Μετά τη μικρασιατική καταστροφή αναζήτησαν νέα πατρίδα στην
Κρήτη, τη βρήκαν σε μια περιοχή έξω από το Αρκαλοχώρι κι εκεί έστησαν τη ζωή τους
από το μηδέν, κουβαλώντας μόνο πόνο κι ένα τεράστιο γιατί για όλα εκείνα που
έχασαν.
Η γη γύρω από το νέο τους χωριό καλλιεργήθηκε. Χιλιάδες
ελαιόδεντρα φυτεύτηκαν και η άγονη, μέχρι τότε, γη δαμάστηκε.
Και μια ωραία πρωία κάποιοι ήλθαν και τους είπαν να ξεχάσουν
τη γη τους γιατί θα γίνει εκεί αεροδρόμιο και πως για τα χωράφια που χάνουν θα
αποζημιωθούν. Κανείς δεν τους είπε όμως πως θα ζήσουν εκεί αφού το αεροδρόμιο
κατασκευάζεται σχεδόν στις άκρες των σπιτιών τους, ούτε πως θα τα βγάζουν πέρα δυο
χρόνια μετά χωρίς να έχουν λάβει ούτε δραχμή αποζημίωσης για τις περιουσίες τους.
Και μετά ήλθε ο σεισμός της 27ης Σεπτεμβρίου και
ότι είχε απομείνει, μετά από τόσους αγώνες και πολυετή εργασία, γκρεμίστηκε. Τα σπίτια τους έγιναν ένας
σωρός από πέτρες, κι εκείνοι πρόσφυγες για δεύτερη φορά.
Θα μπορούσε όλο αυτό να είναι σενάριο ταινίας, μια οδύσσεια
πολλών κι όχι ενός ανθρώπου, όμως είναι η ζωή των κατοίκων στα Ρουσοχώρια, ένα
χωριό που τα τελευταία χρόνια το χουν βρει δυο απανωτές συμφορές, το νέο αεροδρόμιο
και ο σεισμός.
Το επισκεφθήκαμε πρόσφατα και είδαμε την απόγνωση
ζωγραφισμένη στα μάτια των ελάχιστων ανθρώπων που παραμένουν εκεί μετά το
σεισμό. Οι περισσότεροι έφυγαν είτε για να μείνουν σε συγγενικά τους σπίτια,
αφού κατέστησαν άστεγοι, είτε σε πρόχειρες δομές στο Αρκαλοχώρι. Μόνο 5-6
κάτοικοι παρέμειναν εκεί να φυλάνε ότι απέμεινε από τη μανία του Εγκέλαδου. Τα
παράπονα τους πολλά για μια Πολιτεία κι ένα Δήμο ανύπαρκτα.
Τους πήραν την περιουσία για να φτιάξουν το αεροδρόμιο,
σχεδόν τους ξεκλήρισαν, και δύο χρόνια μετά δεν τους έχουν δώσει τις αποζημιώσεις, γιατί λέει είχαν πάρει τα κτήματα τους με κλήρο, μετά την μικρασιατική
καταστροφή και χρειάζεται ειδική ρύθμιση. Κανείς απ' όλους εκείνους που καμώνονται πως φτιάχνουν νέο
αεροδρόμιο δεν πήγε να τους ρωτήσει πως ζούνε όλο αυτό το διάστημα.
Κανείς δεν τους είπε ξεκάθαρα πως θα επιβιώσουν σε ένα χωριό
όπου, όπως διαπιστώσαμε, βρίσκεται στην άκρη του νέου αεροδρομίου, μια ανάσα απ’
αυτό, γεγονός που καθιστά, μελλοντικά, για όσους συνεχίσουν να κατοικούν εκεί, τη ζωή μια κόλαση.
Κάποια στιγμή, τους είχε αναφέρει, προηγούμενος δήμαρχος του δήμου Μινώα Πεδιάδας,
πως θα γίνει μετεγκατάσταση όλου του χωριού λόγω αεροδρομίου. Ο νυν δήμαρχος όμως
περιορίζεται στο να καλωσορίζει τους τουρίστες-πολιτικούς στο σεισμόπληκτο Αρκαλοχώρι και
μέχρι τώρα δεν έχει σκύψει πάνω στο ζήτημα τους.
Βέβαια ο σεισμός ήλθε για να δείξει σε όλους πως η
μετεγκατάσταση πλέον επιβάλλεται. Γκρέμισε τα περισσότερα σπίτια, δεν άφησε
καμία εκκλησία όρθια και ουσιαστικά με τον τρόπο του άνοιξε ένα δρόμο που οι
αρμόδιοι, επιτέλους, πρέπει να δουν.
Τι κι αν οι άνθρωποι αυτοί λάβουν τις πενιχρές αποζημιώσεις
που έχει ορίσει η Πολιτεία για τους σεισμόπληκτους, τι να τις κάνουν; Να κτίσουν ξανά σπίτια σ' ένα
χωριό που θα σείεται με κάθε προσγείωση αεροσκάφους; Που θα υποστεί
ατμοσφαιρική ρύπανση από τις εκπομπές των αεροσκαφών και θα νιώθουν τη μυρωδιά της
κηροζίνης να τους πνίγει; Σ' ένα χωριό πάνω σε ανοικτό σεισμικό ρήμα που στο μέλλον ίσως τους τα γκρεμίσει ξανά;
Η ανάγκη μέριμνας για τους κατοίκους των Ρουσοχωρίων είναι επιτακτική
και λόγω σεισμού έγινε και επείγουσα. Δεν έχει κανείς την πολυτέλεια πλέον να
κωλυσιεργεί, πρέπει να σχεδιάσει άμεσα και να κάνει πράξη μια νέα ζωή γι' αυτούς
τους ανθρώπους, και τους κατοίκους τουλάχιστον άλλων δυο χωριών, που θα υποστούν
βάναυσα τις συνέπειες λειτουργίας του νέου αεροδρομίου.
Εκτός κι αν το όραμα γι' αυτό τον τόπο είναι η καταστροφή των
χωριών και η αστυφιλία. Αν το όραμα είναι σε λίγα χρόνια ο Δήμος Μινώα Πεδιάδας να είναι συνώνυμος με ένα αεροδρόμιο και δεκάδες ερειπωμένα χωριά.
Το υπό κατασκευή αεροδρόμιο όπως φαίνεται από τα τελευταία σπίτια του χωριού |
Τα μαζεύουν και φεύγουν από τα γκρεμισμένα κτίσματα |
Η Αγία Φωτεινή, ένας σωρός από πέτρες |