Τρίτωνας ή μπουρού: Ένα πολύτιμο είδος για τους Μινωίτες-Πως το χρησιμοποιούσαν

 

Ο τρίτωνας, γνωστός και ως «Μπουρού», (η επιστημονική ονομασία του είναι Charonia tritonis), είναι ένα μαλάκιο γαστερόποδο, ένα θαλάσσιο σαλιγκάρι, μεγάλου μεγέθους, που είχε ιδιαίτερη σημασία για τους Μινωίτες.

Η αξία του δεν έγκειται μόνο στο γεγονός πως ήταν βρώσιμος αλλά και στο ότι το κοχύλι του είχε πολλές και διαφορετικές χρήσεις.

Στο είδος αυτό αναφέρθηκαν η αρχαιολόγος του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου, Ειρήνη Νικολακοπούλου, και η ζωοαρχαιολόγος, Δήμητρα Μυλωνά, από το Ινστιτούτο Μελέτης Αιγαιακής Προϊστορίας Ανατολικής Κρήτης, στη διάρκεια της όμορφης ξενάγησης που πραγματοποίησαν, στο πλαίσιο του προγράμματος "Πράσινες Πολιτιστικές Διαδρομές 2022", που υλοποιεί το Μουσείο Ηρακλείου.

Σύμφωνα με τα όσα περιέγραψαν, το κέλυφος από τους τρίτωνες χρησιμοποιούνταν από τους Μινωίτες ως κουτάλα καθώς σε ανασκαφές πολλές φορές βρέθηκε μέσα σε χύτρες και άλλα μαγειρικά σκεύη.

Επίσης με οπές, που άνοιγαν στην επιφάνεια του και άλλες μετατροπές, το αξιοποιούσαν ως μουσικό όργανο, χρήση που φθάνει ως τις μέρες μας.

Μάλιστα σε σφραγίδα που βρέθηκε στο Ιδαίον Άντρο απεικονίζεται η μπουρού ως μουσικό όργανο.

Οι χρήσεις του κελύφους του τρίτωνα, όμως δεν σταματούσαν εδώ. Με μια τρύπα που άνοιγαν επάνω του μπορούσαν να γεμίσουν υγρό και να το αφήσουν να τρέξει με ακρίβεια εκεί όπου ήθελαν,έτσι δεν αποκλείεται η χρήση του σε τελετουργίες.

Κάτι ακόμα εντυπωσιακό σε ότι αφορά τους τρίτωνες είναι πως οι πρόγονοι μας τους έθαβαν κάτω από το πάτωμα, κατά τη θεμελίωση κτιρίων, ενδεχομένως θεωρώντας πως με αυτό τον τρόπο θα στέριωνε καλύτερα το κτίσμα.

Ήταν δε τόσο πολύτιμο αυτό το μαλάκιο για τους Μινωίτες που έφτιαχναν από πηλό και από πέτρα τέτοια κελύφη όταν δεν είχαν από τη θάλασσα. Κάποια απ' αυτά μπορεί να δει ο επισκέπτης στις προθήκες του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου, απ όπου προέρχεται και το σχετικό φωτογραφικό υλικό.

Λίθινος τρίτωνας από το Παλαίκαστρο Σητείας, 1500-1450 π.Χ

Αλαβάστρινος τρίτωνας για σπονδική χρήση με σωληνωτό στόμιο εκροής υγρού, Καλύβια Φαιστού 1400-1300 πΧ