Όχι του ΥΠΠΟΑ στην ανάδειξη ως νεώτερου μνημείου του γερμανικού στρατοπέδου στον Ασφεντιλιά

Μια δυσάρεστη έκπληξη δοκίμασε αυτές τις ημέρες το Δίκτυο Συλλόγων Μεσαράς καθώς η αίτηση του για επανεξέταση του χαρακτηρισμού του στρατοπέδου Ασφεντιλιά-Πιτσιδίων ως ιστορικού τόπου απορρίφθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Κι όχι μόνο απορρίφθηκε αλλά ετέθη, λέει, υπόψη της ιεραρχίας του Υπουργείου Πολιτισμού, κι όχι του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου ως όφειλε, και δεν έγινε αποδεκτή.

Βλέπετε το εν λόγω στρατόπεδο του Β Παγκοσμίου Πολέμου είναι σε θέση φιλέτο και το Υπουργείο Πολιτισμού προφανώς και προτιμά να δει εκεί μελλοντικά μια τουριστική ή οικιστική ανάπτυξη κι όχι να διασώσει ένα σημαντικό μνημείο.

Αλλά ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Το στρατόπεδο, που εδώ και χρόνια το Δίκτυο Συλλόγων Μεσαράς προσπαθεί να αναδείξει και να προστατεύσει, είναι το μεγαλύτερο αμυντικό-οχυρωματικό έργο που έκαναν οι Γερμανοί στη Μεσόγειο.

Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του κόσμου ο Ασφεντιλιάς, μαζί με το δίκτυο στρατιωτικών εγκαταστάσεων που απλώνεται σε όλη τη Μεσαρά από την περίοδο του Β Παγκοσμίου Πολέμου, θα είχε γίνει το πιο περιζήτητο Θεματικό Πάρκο με χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.

Γιατί μπορεί οι Ναζί να αιματοκύλησαν την Κρήτη και να έκαναν φρικαλεότητες, ανείπωτες, όμως διέθεταν μια πολεμική μηχανή πάνω στην οποία αξίζει κανείς να σταθεί και να τη μελετήσει.

Και το στρατόπεδο του Ασφεντιλιά, κι όλες οι γερμανικές εγκαταστάσεις στη Μεσαρά,  ήταν αυτό ακριβώς το πράγμα, μια καλοκουρδισμένη μηχανή άμυνας που κατασκευάστηκε σε χρόνο ρεκόρ και εκπλήσσει απίστευτα με τη δομή της, η οποία διασώζεται σε μεγάλα τμήματα ως τις μέρες μας.

Η βάση της πυροβολαρχίας του Ασφεντιλιά παρουσιάζει αξιόλογα αρχιτεκτονικά στοιχεία, από το σχεδιασμό των μαγειρείων, των καζίνων που διέθετε, των διοικητηρίων, των χαρακωμάτων, των βάσεων πυροβόλων μέχρι τις δεξαμενές νερού.

Κι όλα αυτά δομημένα σε συνάρτηση με περιμετρικά οχυρωματικά έργα στον Κομμό, το Καλαμάκι, τα Μάταλα, το Καμηλάρι, το Σίβα και τα Πιτσίδια συνθέτουν το μοναδικό ενιαίο, σωζόμενο σύνολο στρατιωτικών εγκαταστάσεων του Β Παγκοσμίου Πολέμου.

Αυτό το γεγονός από μόνο του επιβάλει το να προστατευθεί  και να αναδειχθεί ως νεώτερο μνημείο, γιατί κακά τα ψέματα συνιστά κομμάτι της ιστορίας μας.

Τι ζητούσαν από το Υπουργείο

Το Δίκτυο Συλλόγων Μεσαράς αυτό που ζητούσε ήταν να αναδειχθούν οι εγκαταστάσεις που διασώζονται από το Β Παγκόσμιο Πόλεμο και να αξιοποιηθούν τουριστικά ως μνημεία πολέμου και μνήμης αυτής της αιματηρής και φρικτής περιόδου.

Οι εγκαταστάσεις του Ασφεντιλιά όσο και άλλες σωζόμενες στην Κρήτη είναι ζωντανά μνημεία του γεωπολιτικά στρατηγικού ρόλου που έπαιξε και παίζει το νησί διαχρονικά. Ειδικά η νότια και νοτιοανατολική πλευρά της Κρήτης λειτούργησε καταλυτικά στη νίκη των συμμαχικών δυνάμεων και στην επιβολή της παγκόσμιας ειρήνης.

Κι όμως το Υπουργείο Πολιτισμού με απίστευτη προχειρότητα και ουσιαστικά στο ποδάρι, χωρίς καμία μελέτη, είπε όχι στη διάσωση του στρατοπέδου του Ασφεντιλιά.

Το όχι του σηματοδοτεί πως μπορούν αυτά τα απομεινάρια της ιστορίας μας να γκρεμιστούν και στη θέση τους να δούμε ένα ξενοδοχείο ή ενοικιαζόμενες βίλες, καθώς μόνο αυτά θεωρούνται στην Ελλάδα του 2022 ανάπτυξη. Είναι πραγματικά θλιβερή αυτή η εξέλιξη και ίσως θα μπορούσε, σε πιο μαζική βάση, να γίνει προσπάθεια ώστε να ανατραπεί. Η ύπαρξη αυτών των δομών στην περιοχή συνιστά ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της που δεν πρέπει να μένει στην αφάνεια και πολύ περισσότερο δεν πρέπει να αφανιστεί.

Δείτε αναλυτικά πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό για το στρατόπεδο Ασφεντιλιά εδώ