Ο ναός του Αγίου Γεωργίου στον Αρτό Ρεθύμνου-Κτίσμα του 1401 με υπέροχες τοιχογραφίες

 

Στον ερειπωμένο οικισμό Αρτός, στο Ρέθυμνο,ανάμεσα σε καλλιέργειες ελιές και άλλες αγροτικές και κτηνοτροφικές εκτάσεις είναι κτισμένος ο ναός του Αγίου Γεωργίου. 

Πρόκειται για ένα μονόχωρο και καμαροσκεπή ναό, έναν από τους τρείς που βλέπουμε στην περιοχή που κάποτε φέρεται να υπήρξε ένας ακμαίος οικισμός αλλά καταστράφηκε από τους Οθωμανούς, σύμφωνα με την παράδοση. Βέβαια ίσως η καταστροφή του να είχε επέλθει νωρίτερα αφού σε απογραφή του 1658 δεν γίνεται καμία αναφορά στον Αρτό ενώ καταγράφονται όλα τα χωριά γύρω από εκείνον.

Στο βόρειο τοίχο του Ιερού Βήματος του Αγίου Γεωργίου διασώζεται κτητορική επιγραφή που μας ενημερώνει πως ανοικοδομήθηκε το 1401 και κτήτορας του μάλλον (έχουν σβηστεί κάποια γράμματα) ήταν ο Νικόλαος Καλογερέας. Το συγκεκριμένο επώνυμο  συναντάται σε αρχεία του οικισμού.

Δυστυχώς δεν σώθηκαν όλες οι ωραίες τοιχογραφίες με τις οποίες είχε διακοσμηθεί ο Άγιος Γεώργιος.

Ωστόσο ευδιάκριτες είναι η Θεοτόκος στο τεταρτοσφαίριο της αψίδας, καθώς και σειρά παραστάσεων που ανήκουν στον ευχαριστιακό, αγιολογικό και ευαγγελικό κύκλο. Στην κάτω ζώνη εικονίζονται ολόσωμοι Άγιοι εμπνεόμενοι από το συναξάρι του Αγίου Γεωργίου. Στο δυτικό τοίχο απλώνεται η σύνθεση της Μέλλουσας Κρίσης.

Στην ανώτερη ζώνη της τοξωτής στέγης ιστορείται το Δωδεκάορτο,  με σκηνές υπαγόμενες κυρίως στον ευαγγελικό κύκλο. Το δυτικό άκρο του βόρειου τοίχου καταλαμβάνει μεγάλη τοιχογραφία που εικονίζει τον Άγιο Γεώργιο, έφιππο, να σκοτώνει το δράκο. Πάνω από τα παράθυρα του ναού, μεταξύ των δυο ενισχυτικών ζωνών της στέγης στο νότιο και βόρειο τοίχο, βλέπουμε σκηνές των μαρτυρίων του Αγίου Γεωργίου.

Ο τοιχογραφικός διάκοσμος στο ναό του Αγίου Γεωργίου θεωρείται έργο πολύ υψηλής τέχνης το οποίο συνδέεται με τις ακαδημαικές τάσεις της πρωτεύουσας του Βυζαντίου.