Η Μονή της Κυρίας των Αγγέλων Γουβερνέτου, στο Ακρωτήρι Χανίων

 

Η Μονή της Κυρίας των Αγγέλων Γουβερνέτου βρίσκεται στο απομονωμένο οροπέδιο της οροσειράς του Σταυρού στο Ακρωτήρι Μελέχα Χανίων, κοντά στο ερειπωμένο χωριό Γδερνέτο από το οποίο πήρε το όνομα του.

Ως χρόνος κτίσης της προσδιορίζεται το διάστημα ανάμεσα στα 1537 και 1548, εποχή που είχε εγκαταβιώσει στην περιοχή του Ακρωτηρίου και ο Άγιος Ιωάννης ο Ερημίτης ο οποίος πέθανε σε μια σπηλιά, λίγο πιο κάτω, όταν κατά λάθος τον χτύπησε με το τόξο του κυνηγός.

Μάλιστα ήταν η Μονή Γουβερνέτου που καθιέρωσε τη λατρεία του συγκεκριμένου Αγίου.

Γύρω στα 1620 εξαιτίας προβλημάτων με τις Αρχές ανατέθηκε η ηγουμενία της Μονής Γουβερνέτου στον Ιερεμία Τζαγκαρόλο, που έκτισε σε κοντινή απόσταση την Μονή της Αγίας Τριάδας.

Ο ίδιος όμως φρόντισε και για την οργάνωση του Γουβερνέτου ξεκινώντας την ανέγερση ενός νέου τρίκογχου και με τρούλο καθολικού.

Η κατάληψη των Χανίων από τους Οθωμανούς το 1645 βρήκε τις εργασίες του νέου ναού να μην έχουν ολοκληρωθεί. Παρ’ όλα αυτά επί Τουρκοκρατίας το μοναστήρι άκμασε και διατηρήθηκε ζωντανή η λατρεία του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη.

Στην επανάσταση του 1821 γράφτηκε η πιο αιματηρή σελίδα της ιστορίας του καθώς οι Τούρκοι έσφαξαν τους μοναχούς του και το λεηλάτησαν.

Η αρχιτεκτονική του

Τα κτίρια του Μοναστηριού διατάσσονται σε μια λιτή φρουριακή μορφή με τέσσερις πύργους στις γωνίες.

Αρχικά στο κέντρο της περίκλειστης αυλής υπήρχε ένα μικρό μονόχωρο καθολικό το οποίο αντικαταστάθηκε από τον μεγάλο τρουλλαίο ναό με τις πολύ χαρακτηριστικές ανάγλυφες μορφάζουσες μάσκες στην πρόσοψη.

Ο ναός κατάφερε να ολοκληρωθεί στα τέλη του 19^ου αιώνα με την προσθήκη του νάρθηκα και των πρεκκλησιών του. Είναι αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου και γι’ αυτό αποκαλείται επίσης «Μονή της Κυρίας των Αγγέλων».

Στη νότια πτέρυγα, χαμηλά, υπάρχουν θολωτές αποθήκες και στον όροφο μεγάλη τράπεζα με οξυκόρυφο θόλο και μαγειρεία.

Ανατολικά υπήρχε το κοιμητηριακό πρεκκλήσι του Αγίου Προκοπίου που κατεδαφίστηκε μαζί με ολόκληρη την πτέρυγα.

Ο φορητός διάκοσμος της Μονής έχει επίσης καταστραφεί στις περιπέτειες που πέρασε ανά τους αιώνες. Ωστόσο σώθηκαν αξιόλογες εικόνες και κειμήλια.

Ξεχωρίζει η εξαιρετικής ποιότητας εικόνα της Παναγίας Γλυκοφιλούσας, του 15^ου αιώνα, και τα βημόθυρα με νεκρικά θέματα από το παρεκκλήσι του Αγίου Προκοπίου, των μέσων του 16^ου αιώνα.

Επίσης έχουν σωθεί μεταγενέστρες εικόνες του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη, με σκηνές από το βίο του, ένας εικονογραφικός τύπος που φαίνεται ότι δημιουργήθηκε στο χώρο της Μονής.

(Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από την έκδοση "Χριστιανικά Μνημεία της Κρήτης" Συνοδική Επιτροπή Επί του Θρησκευτικού Τουρισμού της Εκκλησίας Κρήτης-ΜΚΟ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ)

Δείτε επίσης:

Το σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη στο Ακρωτήρι Χανίων

Καθολικό: Το μοναστηριακό συγκρότημα στο Ακρωτήρι Χανίων που τιμά τον Άγιο Ιωάννη τον Ερημίτη

Τα δυο παρεκκλήσια του