Στην είσοδο του ορεινού οικισμού της Αύγου Καβουσίου, σε μια καταπράσινη κοιλάδα, (ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ) είναι
κτισμένος ο ναός του Γενεσίου της Θεοτόκου. Παρότι δεν πρόκειται για έναν παλιό κτίσμα έχει μεγάλο ενδιαφέρον το ότι έχει
κατασκευαστεί πάνω σε μινωικό οχυρωματικό έργο με κυκλώπεια τειχοδομία, όπως φαίνεται
και στις φωτογραφίες που σας παραθέτουμε.
Ουσιαστικά στο σημείο είναι διαμορφωμένη, με τη μεγαλιθική κατασκευή των Μινωιτών, μια βάση στήριξης πάνω στην οποία πατάει ο ναός. Δε γνωρίζουμε τι ακριβώς υπήρχε στο σημείο εκείνο που να δικαιολογεί αυτό το κυκλώπειο τείχος, σίγουρα πάντως οι Μινωίτες είχαν αξιοποιήσει και αυτό το κομμάτι γης, όπως σχεδόν όλη την ορεινή περιοχή πάνω από το Καβούσι.
Η εκκλησία της Παναγίας είναι ένα μονόχωρο και καμαροσκεπές
κτίσμα των μέσω του 19ου αιώνα, χωρίς ιδιαίτερες αρχιτεκτονικές
πινελιές.
Το λιτό ξύλινο τέμπλο και οι εικόνες που το κοσμούν είναι
χαρακτηριστικά δείγματα της δουλειάς λαϊκών δημιουργών της εποχής κτίσης του
ναού.
Η παρουσία εκκλησίας, που γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου, στον συγκεκριμένο οικισμό ήταν σημαντική καθώς έδινε την ευκαιρία σε όσους
διατηρούσαν μετόχια (μαγατζέδες) στην Αύγο να τιμήσουν τη Θεοτόκο
και να την ευχαριστήσουν για την παραγωγή τους. Ήταν όμως και μια ευκαιρία να γλεντήσουν, να ξεκουραστούν από τις δύσκολες εργασίες που εκτελούσαν εκείνη την
περίοδο στην ύπαιθρο της Αύγου, να συναντηθούν, να επικοινωνήσουν και να
ανταλλάζουν τα νέα τους.
Η συγκεκριμένη περιοχή ήταν γεμάτη αμπέλια, εκτάσεις με
σιτηρά και κηπευτικά. Έτσι για ένα μεγάλο διάστημα οι Καβουσανοί που
διατηρούσαν εκεί ιδιοκτησίες μετακόμιζαν στα σπίτια της Αύγου και τρυγούσαν,
θέριζαν, πατούσαν τα σταφύλια τους, έκαναν απόσταξη τσικουδιάς και φρόντιζαν τα
κηπευτικά τους.
Σήμερα οι καλλιέργειες στην Αύγο είναι λιγότερες όμως
εξακολουθεί η γιορτή της Παναγίας να δίνει την ευκαιρία για ένα μεγάλο πανηγύρι
που συγκεντρώνει πλήθος κόσμου.