Το σπουδαίο σπηλαιώδες προσκύνημα του Αγίου Ιωάννου του Ντάμιαλη στο Καστέλι Κισάμου

 

Περνώντας από το Καστέλι Κισάμου με κατεύθυνση προς την περίφημη παραλία της Φαλάσαρνας και το Μπάλο θα δείτε στην άκρη του δρόμου το σπηλαιώδη ναό του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου του Ντάμιαλη, όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι.

Το τοπωνύμιο Ντάμιαλης δόθηκε επειδή σ' αυτή την περιοχή υπήρχε επί Τουρκοκρατίας η ντάμια, δηλαδή ο στάβλος του Αλή, ενός Οθωμανού κτηνοτρόφου που δραστηριοποιούνταν σ’ αυτά τα μέρη.

Ο χώρος όπου φτιάχτηκε ο ναός, όπως βλέπετε στο φωτογραφικό υλικό, είναι μια μεγάλη σπηλαίωση στο ένα τμήμα της οποίας διαμορφώθηκε η εκκλησία, σ’ ένα δεύτερο στήθηκαν όμορφες παραστάσεις από τη Γέννηση, τη Σταύρωση και την Ανάληψη του Κυρίου, κατά τρόπο επιβλητικό, ενώ το μεσαίο τμήμα της σπηλαίωσης είναι η αυλή.

Ο ναός κατά την παράδοση και από διηγήσεις παλαιοτέρων, επί Αρχιερατείας Ανθίμου Λελεδάκη, Επισκόπου Κισάμου και Σελίνου, έχει ιστορία πολλών αιώνων.

Θεωρείται πως και αυτός είναι θεμελιωμένος από τον Όσιο μεγάλο πατέρα της Δυτικής Κρήτης Άγιο Κυρ Ιωάννη τον Ξένο, ο οποίος περνώντας προς τα Μεσόγεια (η περιοχή που οδηγεί προς Μπάλο) πιθανόν να διανυκτέρευσε στο Σπήλαιο.

Σε μαρμάρινη επιγραφή, που υπάρχει στην είσοδο της εκκλησίας, διαβάζουμε πως  ναός υπήρχε στο σημείο αυτό από τον 10ο αιώνα όμως γκρεμίστηκε από τους Οθωμανούς το 1866.

Με πολύ δυσκολία, λόγω του ότι το σημείο ήταν δύσβατο, (πριν περάσει ο εθνικός δρόμος έξω από τη σπηλαίωση), οικοδομήθηκε εκ θεμελίων, ξανά, με πρωτοβουλία του Αντωνίου Εμμ. Κατσικανδαράκη με τη βοήθεια του Εμμανουήλ Κριεζή και του Δημητρίου Βαρμάρη, το 1946. Eγκαινιάστηκε στις 24 Ιουνίου του 1947 από τον Μακαριστό επίσκοπο Κισσάμου και Σελήνου κυρό Ευδόκιμο Συγγελάκη.

Πριν διανοιχθεί ο δρόμος υπήρχε η σπηλαίωση και μπροστά της η θάλασσα, οπότε έπρεπε οι ντόπιοι να κουβαλήσουν πέτρες από μακριά και να τις μεταφέρουν εκεί για να κτίσουν το ναό.

Πλήθος κόσμου συγκεντρώνει η Θεία Λειτουργία που τελείται εκεί το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων αλλά και στις 7 Ιανουαρίου που γιορτάζει η Εκκλησία μας τη Σύναξη του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και Βαπτιστή. Επίσης στην εκκλησία αυτή τελούνται πολλά μυστήρια, ειδικά το καλοκαίρι.

Επειδή το σημείο όπου βρίσκεται αποτελεί πέρασμα, εξαιτίας των όμορφων παραλιών που συναντάμε δυτικότερα, πάντα θα δούμε πιστούς να σταματούν για να ανάψουν ένα κερί και να προσκυνήσουν ή και απλά για να δουν το σπηλαιώδη ναό και τους χώρους του.