Σκλάβοι: Το όμορφο σητειακό χωριό που κάποτε ήταν γεμάτο ζωή και σήμερα αργοσβήνει

 

Οι Σκλάβοι είναι ένα μικρό, γραφικό, χωριό κτισμένο σε απόσταση περίπου 19 χλμ. από τη Σητεία. Διαθέτει την τυπική αρχιτεκτονική που συναντάμε στα χωριά της Σητείας, με στενούς δρόμους, σκαλοπάτια σε πολλούς εξ αυτών, πετρόκτιστα σπίτια.

Την ονομασία του λέγεται πως την οφείλει στον εποικισμό του από Σλαβικές οικογένειες μετά την απελευθέρωση της Κρήτης από τον Αραβικό ζυγό το 961 μ.Χ.

Η ιστορία του ωστόσο ξεκινά από την αρχαιότητα απομεινάρια της οποίας συναντάμε στη θέση Φαρμακοκέφαλο, όπου ανασκάφηκαν 2 μινωικοί τάφοι.

Παρουσία στο χωριό είχαν οι Ενετοί, όπως μαρτυρά το εκκλησιαστικό παρελθόν των Σκλάβων, ενώ μάρτυρας του περάσματος από εκεί και των Οθωμανών αποτελεί η ωραία κρήνη που βλέπουμε λίγο πριν συναντήσουμε τα πρώτα σπίτια του οικισμού. Ο οικισμό, στην ακμή του, είχε σε λειτουργία δυο φάμπρικες για την παραγωγή λαδιού και στη ρεματιά, όπου είναι κτισμένη η εκκλησία της Μυρτιδιώτισσας, άλεθαν σιτηρά κάμποσοι νερόμυλοι με τη δύναμη του νερού του ποταμού Παντέλη. 

Παλιότερα οι άνθρωποι που ζούσαν στους Σκλάβους ξεπερνούσαν τους 100 όμως σήμερα μόλις και μετά βίας καταφέρνουν να παραμείνουν εκεί επτά ψυχές. 

Κάποια παλιά σπίτια βέβαια αγοράστηκαν από ξένους που επισκέπτονται την περιοχή το καλοκαίρι και κάνουν τις διακοπές τους, εποχή που το χωριό ζωντανεύει κάπως.

Η ενοριακή εκκλησία και στολίδι των Σκλάβων είναι δίκλιτη αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο και την Αγία Μαρίνα.Και οι δυο Άγιοι είχαν μοναστήρια στην περιφέρεια των Σκλάβων που γκρεμίστηκαν κι έτσι οι κάτοικοι τους έκτισαν ένα νέο κοινό «σπίτι» για να τους τιμούν.

Η κ. Κοραλία Μανουσάκη, που μας καλοδέχτηκε στην γεμάτη λουλούδια αυλή της, μας είπε πως πριν από πολλά χρόνια εκεί λειτουργούσε καφενείο και φιλοξενούσε σπουδαία πανηγύρια.

Ερχόταν στους Σκλάβους, για να διασκεδάσει τον κόσμο, ένας τυφλός βιολάτορας από τους Αρμένους, που έπαιζε επί τρία μερόνυχτα και όλοι χόρευαν ακατάπαυστα.

Στα πανηγύρια, με σπουδαιότερο εκείνο της Αγίας Μαρίνας, άναβαν και τους ξυλοφούρνους του χωριού κι έψηναν ψητό κι όλες οι γειτονιές μοσχοβολούσαν.

Ο ηλικιωμένος Νίκος Μαυροματάκης μας έδειξε, δίπλα στην εκκλησία, το σημείο όπου λειτουργούσε το παλιό δημοτικό σχολείο των Σκλάβων, το πρώτο όπως μας είπε που άνοιξε στην επαρχία Σητείας.

Δυστυχώς όταν σταμάτησε να έχει μαθητές αφέθηκε στο έλεος του χρόνου και κάποια στιγμή κατέρρευσε.

Παραπλεύρως το σχολείου διαμορφώθηκε αίθουσα που φιλοξενεί τις ανάγκες του Πολιτιστικού Συλλόγου. Στους τοίχους του οι λιγοστοί κάτοικοι κρατούν ζωντανή τη μνήμη όσων συγχωριανών τους έφυγαν από τη ζωή και υπάρχουν φωτογραφίες τους.

"Το χωριό μας παλιά ήταν πολύ ζωντανό είχε και προσκοπική ομάδα", μας λέει ο 95χρονος κ. Νίκος κοιτάζοντας, ανάμεσα στις φωτογραφίες, εκείνη των προσκόπων και αναπολώντας τις εποχές που πέρασαν.

Δείτε επίσης:

Γεώργιος Τσιριλάκης: Ο ιερέας που δίδασκε τα παιδιά σε μια καταπακτή του σπιτιού του στους Σκλάβους

Η οθωμανική κρήνη (βρύση του Άη Γιώργη) στους Σκλάβους Σητείας και η ιστορία της