Το Λαογραφικό-Εκκλησιαστικό Μουσείο στην Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Φοινικιά Ρεθύμνου

 

Η Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ βρίσκεται 4 χιλιόμετρα δυτικά του χωριού Σελλιά, στο Δήμο Αγίου Βασιλείου, εκεί όπου κάποτε ήταν ο οικισμός του Φοινικιά.

Μέχρι πριν από λίγα χρόνια το μοναστήρι ήταν ένας σωρός από ερείπια μέχρι που ο εφημέριος Σελλιών, π. Ιωάννης Βάθης, έβαλε στόχο ζωής την αναστύλωση του, πράγμα που κατάφερε και μάλιστα με τρόπο υποδειγματικό, έχοντας τη βοήθεια του Δήμου Αγίου Βασιλείου και βέβαια του Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη.

Στο χώρο όπου κάποτε υπήρχε το λιοτρίβι της Μονής διαμορφώθηκε ένα λαογραφικό μουσείο στο οποίο λειτουργεί συμπληρωματικά παρακείμενος χώρος. Μια ακόμα μεγάλη αίθουσα φιλοξενεί εκκλησιαστικά κειμήλια καλύπτοντας έτσι το πλούσιο μουσειακό κομμάτι που δημιουργήθηκε στο ανακαινισμένο μοναστήρι. Ένας αληθινός φάρος παράδοσης και ιστορίας σε μια απομονωμένη από μεγάλες πόλεις και ταυτόχρονα τουριστική περιοχή, που δίνει πλέον πολλά κίνητρα για να την επισκεφθείς και να θαυμάσεις τους θησαυρούς της.

Το πρώτο πράγμα που παρατηρεί ο επισκέπτης εισερχόμενος σε αυτούς τους χώρους είναι η τάξη με την οποία έχουν τοποθετηθεί τα εκθέματα, η καλή συντήρηση τους και φυσικά η ανά ενότητα παρουσίαση τους. Έτσι μπορεί εύκολα να κατανοήσει τη χρήση τους, αν και κάποια είναι τόσο παλιά ή σπάνια που οι διευκρινήσεις είναι απαραίτητες. 

Στην πρώτη αίθουσα, στο λιοτρίβι της Μονής, ξεχωρίζουν οι τεράστιες μυλόπετρες για την σύνθλιψη του ελαιοκάρπου με όλο τον υπόλοιπο εξοπλισμό της παλιάς φάμπρικας (μηχάνημα πίεσης του ζυμαριού της ελιάς, πυθάρια, δοχεία μεταφοράς και αποθήκευσης, σαμάρια για τα ζώα, που αποτελούσαν τα μεταφορικά μέσα αλλοτινών καιρών κ.α).

Σε άλλα σημεία βλέπουμε παλιά αγροτικά εργαλεία για τις καλλιέργειες, για τον τρύγο, για το αλώνισμα, για την απόσταξη τσικουδιάς, και την επισκευή παπουτσιών.

Στη διπλανή αίθουσα κυριαρχεί ένας αργαλειός έτοιμος προς χρήση, και πλήθος υφαντών, πλεκτών και κεντητών που εντυπωσιάζουν, με τα σχέδια και τα χρώματα τους, θυμίζοντας μας τον άριστο τρόπο που οι γυναίκες του παρελθόντος συνδύαζαν τη χρηστικότητα με τη φαντασία και την καλαισθησία σε όλα τα εργόχειρα τους.

Απλωμένα πάνω σε παλιές κασέλες και ένα ξύλινο καναπέ όλα αυτά τα όμορφα εργόχειρα αφήνουν τον επισκέπτη άφωνο με τον τρόπο που φτιάχτηκαν, λες και δεν τα άγγιξε ανθρώπινο χέρι.

Οι παραδοσιακές στολές των κρητικών δεν θα μπορούσαν να λείπουν από τους εκθεσιακούς χώρους της Μονής. Και βέβαια τη θέση τους, στην τρίτη αίθουσα, βρήκαν άμφια σε ειδική προθήκη, εξαιρετικές παλιές εικόνες και εκκλησιαστικά κειμήλια του Μοναστηριού.

Όλα φροντισμένα στην παρουσίαση τους κι ας μην έγινε ειδική μελέτη για τον τρόπο προβολής τους. Το μεράκι και η αγάπη γι' αυτό το Μοναστήρι, που αναγεννήθηκε από τις στάκτες του, ήταν αρκετά για να μας δοθεί ένα άρτιο αποτέλεσμα, σεβόμενο την ιστορική πορεία του χώρου αλλά και τη ζωή των προηγούμενων γενεών που μέσα από τα εκθέματα, διατηρείται ζωντανή.

Δείτε επίσης:

Ένα ασυνήθιστο αγροτικό εργαλείο του Λαογραφικού Μουσείου Μιχαήλ Αρχαγγέλου Φοινικιάς

(Αν θελήσετε να επισκεφθείτε τη Μονή και τους μουσειακούς της χώρους, μετά το καλοκαίρι, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον π. Ιωάννη Βάθη στο τηλέφωνο 6977788155 για να είστε σίγουροι πως θα βρείτε ανοικτά)