Τα γιατρικά των Κρητών Επαναστατών-Τι χρησιμοποιούσαν στα τραύματα τους

 

Στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκθεση, που είναι σε εξέλιξη στη Δημοτική Πινακοθήκη του Μαλεβιζίου, στην Τύλισο, με τίτλο «Των Αντρειωμένων τ’ Άρματα», δεν παρουσιάζονται μόνο περίτεχνα φτιαγμένα πιστόλια και γιαταγάνια ούτε μόνο πρωτόγονα αλλά αποτελεσματικά όπλα των Κρητών Επαναστατών.

Εντοπίσαμε στις προθήκες και μάθαμε με τη βοήθεια του συλλέκτη, στον οποίο ανήκουν όλοι αυτοί οι θησαυροί και τους μοιράζεται μαζί μας, του Ευτύχη Τζιρτζιλάκη, και για πολλά μικροπράγματα, που χρησιμοποιούσαν οι αγωνιστές των κρητικών επαναστάσεων, τα οποία μας εντυπωσίασαν και γι' αυτό τους κάνουμε ξεχωριστή μνεία.

Ανάμεσα τους τα γιατρικά που έφεραν πάντα μαζί τους, στο σακούλι τους, οι άντρες που πολεμούσαν τους Οθωμανούς, τα οποία και χρησιμοποιούσαν σε περίπτωση τραυμάτων.

Τότε φυσικά δεν είχαν ούτε επιδέσμους, ούτε αιμοστατικά και άλλα είδη πρώτης ανάγκης που σήμερα μπορεί ο καθένας να προμηθευτεί από το φαρμακείο.

Οι Κρητικοί, όμως πάντα στα δύσκολα επιστράτευαν την εφευρετικότητα τους και σε συνδυασμό με την παρατηρητικότητα αλλά και το σεβασμό τους σε όλα όσα τους μετέφεραν οι προηγούμενες γενιές κατάφερναν να επιβιώνουν.

Έτσι και στις μάχες με τον εχθρό Οθωμανό, είχαν τον τρόπο να επουλώνουν μικρές και μη θανατηφόρες πληγές.

Στο σακούλι τους λοιπόν μετέφεραν ένα μικρό φλασκάκι με τσικουδιά, η οποία ως γνωστόν περιέχει αλκοόλη και λειτουργεί ως αντισηπτικό-απολυμαντικό για καθαρισμό τραυμάτων.

Αντί για επιδέσμους είχαν μαλλί και μάλιστα άπλυτο από πρόβατα καθώς περιέχει συστατικά που επουλώνουν τις πληγές. Το έβρεχαν με λίγη τσικουδιά ή με κρασί και το έδεναν πάνω στο τραύμα.

Εναλλακτικά είχαν τρίμα ρετσινιού, αυτό στο σκούρο πουγκάκι, το οποίο πασπάλιζαν πάνω στο τραύμα κι από πάνω τοποθετούσαν το ξαντό, ένα πρόχειρο επίδεσμο βουτηγμένο σε ασπράδι αυγού με τσικουδιά. Η χρήση της ρητίνης από κωνοφόρα δέντρα για ιατρικούς σκοπούς ήταν γνωστή από την αρχαιότητα και διατηρήθηκε από τους Κρητικούς για όσο διάστημα δεν είχαν άλλα μέσα πρώτης ανάγκης.

Μπορούσαν βέβαια να βάλουν στην πληγή και σκέτο λινάρι, το οποίο παλιά, ως γνωστόν, καλλιεργούσαν στην Κρήτη.

Αυτούς τους πρόχειρους επιδέσμους έπρεπε να τους αλλάζουν καθημερινά και να μυρίζουν την πληγή έτσι ώστε να καταλάβουν αν το τραύμα κλείνει καλά ή έχει κακοσυνέψει, όπως λέμε στην Κρήτη.

Τρίμα ρετσινιού, αν μπορούσε να μονώσει πλοία γιατί να μην σταματούσε και το αίμα από την πληγή του πολεμιστή;

Σ αυτό το μικρό καφέ φλασκάκι μετέφεραν την τσικουδιά για να καθαρίσουν τα τραύματα τους