Γεώργιος Τσιριλάκης: Ο ιερέας που δίδασκε τα παιδιά σε μια καταπακτή του σπιτιού του στους Σκλάβους

 

Δύσκολο επάγγελμα αυτό του δασκάλου στις μέρες μας. Άνθρωποι με οικογένειες και παιδιά ξεριζώνονται από τον τόπο τους και μεταφέρονται στην άλλη άκρη της Ελλάδας για να διδάξουν, περιφερόμενοι από χωριό σε χωριό κι από σχολείο σε σχολείο.

Λίγοι είναι οι τυχεροί, που μετά από χρόνια μετακινήσεων, κατασταλάζουν και διορίζονται στον τόπο τους συνεχίζοντας, χωρίς μεγάλα προβλήματα, τον εργασιακό τους βίο.

Ωστόσο κάποτε υπήρξαν και δάσκαλοι που βίωναν ακόμα πιο δύσκολες καταστάσεις γιατί έπρεπε να κρύβονται κιόλας μαζί με τους μαθητές τους επειδή η μόρφωση ήταν απαγορευμένη.

Μιλάμε για την περίοδο της Τουρκοκρατίας και τα κρυφά σχολεία που κάποιοι τα θέλουν ως μύθο αλλά στην πραγματικότητα υπήρξαν και μάλιστα προσέφεραν ανυπολόγιστης αξίας υπηρεσίες στα μικρά παιδιά που ήθελαν να μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν και αυτό κάτω από απαγορεύσεις, διώξεις κι ένα πλαίσιο σκότους που επέβαλε ο τουρκικός ζυγός.

Μια τέτοια περίπτωση θυμηθήκαμε αυτές τις ημέρες που ξεκίνησαν τα μαθήματα για τη νέα σχολική χρονιά.

Την ιστορία του, δημογέροντα, ιερέα και δασκάλου Γεωργίου Τσιριλάκη, από τους Σκλάβους Σητείας, μας διηγήθηκε ο Νίκος Μαυροματάκης, του οποίου υπήρξε προπάππους.

Ο Γεώργιος Τσιριλάκης γεννήθηκε το 1810 και στους δύσκολους καιρούς της Τουρκοκρατίας δεν ήθελε να αφήσει τα παιδιά του χωριού του και των γειτονικών χωριών, χωρίς να τους μάθει τη στοιχειώδη γραφή και ανάγνωση.

Μάζευε λοιπόν τους μικρούς μαθητές και τους δίδασκε σε μια καταπακτή που διατηρούσε μέσα στο σπίτι του, πάνω ακριβώς από την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας και του Αγίου Γεωργίου.

Ο κ. Νίκος θυμάται διηγήσεις για παιδάκια που έφταναν στο χωριό του βρεγμένα και πεινασμένα με την παπαδιά του π. Γεωργίου να τα παίρνει παράμερα, σε δόσεις γιατί δεν είχε πολύ διαθέσιμο χώρο, να τα στεγνώνει, να τα ταΐζει το βρισκούμενο, για να μπορούν μετά να παρακολουθήσουν τα μαθήματα τους.

Οι συνθήκες κανονικά ήταν απαγορευτικές για να μαθαίνουν τα παιδιά γράμματα αλλά ο ιερέας των Σκλάβων δεν ήθελε να τα αφήσει χωρίς αυτό το σπουδαίο εφόδιο, που τότε ήταν και στοιχείο διατήρησης της εθνικής τους συνείδησης.

Ήταν πάνω απ όλα πατριώτης και μετά δάσκαλος και ιερέας.

Ο π. Γεώργιος Τσιριλάκης πέθανε το 1895 και ο τάφος του σήμερα βρίσκεται μέσα στην αυλή του ενοριακού ναού του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Μαρίνας, τον οποίο υπηρέτησε ως ιερέας.

Στο χώρο αυτό ήταν κτισμένο το δημοτικό σχολείο του χωριού

Ακριβώς πάνω από τον τάφο του, υπερυψωμένο, υπήρχε το μικρό δημοτικό σχολείο Σκλάβων, ένα από τα πρώτα που κτίστηκαν στην περιοχή, όταν πια μπορούσε η μόρφωση να παρασχεθεί χωρίς περιορισμούς.

Το παλιό αυτό κτίσμα όταν σταμάτησε να έχει μαθητές προσπάθησαν οι κάτοικοι να το ανακαινίσουν και να το αξιοποιήσουν όμως δεν τα κατάφεραν και δυστυχώς κατέπεσε.