε κάποια τμήματα της ξεπερνά σε ύψος το ένα μέτρο, ενώ αξιοθαύμαστο είναι και το πάχος της σε κάποια από τα τμήματα της. Για να κατασκευαστεί απαιτήθηκαν τεράστιες ποσότητες πέτρας. Δυστυχώς ο χώρος δεν έχει αξιοποιηθεί, δεν υπάρχει έστω μια πινακίδα που να ενημερώνει περί τίνος πρόκειται ενώ είναι φανερό πως τον επισκέπτονται κοπάδια.

Η θέα πάντως από το σημείο αυτό κόβει την ανάσα αφού φθάνει ανεμπόδιστα σε μια μεγάλη ακτίνα τόσο από την πλευρά της θάλασσας, στα βόρεια, όσο και από τη νότια, ανατολική και δυτική πλευρά της.

Το γεγονός του ότι είναι καλή η ορατότητα της φρυκτωρίας από θαλάσσης κάνει τους αρχαιολόγους να πιστεύουν πως λειτουργούσε και ως αρχαίος φάρος για τα πλοία της εποχής.

Υπάρχει και η εκδοχή πως στην κορυφή της Ανεμοσυκιάς υπήρχε ιερό κορυφής και μάλιστα σύμφωνα με τους ντόπιους ο τόπος έχει υποστεί αλλεπάλληλες λαθρανασκαφές. Κάποιοι μη γνωρίζοντας ή αδιαφορώντας για την αξία των πήλινων θραυσμάτων που έβρισκαν σε μεγάλες ποσότητες στην περιοχή τα έπαιρναν και έκτιζαν φούρνους ενώ τα μικρά παιδιά μάρκαραν με τα βύσσαλα τους δρόμους για να παίξουν παιγνίδια.