Χόνδρος: Το αρχοντόσπιτο με τη σοφή επιγραφή στην είσοδο-Η ιδιαίτερη περίπτωση του ιδιοκτήτη του

 

Σε ένα στενό στον οικισμό του Χόνδρου στη Βιάννο συναντήσαμε ένα νεοκλασσικό σπίτι που μας κίνησε το ενδιαφέρον. Όχι τόσο για τα ωραίας κατασκευής λιθανάγλυφα που κοσμούν τις πόρτες της αυλής και της οικίας όσο για την επιγραφή που διαβάσαμε σ ένα απ αυτά και βρήκαμε πολύ σοφή και συνάδουσα με την… πραγματικότητα.

Γράφει λοιπόν πάνω από την είσοδο του σπιτιού στην πέτρα, και πριν διαβεί κάποιος το κατώφλι για να εισέλθει στο εσωτερικό του: «ΘΕΕ ΜΟΥ ΦΥΛΑΤΤΕ ΤΟΥΣ ΟΙΚΟΥΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΔΙΟΤΙ ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ-ΝΑ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙΣ ΕΙΣΟΔΟΝ ΕΞΟΔΟΝ ΟΧΙ 1950»

Μεγάλη κουβέντα αυτό που γράφει περί φίλων καθώς ως γνωστόν και τότε αλλά και στις μέρες μας, το μεγαλύτερο κακό μπορεί να το κάνει σ’ ένα άνθρωπο  ένας που εμφανίζεται ως «φίλος»  του κι όχι ο αποδεδειγμένα «εχθρός» του.

Στην είσοδο της κλειστής αυλής, στο λιθανάγλυφο, βλέπουμε τη χρονολογία 1944 και το όνομα του ιδιοκτήτη του σπιτιού και ατόμου που είχε την πρωτοβουλία να στολίσει το κτίσμα με τις χαραγμένες πάνω στην πέτρα επιγραφές, του Μιχάλη Δ Στεφανάκη.

Τέτοια σπίτια, με αρχοντική όψη, σε χωριά της Κρήτης συναντάμε αρκετά και σχεδόν πάντα διαπιστώνουμε πως ανήκαν σε εύπορους και μορφωμένους ανθρώπους, καθώς όλοι οι υπόλοιποι κάτοικοι, δεκαετίες πριν, είχαν περισσότερο το άγχος της επιβίωσης κι όχι της κατασκευής ενός όμορφου σπιτιού.

Από περιέργεια ωστόσο αναζητήσαμε πληροφορίες για τον Μιχάλη Στεφανάκη, ιδιοκτήτη του συγκεκριμένου κτίσματος κι όπως καταλάβαμε στην περίπτωση του έχουμε, κατά κάποιο τρόπο, ανατροπή του κανόνα.

Ο Μιχάλης Δ. Στεφανάκης δεν ήταν ούτε ο πλουσιότερος του Χόνδρου ούτε ο πιο μορφωμένος. Ήταν αγρότης. Όμως είχε καταφέρει να «κτίσει» μια πνευματική καλλιέργεια που τον έκανε ξεχωριστό.

Ο συγγραφέας Αντώνης Στιβακτάκης, με καταγωγή από το Χόνδρο και με ιδιαίτερες γνώσεις γύρω από τον τόπο του και την ευρύτερη περιοχή, χαρακτήρισε τον Μ. Στεφανάκη ως έναν άνθρωπο θυμόσοφο, που είχε ναι μεν τις ιδιορρυθμίες του, αλλά διέθετε και κάτι που τον έκανε να διαφέρει.

Μελετούσε και παρακολουθούσε την ιστορία και μάλιστα ο κ Στιβακτάκης θυμάται πως όταν είχε επιστρέψει στην Ελλάδα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής από το Παρίσι το 1974, μετά την πτώση της Χούντας, ο Μιχάλης Στεφανάκης του είχε αποστείλει τηλεγράφημα.

Ήταν ένας άνθρωπος με επιβλητική μορφή, με μουστάκι, χρήστης μιας αρχαιοπρεπούς γλώσσας, με τα οποία συντακτικά της λάθη, καθώς δεν είχε ολοκληρωμένες σπουδές.

Η καταγωγή του ήταν από τον Αχεντριά και η γυναίκα του Ουρανία φαίνεται να ήταν παιδί εύπορης οικογένειας, η οποία μάλιστα είχε βοηθήσει με διάφορους τρόπους εκείνα τα χρόνια το χωριό.

Το σπίτι των Στεφανάκηδων ξεχώριζε και εξωτερικά αλλά και εσωτερικά ενώ σ' ένα δεύτερο σπίτι που διέθεταν κοντά στη θάλασσα είχαν επίσης αναρτήσει μια πλάκα με διάφορες… σοφίες.

Ο Μιχάλης Δ. Στεφανάκης πέθανε σε βαθιά γεράματα ενώ το σπίτι κληρονόμησε μια από τις εγγονές του μόνιμος κάτοικος Αθηνών, η οποία το αναπαλαίωσε για να μπορεί να μένει κάποιες περιόδους του χρόνου.